مناقصه عزت ؛ نیاز یا سودجویی؟!

نگاهی به افزایش روبه رشد تکدی‌گری در کشور مناقصه عزت ؛ نیاز یا سودجویی؟! گروه اجتماعی- سر هر چهارراه پرترافیک ایستاده‌اند و دست‌هایشان را به سمتت دراز می‌کنند؛ در پیاده‌رو‌ها به دنبالت می‌آیند تا بلکه با نرم کردن دلتان بتوانند پولی از شما بگیرند؛ سر راهت را می‌گیرند و با نشان دادن نسخه‌های پزشک و […]

نگاهی به افزایش روبه رشد تکدی‌گری در کشور

مناقصه عزت ؛ نیاز یا سودجویی؟!

گروه اجتماعی- سر هر چهارراه پرترافیک ایستاده‌اند و دست‌هایشان را به سمتت دراز می‌کنند؛ در پیاده‌رو‌ها به دنبالت می‌آیند تا بلکه با نرم کردن دلتان بتوانند پولی از شما بگیرند؛ سر راهت را می‌گیرند و با نشان دادن نسخه‌های پزشک و تعریف کردن بدبختی‌هایشان می‌خواهند شما را مجاب به دادن پول کنند. تکدی‌گری یا همان گدایی پدیده تازه‌ای در کشورمان نیست و هزاران کودک و بزرگسال که به دنبال راحت به دست آوردن پول هستند. حال سؤال این است که چند درصد از این موارد برای نیاز، دست‌هایشان را به سویت دراز می‌کنند و چند درصدشان برای سودجویی؟!

تکدی‌گری زنان و دختران

حال چیزی که درد‌ها را بیش‌تر می‌کند، تکدی‌گری دختران و زنان است. تکدی‌گری به‌ویژه در زنان و دختران معضلی است که می‌تواند پوششی برای رخداد آسیب‌های اجتماعی باشد، کمک مستقیم به متکدیان این آسیب‌‌ها را افزایش داده و بستری می‌شود تا آنان پس از رفع نیاز مالی به‌کارهای دیگر مانند توزیع موادمخدر اقدام کنند. دختران و زنانی که اکثراً یا آنقدر کوچک هستند که توسط باندهای مافیایی به چهارراه‌ها می‌رسند یا فراری هستند و برای به دست آوردن پول حاضرند هر کاری بکنند!

گدایی جرم است

جالب است بدانید که گدایی جرم است. در واقع تکدی‌گری طبق مواد ۷۱۲ و ۷۱۳ قانون مجازات اسلامی جرم است و اگر متکدی، تکدی‌گری را شغل خود بداند، قاضی و نماینده دادستان پس از اعمال قانون چنانچه فرد پیر، در راه‌مانده و نیازمند واقعی باشد تحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستی قرار می‌گیرد. پژوهش‌ها نشان می‌دهد شماری از متکدیان به دلایلی مانند طلاق، اعتیاد، بی‌‌سرپرستی، بدسرپرستی و محرومیت از رفاه‌اجتماعی، دارای پیوندهای ناقصی با جامعه و خانواده هستند که سبب افزایش میل به انحراف و از جمله تکدی‌گری در بین آنان شده است.

تکدی‌گری پوششی برای جرایم!

یکی دیگر از مواردی که واکنش منفی شهروندان را نسبت به تکدی‌گری و عوامل پشت‌پرده آن را به‌دنبال داشته، بهره‌برداری از زنان یا کودکان و دختران کم سن‌وسال برای تکدی‌گری در داخل یا ورودی شهرهاست. پژوهش‌ها نشان می‌دهد بیش‌ترین متکدیان که مورد سوءاستفاده سرشبکه‌ها و باند‌ها قرار می‌گیرند، زنان و کودکان هستند که ممکن است در این راه تاریک با خطرات جانی و ایجاد مشکل برای خود و خودروهای عبوری مواجه شوند، در پوشش تکدی‌گری مجبور به‌کارهای خلاف‌عرف همچون دلالی یا توزیع موادمخدر و اقلام ممنوعه بشوند و یا مورد سوءاستفاده اخلاقی و جنسی قرار بگیرند.

علت تکدی‌گری چیست؟

جامعهشناسان معتقدند که علت اصلی تکدی‌گری نیاز نیست و این یک انتخاب است. در همین ارتباط، یوسففتحی، جامعه‌شناس و عضو هیأت علمی دانشگاه زنجان می‌گوید: تکدی‌گری دارای روال، ویژگی، زمان و مکان خاصی است و به عبارت دیگر، یک فعالیت اجتماعی محسوب می‌شود که فرد به عنوان شغل می‌پندارد. همچنین تکدی‌گری از روی ناچاری نیست بلکه نوعی تصمیم و انتخاب یک گزینه از مجموعه انتخاب‌‌هاست، ویژگی بعدی این است که این پدیده می‌تواند یک سرپوش برای فعالیت‌های دیگر باشد که اهمیت آنها شاید فوق‌العاده بیش‌تر از تکدی‌گری است. تکدی‌گری می‌تواند مشاهده و یادگیری یک نظریه باشد؛ یعنی فرد از این طریق به اهداف، خواسته‌ها و آرمان‌هایی می‌رسد که به مرور زمان سرایت کرده و دیگران نیز یاد می‌گیرند و شاید این ویژگی بخشی از دلایل افزایش متکدیان باشد.

مافیایی به نام تکدی‌گران!

حال جمعیت کودکان متکدی کلانشهر ایران همچون تهران در شرایطی روبه ‌افزایش است که چگونگی رسیدگی به این پدیده همچنان مبهم به‌نظر می‌رسد و همین مبهم‌بودنش باعث شده تا برخی‌ها از مافیای پشت‌پرده آن سخن بگویند.

باندهای مافیایی معضل دیگری است که ظاهراً به گسترش و علاقه کودکان به تکدی‌گری کمک می‌کند؛ موضوعی که رسولی به‌عنوان عامل سوم از گسترش پدیده کودکان متکدی یاد می‌کند و یادآور می‌شود: «باندهای مافیایی با اجیر کردن و وسیله قراردادن این اطفال معصوم همانند سایر فعالیت‌های بزهکارانه به‌دنبال سوءاستفاده از عواطف و احساس مسؤولیت مردم هستند. مسؤولان معتقدند متکدیان به‌طور تصادفی در محل‌های مختلف شهر توزیع نشده‌اند؛ چرا که سازمانی پشت توزیع و تقسیم کار این افراد قرار دارد. متأسفانه باندهایی هستند که صحنه‌ را می‌گردانند و این کودکان معصوم ابزارهایی در اختیار این باندهای مافیایی محسوب می‌شوند! جالب است بدانید سال‌هاست که تبریز را به عنوان شهر بدون گدا می‌شناسند. در واقع تبریز به‌عنوان یک کلانشهر، تکدی‌گر کودک و کودک‌کار ندارد. تبریز هم در ایران قرار دارد و قوانین آنها هم با پایتخت تفاوتی ندارد. شهر‌ها از قوانین مشترکی تبعیت می‌کنند؛ حال سؤال این است که چرا در تبریز وضعیت این است؟ و پاسخ این است که مردم هم نقش جدی در کمرنگ شدن تکدی‌گری کودکان ایفا می‌کنند.

برخورد با تکدی‌گری در تهران

با توجه به همه این عوامل مسؤولان می‌خواهند که با باندهای مافیایی تکدی‌گری برخورد کنند. در همین ارتباط، فرماندار تهران عیسی‌فرهادی در دوازدهمین جلسه کارگروه تخصصی اجتماعی و فرهنگی استان تهران بر لزوم برخورد قاطع با حدود ۲۰ سرتیم تکدی‌گری حرفه‌ای در سطح تهران تأکید کرد. وی گفته: « قطعاً امروز در شرایطی قرار نداریم که موضوعات رفاهی را برای افرادی که دچار مشکل و گرفتاری می‌شوند افزایش دهیم. در حال‌حاضر باید قطعاً اقدامات کوتاه‌مدتی را که بالا‌ترین میزان تأثیرگذاری را دارند در دستور کار قرار دهیم. به این ترتیب باید ۲۰۲ نقطه‌ای که در حوزه مکان‌های گردشگری شناسایی شده‌اند، مورد توجه قرار دهیم و این نقاط را از وجود افراد متکدی پاکسازی کنیم. به نظر می‌رسد که در این حوزه سرتیم وجود دارد که اگر با آنها برخورد نشود قطعاً تأثیرات بسیار منفی به همراه خواهد داشت. باید به این نکته توجه داشته باشیم که برخی از این افراد درآمدهای میلیونی دارند و گذشتن از این درآمد برای آنها بسیار سخت است. امروز در مجتمع فوریت‌های اجتماعی امکانات بسیار خوبی گرد آوری شده اما در مورد تقسیم وظایف باید بازنگری جدی انجام شود.

روشی اشتباه برای یک کار خیر

حال اینگونه می‌توان نتیجه‌گیری کرد که برداشت و تلقی مردم از کمک به متکدیان اقدام خیرخواهانه است که در این راستا نیت خیر بوده اما روش اشتباه است، چون این فرهنگ خیرخواهانه به افزایش، فرصت‌‌طلبی، سوء‌استفاده و در واقع بدعادت شدن متکدیان می‌‌انجامد، ضمن آن‌که قشر نیازمند جامعه مقید بوده و تکدی‌گری نمی‌کنند.