بازی نرخ ارز با کالای ایرانی

بازی نرخ ارز با کالای ایرانی رامین شاهی- بدون شک نرخ ارز مهم‌ترین پارامتر تعیین‌کننده در اقتصاد کشور است و هرگونه نوسان در این حوزه می‌تواند کشور و اقتصاد را دچار مشکلات اقتصادی متعددی کرده و ثبات بازار و بخش تولید را دگرگون کند. در چند وقت اخیر شاهد افزایش بی‌سابقه نرخ دلار در بازار […]

بازی نرخ ارز با کالای ایرانی

رامین شاهی- بدون شک نرخ ارز مهم‌ترین پارامتر تعیین‌کننده در اقتصاد کشور است و هرگونه نوسان در این حوزه می‌تواند کشور و اقتصاد را دچار مشکلات اقتصادی متعددی کرده و ثبات بازار و بخش تولید را دگرگون کند.

در چند وقت اخیر شاهد افزایش بی‌سابقه نرخ دلار در بازار ارز بودیم، به گونه‌ای که تا ۴۰ درصد ارزش پول ملی دچار کاهش شده است و جو روانی بسیار بدی را برای کشور به‌وجود آورده است. تولیدگنندگان، تجار و مردم همه نگران این کاهش شدید بهای ریال هستند و چنانچه این امر مدیریت نشود، می‌تواند پاشنه آشیل اقتصادی کشور شود.

این در حالی است که برخلاف سال‌های ۹۰ و ۹۱ که شوک ارزش دلار بر کشور وارد شد، مشکلات جدی تحریم‌ها بر کشور سایه افکنده بود ولی هم‌اکنون این معضل علی‌رغم همه دست‌اندازی‌های آمریکا به‌شدت گذشته نیست، لذا به نظر می‌آید مدیریت تیم اقتصادی دولت باید به صورت جدی مورد ارزیابی قرار گیرد و مشکلات مدیریتی، برنامه‌ریزی و نیاز محدودیت‌های موجود نیز مورد کنکاش درست قرار گیرد تا ضمن مهار این بحران اقتصادی، دیگر شاهد تکرار و اوج‌گیری آن در کشور نباشیم.

در عین حال باید توجه داشت در کشور ما برخی معتقدند این افزایش نرخ ارز می‌تواند موجب رشد صادرات غیرنفتی و افزایش آن شود که باید در مورد آن توضیحات مبسوط داده شود، زیرا این دسته از صاحبنظران مو را می‌بینند اما پیچش مو را خیر.

باید اشاره کرد هر چند افزایش نرخ ارز در ظاهر موجب ارزان‌تر شدن محصولات ایرانی در بازارهای جهانی می‌شود و در ظاهر می‌توانیم در کوتاه‌مدت شاهد افزایش تقاضا برای کالاهای ایرانی در خارج از کشور باشیم اما باید توجه داشته باشیم که صنعت ما به‌ شدت وابسته به واردات کالاهای واسطه‌ای است و تا این واردات زیربنایی صورت نگیرد، خطوط تولید که بعضاً نیازمند ورود مواداولیه خاص و مهم است از رونق می‌افتد و تولیدکنندگان دیگر نمی‌توانند کالای خود را تولید کنند و به بازارهای داخلی و خارجی عرضه کنند. امری که در سال‌های ۹۰ و ۹۱ تجربه شد و در درازمدت علی‌رغم همه تبلیغات صورت گرفته خود را نشان داد.

این در حالی است که شعار سال جدید، حمایت از کالای ایرانی است که از سوی رهبری‌معظم‌انقلاب، تبیین شده است و همه مسؤولین و نهاد‌ها و سازمان‌های زیر نظر هر ۳ قوه لازم است در کنار مردم، به صورت یکپارچه در مسیر رشد کمی و کیفی تولید کالا‌ها و محصولات داخلی حرکت کنند.

این در حالی است که به گفته یکی از نمایندگان مجلس و صرفاً در چند ماه پایانی سال گذشته حدود ۳۰ میلیارد دلار ارز از کشور خارج شده است. موضوعی که می‌تواند موجب فلج شدن اقتصاد کشور شود. هر چند ارز خارج شده حق مسلم آن افراد و شرکت‌ها بوده است که صاحب آن بوده و حق تعیین سرنوشت اموال خود را دارند اما در این میان باید راهکارهایی طراحی شود که براساس آن این شرکت‌ها و افراد جذابیتی در خارج ساختن ارز خود از کشور و انباشت آن در بانک‌های خارجی نداشته باشند.

از سوی دیگر باید اعتراف کرد که متأسفانه کاهش بدون بلندنگری نرخ سود بانکی در چند ماهه گذشته موجب شد تا عده‌ای برای منافع اقتصادی بهتر سرمایه‌های خود را از بانک‌ها خارج و پس از تبدیل آن به ارزهای جهانی از کشور خارج کنند. هر چند دولت مجدداً نرخ سود بانکی را برای جبران افزایش داد اما باید توجه داشت اینگونه تصمیمات می‌تواند موجب بروز مشکلات بسیاری در اقتصاد کشور شود.

 ضرورت دارد در شرایط متلاطم موجود در بازار ارز که عموماً ناشی از آثار روانی و هیجانات کاذب بازار ارز است، دولت با تمام قوا وارد شود و ضمن سخنرانی‌هایی به کمک اهرم‌های کارآمد خود در حوزه سیاست‌های پولی و مالی به‌سرعت بحران نرخ ارز را حل کند و اتخاذ سیاست‌های بلندمدت اقتصادی درست، دیگر اجازه تکرار این سونامی ویران‌کننده را ندهد.