تبدیل ۵۰ درصد سنگ‌های تزئینی و نمای کشور به ضایعات

تبدیل ۵۰ درصد سنگ‌های تزئینی و نمای کشور به ضایعات گروه زمین و معدن- ایران با داشتن رتبه اول در تنوع و همچنین رتبه چهارم در میزان ذخایر سنگ تزئینی در دنیا، با ۲۱۱۲ پروانه بهره‌برداری معدن و ظرفیت اسمی ۳۰ میلیون تن و ۶۵۰۰ واحد فرآوری با ظرفیت اسمی ۱۸۰ میلیون مترمربع است که […]

تبدیل ۵۰ درصد سنگ‌های تزئینی و نمای کشور به ضایعات

گروه زمین و معدن- ایران با داشتن رتبه اول در تنوع و همچنین رتبه چهارم در میزان ذخایر سنگ تزئینی در دنیا، با ۲۱۱۲ پروانه بهره‌برداری معدن و ظرفیت اسمی ۳۰ میلیون تن و ۶۵۰۰ واحد فرآوری با ظرفیت اسمی ۱۸۰ میلیون مترمربع است که از این رقم حدود ۷۰ میلیون متر تولید می‌شود که ۱۰ میلیون متر راهی بازارهای هدف صادراتی می‌شود و ۶۰ میلیون متر در داخل کشور به مصرف می‌رسد. پتانسیل مناسبی جهت گسترش و توسعه هر چه بیشتر این صنعت و تبدیل شدن به یکی از قطب‌های منطقه‌ای و جهانی را دارد.

اما متأسفانه این صنعت با مشکلاتی همچون هزینه بالای تکنولوژی‌های مدرن در واحدهای تولیدی، نبود زیرساخت‌ها و کانال‌های معتبر توزیع در کشور، افزایش واردات و نفوذ کالاهای جایگزین در صنعت ساختمان به دلیل کاهش نرخ تعرفه‌ها، افزایش بی‌رویه صادرات محصولات سنگ‌خام، اعمال تعرفه‌های ناعادلانه، افزایش قیمت انرژی و هزینه حمل‌و‌نقل با حذف یارانه‌ها، ضعف قانون‌کار در حمایت از تولیدکنندگان، تخصیص نامناسب تسهیلات بانکی، نارضایتی واحدهای سنگ‌بری از بالا بودن میزان مالیات و نرخ بیمه تأمین‌اجتماعی در مقایسه با خدمات قابل ارائه ضعف در برنامه‌ریزی و سازماندهی مناسب برای صادرات و ورود به بازارهای جدید درگیر می‌باشد

اما از مهم‌ترین مشکلات صنعت سنگ این است که فناوری در این صنعت ‌به روز نشده است و به شکل موردی برخی واحد‌ها توانسته‌اند خود را به روز کنند و بیشتر واحد‌ها به شکل سنتی عمل فراوری را انجام می‌دهند. این درحالی است که استفاده از فناوری‌های نو و به روز می‌توان این ضعف را پوشش داد. به گفته کارشناسان این حوزه، صنعت فرآوری سنگ در کشور حدود ۱۰ درصد توانسته خود را روزآمد کند؛ آن‌ هم با توان بخش‌خصوصی این کار انجام شده است.

در این رابطه عزیز میرزاییان، رییس کمیسیون معدن انجمن سنگ ایران می‌گوید: ۹۰ درصد سنگبری‌ها به شیوه‌های قدیمی فعالیت می‌کنند که این رویه مانع بازدهی مطلوب کارخانه‌ها شده است.

میرزاییان اضافه کرد: آمارهای غیررسمی گویای آن است که ایران همواره در بین پنج کشور شاخص تولیدکننده سنگ تزئینی و نما قرار دارد، اما در بخش صادرات، جزء ۲۰ کشور جای گرفته است.

رییس کمیسیون معدن انجمن سنگ ایران اضافه کرد: از مجموع شش‌هزار و ۵۰۰ واحد سنگبری در کشور، حدود ۱۰ درصد آنها دارای مشخصه‌های به روز هستند.

وی اظهار داشت: براساس استانداردهای بین‌المللی، به ازای هر تن سنگ تزئینی و نما ۱۶ تا ۱۷ متر باید تولید صورت گیرد، اما واحدهای سنتی این بخش حدود پنج تا هفت متر به ازای هر تن تولید دارند.

وی گفت: ماشین‌آلات فرسوده واحد‌های سنگبری کشور قادر به تولید استاندارد نیست و به این ترتیب زمینه حضور در بازارهای صادراتی از دست می‌رود.

میرزاییان گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد بیش از ۵۰ درصد سنگ تزئینی و نمای کشور به ضایعات تبدیل می‌شود و این موضوع نیازمند چاره‌اندیشی و برنامه‌ریزی است، زیرا سرمایه‌های ملی به این ترتیب هدر می‌رود.

وی اضافه کرد: واحد‌های سنگبری که فاقد ماشین‌آلات روز و جدید هستند و سهم قابل‌توجهی در ضایعات این بخش دارند، معدنکاران را تحت فشار قرار می‌دهند و در اداره‌های صنعت،‌معدن‌وتجارت استان‌ها مدعی می‌شوند که معدنکار سنگ در اختیارشان قرار نمی‌دهد.

دولت واحدهای سنگبری را تجمیع کند

رییس کمیسیون معدن انجمن سنگ ایران اضافه کرد: فرسودگی ماشین‌آلات و پراکندگی واحد‌های سنگبری به عنوان یک موضوع مهم محسوب می‌شود که دولت برای ساماندهی آنها می‌تواند نسبت به تجمیع اینگونه واحد‌ها اقدام کند.

وی توضیح داد: سنگ ایران در بازارهای جهانی از کیفیت و تنوع رنگ شناخته می‌شود، اما به دلیل ضعف ماشین‌آلات و نبود بازاریابی مناسب، سهم خود را در بازار‌ها به‌دست نیاورده است.

گزارش‌های آماری پیشین حاکی از آن است که ارزش صادرات سنگ ایران سالیانه ۲۵۰ تا ۴۰۰ میلیون دلار است.

الزام به تولید استاندارد با کمک ابزار قانون

میرزاییان که سابقه پست مدیرکلی در وزارت معادن و فلزات دولت ششم را در کارنامه خود دارد، گفت: موضوع تغییر روش انفجاری از معادن سنگ تزئینی به سیستم مکانیزه با ابزار قانونی محقق شد و امروز روش انفجاری در این بخش منسوخ شده است.

وی تصریح کرد: چنانچه دولت دوازدهم به تولید استاندارد سنگ تزئینی و نما می‌اندیشد، لازم است با بهره‌گیری از ابزار قانون مانع از تولید غیراستاندارد شود و این مهم در گذشته نتیجه خود را داشت.

تکلیف مغفول مانده از برنامه پنجم توسعه

به گفته میرزاییان، براساس مفاد پنجمین برنامه توسعه کشور (۹۶- ۱۳۹۲) قرار بود، سهمی از صندوق ذخیره ارزی برای واردات ماشین‌آلات جدید و به روز در بخش سنگ تزئینی و نما استفاده شود، اما در سالیان گذشته از این مهم غفلت شد و کماکان ماشین‌آلات فرسوده به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

وی یادآور شد: نوسازی و بهسازی ماشین‌آلات صنعت سنگ تزئینی و نما یک ضرورت است، چنانچه به حضور در بازارهای صادراتی می‌اندیشیم و این امر با دشواری‌های خود روبه‌روست.