بازی آمریکا و اروپا با ایران؟!

بازی آمریکا و اروپا با ایران؟! محمدرضا عیوضی ترامپ برخلاف شعارهایی که در دوران تبلیغات ریاست‌ جمهوری مبنی بر پاره کردن برجام ‌داد و نطق خروج از برجام را فراموش نمی‌کند اما به نظر نمی‌رسد که ‌بتواند آن را پاره کند یا به صورت یک‌جانبه از آن خارج شود. رویکرد ترامپ به مفهوم آن است […]

بازی آمریکا و اروپا با ایران؟!

محمدرضا عیوضی

ترامپ برخلاف شعارهایی که در دوران تبلیغات ریاست‌ جمهوری مبنی بر پاره کردن برجام ‌داد و نطق خروج از برجام را فراموش نمی‌کند اما به نظر نمی‌رسد که ‌بتواند آن را پاره کند یا به صورت یک‌جانبه از آن خارج شود.

رویکرد ترامپ به مفهوم آن است که ایالات‌متحده از سیاست تبعیض در محیط منطقه‌‌ای بهره می‌گیرد؛ سیاستی که نشانه‌های آن را می‌توان در گسترش بحران‌های منطقه‌‌ای و خشونت‌هایی دانست که بانک متمول آمریکایی‌ها یعنی همان عربستان در محیط منطقه‌‌ای به‌کار گرفته است.

الگوی رفتاری ترامپ؛ فروش تسلیحات به خریداران امنیت، حمایت از امنیت اسرائیل، مشارکت تاکتیکی و عملیاتی صهیونیست را می‌توان در زمره الگوهای نسبتاً ثابت آمریکا در محیط منطقه‌ای دانست.

اما اروپا، منفعت‌طلب است؛ نمونه ساده این موضوع؛ فاصله‌گیری تدریجی قدرت‌های اروپایی از آمریکای ترامپ در پی بی‌ثباتی مفرط رفتارهای سیاسی دولت آمریکا و اتخاذ راه جداگانه و منفعت‌طلبانه اروپاست.

ماکرون، رییس‌جمهور فرانسه پس از دیدار با ترامپ اعلام کرد که ۴ رکن را در مذاکرات بعدی با ایران لحاظ کرده است؛ همان بهانه‌های سابق و نخ نما؛ مسایلی که بار‌‌ها طرف‌های توافق هسته‌ای تلاش کردند تا مذاکره درباره آنها را در قالب گفت‌وگوهای هسته‌ای بگنجانند اما با مخالفت به حق ایران رو‌به‌رو شدند.

در همین راستا و در آن سوی بازوی فشار علیه ایران؛ آمریکا در چند سال اخیر به این جمع‌بندی رسیده است که با حمایت از افراط‌گرایی می‌تواند ابتکار عمل را در تحولات منطقه به دست گیرد. این راهبرد برای آمریکا اهمیت زیادی دارد، چراکه به واشنگتن کمک خواهد کرد تا اهدافی را که نتوانسته است در پروژه ایران‌هراسی در موضوع هسته‌ای به آنها برسد، به روش دیگری دنبال کند.

با تمام این اوصاف؛ اروپا علی‌رغم مخالفت‌‌ها با خروج آمریکا از برجام، ترامپ را به فرصتی برای وارد آوردن فشار بیش‌تر به ایران در توقف برنامه‌های موشکی و محدود‌سازی نفوذ منطقه‌ای ایران تبدیل کرده است. آنها با ارایه شروطی خارج از توافقنامه برجام، نگرانی‌های امنیتی- اقتصادی خود را درباره آینده منطقه در قالب پیشنهاد‌هایی به ترامپ ارایه داده‌اند.

خوب فهمیده‌اند که رفتار ترامپ، همان سیاست‌های ریگان است. همان شیوه، سیاست «تهدید تا لبه پرتگاه».

که اتفاقاً روحانی صریحاً اعلام کرد: اروپا از جیب خود آمریکا را راضی کند نه از جیب ملت ایران.

از این رو، پیشنهاد منطقی آن است که امروز با ورود ترامپ و فاصله‌گیری ناخواسته و آرام اروپا با آمریکا (حتی اگر صوری باشد)؛ ایران خود را برای استفاده از اروپای منفعت‌طلب به عنوان اهرم فشار به آمریکا و نسخه پشتیبان اقتصاد بین‌المللی در نظر گیرد تا پروژه انزوای ایران دوباره به سرانجام نرسد. فراموش نکنیم که بار‌‌ها بزرگان نظام جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده‌اند که ایران متأثر از رفتار دیگران تغییر تاکتیک نخواهد داد که صد البته صحیح است اما با آغاز بی‌ثباتی محسوس در حرکات دولت آمریکا می‌توان با استفاده از منفعت طلبی اروپا به بهره‌وری سیاسی- اقتصادی ایران نه در منطقه بلکه در سطح جهانی دست یافت و ظهور قدرت ایران در عرصه بین‌المللی آغاز شود.