شفافیت در کشف قیمت‌ها براساس عرضه و تقاضا

بازار متشکل معاملات ارزی زیر ذره‌بین مناقصه‌مزایده شفافیت در کشف قیمت‌ها براساس عرضه و تقاضا گروه بانک، بیمه، بورس- بازار متشکل ارزی؛ بازاری که سازوکارش براساس عرضه و تقاضاست و بانک‌مرکزی امید زیادی به آن بسته است و براساس اعلام‌های بعدی در بازه‌زمانی مشخص، قیمت تعیین می‌شود و هر صرافی می‌تواند عرضه‌کننده یا متقاضی اولیه […]

بازار متشکل معاملات ارزی زیر ذره‌بین مناقصه‌مزایده

شفافیت در کشف قیمت‌ها براساس عرضه و تقاضا

گروه بانک، بیمه، بورس- بازار متشکل ارزی؛ بازاری که سازوکارش براساس عرضه و تقاضاست و بانک‌مرکزی امید زیادی به آن بسته است و براساس اعلام‌های بعدی در بازه‌زمانی مشخص، قیمت تعیین می‌شود و هر صرافی می‌تواند عرضه‌کننده یا متقاضی اولیه باشد. همچنین قیمت‌گذاری در چارچوبی مشخص و براساس آیین‌نامه‌‌ای که به صلاحدید بانک‌مرکزی منتشر خواهد شد، تعیین می‌شود. عبدالناصرهمتی، رییسکل بانک‌مرکزی پیشتر درباره این بازار گفته بود: بازار متشکل، فرصت برای کسانی است که اسکناس ارز و سپس حواله خود را از طریق صرافی‌‌ها به بازار عرضه کنند و به پلتفرمی تبدیل خواهد شد که بازار ارز متشکل شود. در خیابان و کوچه‌وپس‌کوچه‌ها نمی‌توان این بازار را شکل داد و نباید بازار غیرمتشکل داشته باشیم. رییس شورای‌پول و اعتبار همچنین تأکید دارد: باید فاصله بین نرخ ارز در سامانه نیما و بازار کم شود اما باید ببینیم چگونه می‌توانیم این موضوع عملیاتی کنیم.

تصویب بازار متشکل ارزی

حال خبر رسیده در آخرین جلسه شورای‌پول و اعتبار موضوع « بازار متشکل معاملات ارزی»، مطرح و مورد تصویب قرار گرفت. براساس این مصوبه به منظور ساماندهی و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارا، «بازار متشکل معاملات ارزی» تشکیل می‌شود تا ارز‌‌ها در آن به‌طور نقد مطابق مقررات این مصوبه و سایر مقررات مرتبط با آن در بستر الکترونیکی مورد معامله قرار گیرند. همچنین شورای‌پول و اعتبار در جلسه چهارم دی‌ماه سال‌جاری دستورالعمل سپرده ریالی مبتنی بر ارز را در ۱۴ماده و ۳ تبصره مورد تصویب قرار داد. طبق این دستورالعمل حساب‌سپرده سرمایه‌گذاری ریالی مبتنی بر ارز، نوعی حساب‌سپرده سرمایه‌گذاری ‌مدت‌دار خاص ریالی است به درخواست متقاضی به صورت انفرادی یا مشترک افتتاح می‌شود. در این نوع سپرده، بانک به عنوان وکیل سپرده‌گذار، سپرده تودیع شده را برای سرمایه‌گذاری ارزی به‌کار می‌گیرد. در سپرده عنوانشده، دریافت و پرداخت وجه صرفاً به ریال است و با استفاده از میانگین موزون نرخ اعلامی فروش نقدی ارز مندرج در سامانه نظارت ارز بانک‌مرکزی (سنا) در روز قبل از افتتاح حساب با میانگین موزون نرخ اعلامی خرید نقدی ارز در سامانه نظارت ارز بانک‌مرکزی (سنا) در روز قبل از بستن یا برداشت حسب مورد، مقدار ارز مبنا برای درج در حساب مزبور تعیین می‌شود.

حمایت کانون صرافان از تصمیم جدید شورای‌پول و اعتبار

حال دبیرکل کانون صرافان نیز از تصمیم جدید شورای‌پول و اعتبار حمایت کرده است. رضا ترکاشوند، دبیرکانون صرافان در این خصوص گفته از مدت‌‌‌ها قبل درخواست تشکیل بازار یا اتاقی شفاف برای مشخص شدن تمامی معاملات نقدی از سوی این کانون به بانک‌مرکزی اعلام شده بود. ترکاشوند معتقد است با راه‌اندازی بازار متشکل ارزی، درخواست تمامی فرایندهای خرید و فروش ارز در بازار از خریدار تا بانک عامل، حساب بانکی و فروشنده به صورت شفاف مشخص خواهد شد.

مزایای راه‌اندازی بازار متشکل ارزی

ترکاشوند با تأکید بر این‌که این اقدام در نهایت منجر به شفافیت در کشف قیمت‌ها در بازار می‌شود، گفت: در حالی که مرجع تعیین روزانه نرخ ارز در حال‌حاضر مشخص نیست و محلی مجهول دارد اما روزانه نرخ‌‌ها به بازار اعلام می‌شد این درحالی است که با راه‌اندازی بازار متشکل معاملات ارزی، قیمت‌گذاری و فعالیت شفاف و واقعی مشابه بازار سرمایه خواهد شد. پیش از این بازار افشار، سبزه‌میدان به عنوان محلی برای دادوستد اولیه ارز و اعلام قیمت پایه در بازار بود اما با غیرقانونی شدن فعالیت این بازار و ممنوعیت اعلام قیمت هم‌اکنون بازار برای قیمت‌گذاری با گیجی و سردرگمی مواجه است و به‌طور حتم تشکیل بازار متشکل معاملات ارزی نقش مهمی در سر و سامان دادن این شرایط دارد.

۳ رکن تشکیلدهنده بازار متشکل ارزی

ترکاشوند درباره اعضای این بازار توضیح داد که براساس مذاکرات انجام شده درخصوص تشکیل این بازار، مقرر شد تا کانون صرافان، کانون بانک‌ها و مؤسسات اعتباری خصوصی و شورای هماهنگی بانک‌های دولتی ۳رکن تشکیل دهنده این بازار باشند و بانک‌مرکزی نیز به صورت غیرمستقیم و از طریق بانک‌های عامل در بازار دخالت و به صورت مستقیم بر فعالیت‌ها نظارت داشته باشد.

بساط معاملات شبانه ارزی برچیده می‌شود

دبیرکل کانون صرافان با بیان این‌که، بازار متشکل معاملات ارز مرجع تعیین نرخ می‌شود، گفت: صرافان همواره از شفافیت بازار و معاملات استقبال کرده‌اند. ترکاشوند درباره تأثیر این بازار بر دلالی‌‌ها و معاملات شبانه، اظهار داشت: به‌طور حتم با تشکیل این بازار تمامی سفتهبازی‌‌ها در بازار کنترل خواهد شد. معاملات شبانه و روزانه تنها به دلیل نبود مرجع رسمی برای قیمت‌گذاری است. زیرا افرادی در هرات، سلیمانیه و… با صلاحدید و منافع خود قیمت‌ها را تعیین و قیمت در بازار تهران مشخص می‌شود اما با ایجاد این بازار قیمت از طریق مرجعی رسمی تعیین خواهد شد.

سازوکار بازار متشکل ارزی چیست؟

دبیرکل کانون صرافان در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌ها گفت: مکانیزم قیمت‌گذاری در این بازار به صورت عرضه و تقاضای اولیه است و براساس اعلام‌های بعدی در بازه زمانی مشخص، قیمت تعیین می‌شود و هر صرافی می‌تواند عرضه‌کننده یا متقاضی اولیه باشد. همچنین قیمت‌گذاری در چارچوبی مشخص و براساس آیین‌نامه‌‌ای که به صلاحدید بانک‌مرکزی منتشر خواهد شد، تعیین می‌شود. صرافان در این بازار نقش مشابه‌ کارگزاران بورس دارند و می‌توانند به نمایندگی صادرکنندگان و شرکت‌های بزرگ در این بازار فعالیت کنند و برای آنها خرید و فروش و معامله انجام دهند.

نظر همتی پس از تصویب تشکیل بازار متشکل ارزی

همچنین عبدالناصر همتی در حاشیه جلسه هیأت‌دولت در جمع خبرنگاران با اشاره به این مصوبه مهم گفت: یک مصوبه ایجاد بازار متشکل ارزی بود که معاملات ارزی به صورت شفاف اتفاق می‌افتد و مصوبه دیگر درباره سپرده‌های ریالی مبتنی بر ارز بود تا مردم به کمک آن ریسک دارایی‌هایشان را به حداقل برسانند. طرح مهمی برای عملیات بازار باز در حال تهیه است و در بودجه سال آینده هم برای تأدیه بدهی دولت به بانک‌ها اوراقی پیش‌بینی کردیم که این اوراق مبنای عملیات در بازار باز باشد.