پالایشگاه‌های گازی، متهمین ردیف اول آلاینده‌های زیست‌محیطی

عسلویه غرق در بحران است پالایشگاه‌های گازی، متهمین ردیف اول آلاینده‌های زیست‌محیطی گروه پالایش و پتروشیمی- شهرهای صنعتی روزهای سختی را پشت سر می‌گذارند آلایندگی‌ها همچون طنابی دور گردن این شهر‌ها پیچ‌وتاب خورده است تا نفس‌های ساکنان و عوامل این بخش را به شمارش بیندازد. این درحالی است که پالایشگاه‌ها و مجتمع‌های پتروشیمی در صدر […]

عسلویه غرق در بحران است

پالایشگاه‌های گازی، متهمین ردیف اول آلاینده‌های زیست‌محیطی

گروه پالایش و پتروشیمی- شهرهای صنعتی روزهای سختی را پشت سر می‌گذارند آلایندگی‌ها همچون طنابی دور گردن این شهر‌ها پیچ‌وتاب خورده است تا نفس‌های ساکنان و عوامل این بخش را به شمارش بیندازد. این درحالی است که پالایشگاه‌ها و مجتمع‌های پتروشیمی در صدر متهمین این پرونده‌ها قرار گرفته‌اند. در حال‌حاضر عسلویه که هاب نخست پتروشیمی محسوب می‌شود ۱۳پرونده قضایی را روی میز بررسی و داوری به اتهام عدم رعایت ضوابط محیط‌زیست قرارداده است.

فلرینگ پالایشگاه‌ها و عدم دریافت استانداردهای زیست‌محیطی پتروشیمی‌ها آتش آلایندگی‌ها را شعله‌ورتر می‌کند. یکی از اقدامات سازنده‌ای که وزارت نفت در این خصوص درحال انجام است خاموشی مشعل‌های همیشه روشن مناطق عملیاتی است. اما تا خاموشی همه فلر‌ها زمان زیادی صرف خواهد شد تا فلرینگ به صفر برسد. هرچند درخصوص راه‌اندازی واحدهای پتروشیمی نیز باید اذعان کرد در کنار این مجتمع‌ها راه‌اندازی واحدهای بازیافت پسماندهای ویژه صنعتی اهمیت بسیاری دارد.

برهمین اساس بنا به خواست مسؤولان ذی‌ربط استان بوشهر به دلیل برخورداری از سواحل و دریا یک جغرافیای حساس از لحاظ آلودگی‌های زیست‌محیطی اعم از آب، خاک، هوا، زباله و پسماند نیاز دارد تحت نظارت جدی قرار بگیرد.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست بوشهر با تأکید بر ضرورت نظارت جدی بر آلودگی‌های زیست‌محیطی عنوان کرد: در بخش صنایع شاهد استقرار تعداد زیادی از صنایع سنگین نفت‌وگاز در جنوب استان بوشهر بوده‌ایم. استقرار واحدهای متعدد پتروشیمی، میدان گازی و منطقه ویژه اقتصادی پارس که موجب ورود حجم فراوانی از آلاینده‌های متعدد به هوای استان، دریا و سایر اکوسیستم‌ها شده است.

قلی‌نژاد خاطرنشان کرد: شهرستان‌هایی چون عسلویه، کنگان، جم و دیّر که متأسفانه به دلیل عدم وجود امکانات پایش در سال‌های گذشته پایش‌های زیست‌محیطی از این مناطق دقیق نبوده است و امیدواریم با وارد مدار شدن دستگاه‌های محیط‌زیست در این مناطق، پایش‌های زیست‌محیطی واقعی‌تر و جدی‌تر شود.

وی با اشاره به فعالیت دو ایستگاه سنجش آلودگی هوا در عسلویه و کنگان بیان کرد: این دستگاه‌ها تنها ذرات و بعضی از گازهای آلوده مثل ناکس‌ها و ترکیبات سولفور را اندازه‌گیری می‌کند که اینها کافی نیست و به دلیل نقصی که در این ایستگاه‌ها و سایر پارامترهای آلودگی داشتیم، پیشنهاد کردیم که مرکز پایش زیست‌محیطی کنگان و عسلویه در جنوب استان فعال شود و خوشبختانه این موضوع جزو پروژه‌های تصویب شده در سفر ریاست‌جمهوری به استان بود.

قلی‌نژاد یادآور شد: استقرار هر صنعت محیط‌زیستی در استان باید مطابق با طرح آمایش سرزمین باشد و تأکید ما بر این است که پروژه‌ها و طرح‌های صنعتی و صنایع بزرگ حتماً دارای گزارش ارزیابی یا پیوست‌های زیست‌محیطی باشند.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست بوشهر عنوان کرد: متأسفانه برخی از پروژه‌های صنعتی استان در عسلویه و کنگان پس از استقرار دست به استحصال هکتارهای فراوانی زده‌اند که موجب تخریب اکوسیستم دریا شده است. در پیگیری یکی از این موارد در شهرستان دیر، رأی قطعی مبنی بر تخلف صادر شده و پرونده در مرحله اجرای احکام قرار دارد.

قلی‌نژاد تصریح کرد: این قول را می‌دهیم که هیچ پروژه‌ای در استان بوشهر بدون دریافت مجوز زیست‌محیطی آغاز به‌کار نکند و ما هر پروژه بزرگی را که بدون مطالعات ارزیابی زیست‌محیطی باشد ابتدا با اعلام اخطاریه از فعالیت آن ممانعت کرده و در صورت سرپیچی از طریق قضایی اقدام می‌شود.

وی تأکید کرد: بخشی از مصیبت ایجاد شده در جنوب استان بسیاری از پتروشیمی‌‌ها و پالایشگاه‌های مستقر در عسلویه و کنگان هستند که در مرحله استقرار مجوزهای زیست‌محیطی را دریافت نکرده‌اند و عملاً فاقد پیوست‌های زیست‌محیطی هستند.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست بوشهر اظهار کرد: مهم‌ترین مشکل ما در عسلویه و کنگان اول با بخش پالایشگاه‌های گازی و بعد پتروشیمی‌‌هاست. چون بسیاری از پتروشیمی‌‌ها با تأکید سازمان محیط‌زیست در راستای استانداردسازی خروجی‌‌ها حرکت کردند، به‌طوری که تعدادی از این پتروشیمی‌‌ها در سال‌های پیش به عنوان صنعت سبز موفق به اخذ استاندارد‌ها شده‌اند.

این مقام مسؤول بیان کرد: مشکل امروز ما در جنوب استان آلودگی هوا توسط ترکیبات سولفور (دی‌اکسیدسولفور) است که موجب بحرانی شدن وضعیت بعضی از مناطق شهرستان عسلویه شده است. عمده ترکیبات سولفور از پالایشگاه‌های گازی تولید می‌شود و حتماً نیاز به اقدامات فوری در این زمینه وجود دارد.

فرهاد قلی‌نژاد ادامه داد: فقدان تصفیه‌خانه فاضلاب مرکزی پالایشگاه‌ها یکی دیگر از مشکلات عسلویه و کنگان می‌باشد که اکوسیستم دریایی را در معرض خطر قرارداده است.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست بوشهر گفت: فلرینگ‌ها و بدسوزی فلر‌ها در عسلویه موضوع مهم دیگری است که پالایشگاه‌های گازی بیشترین حجم فلر‌ها را به خود اختصاص داده‌اند، هر چند که بعضی از پتروشیمی‌های ما هم آلوده هستند.

وی افزود: بر این اساس وزارت نفت راهکارهایی برای کاهش آلودگی هوا در کنگان و عسلویه و جلوگیری از آلودگی دریا و کنترل بو در منطقه ارائه کرده که ما نپذیرفته و به دنبال پشتوانه قانونی، حقوقی و اجرایی برای این راهکار‌ها بودیم. خوشبختانه با پیشنهادی که از سوی استان بوشهر شد، تشکیل کارگروه ملی کنترل آلودگی هوای شهرهای جنوبی استان به تصویب ریاست‌جمهوری و هیأت‌دولت رسید و هم‌اکنون استان بوشهر دارای تصویب‌نامه در این خصوص است.

وی گفت: با تشکیل اولین جلسه رسمی کارگروه در هیأت دولت، راهکارهای اجرایی تدوین شده در این سه ماه در حوزه هوا، آب، تصفیه‌خانه‌های فاضلاب را ارائه خواهیم کرد که امیدواریم با تصویب این راهکار‌ها در هیأت دولت وزارت نفت اقدامات مطلوبی در راستای کاهش آلودگی‌‌ها در عسلویه انجام بدهد.

از سوی دیگر باید گفت: حذف عوارض آلایندگی شهرستان‌های جنوبی استان و احداث پروژه پتروشیمی در حریم شهر دیر به دغدغه‌های فعالان زیست‌محیطی استان بوشهر اضافه شده است. راضیه اشعثی، کارشناس ارشد جغرافیا و عضو انجمن اقلیم پاک بوشهر درخصوص عوارض آلایندگی استان بوشهر معتقد است: در جنوب استان بوشهر، جمعیت بنادر عسلویه، کنگان، دیر، نخل تقی و بیدخون و چندین و چند روستا، روبه گسترش است، که این خود این سؤال را پیش می‌آورد که با وجود آلایندگی بسیار این مناطق این افزایش جمعیت به چه دلیل است؟ از سوی دیگر وضعیت سلامت و بهداشت این مناطق مطرح است ما شاهد تولد نوزادان ناقص‌الخلقه‌ای هستیم که در محیط آغشته به انواع آلاینده‌های گاز و پتروشیمی چشم می‌گشایند.

اشعثی می‌گوید: پیشنهاد سازمان محیط‌زیست مبنی بر صفر بودن آلایندگی در شهرستان‌های کنگان، دیر و دشتی یک فاجعه است. در قلب آلایندگی‌های صنایع گاز و پتروشیمی زیر سایه دود فلرهای بلند، انبارهای گوگرد روباز، ورود فاضلاب‌های رقیق شده تأسیسات پتروشیمی مردم بومی نادیده انگاشته شده‌اند. این وضعیت امید به زندگی و سلامت ساکنان این مناطق را در معرض تهدید جدی قرارداده است. هر گونه تصمیم و پیشنهاد غیرمسؤولانه با وجود این دلایل و شواهد روشن، اقدامی غیراصولی غیرکارشناسانه ست.

به اعتقاد وی موقعیت جغرافیایی شهرستان‌های کنگان و دیر، به علت شرایط طبیعی نوار ساحلی با تابش مستقیم، گرمای طولانی، تبخیر زیاد، رطوبت بالا و گنجایش مولکولی هوا، اقلیم گرم و شرجی، جهت باد غالب جنوب شرق و شمال غرب در تابستان و زمستان، وقوع پدیده طبیعی این ورژن در بخشی از سال را به همراه دارد. با این شرایط امکان صعود و جابه‌جایی هوا در این مناطق بسیار اندک و در هوای شرجی ساحل غلظت گازهای آلاینده به حد بحرانی می‌رسد و اکثر روزهای سال، برای تمام گروه‌های سنی شرایط هوا ناسالم و بسیار خطرناک می‌شود.