کارشناس بازار سرمایه ملزومات اجرای بورس ارز در بورس کالا فراهم شده است با وجود اینکه راهاندازی بورس ارز از سالها قبل در اقتصاد ایران مطرح شده و آذر سال ۱۳۹۴نیز شورای عالی بورس راهاندازی بازار آتی ارز را به تصویب رسانده است، اما همچنان عملیاتی شدن این بازار به منظور پوشش ریسک نوسانات قیمت […]
کارشناس بازار سرمایه
ملزومات اجرای بورس ارز در بورس کالا فراهم شده است
با وجود اینکه راهاندازی بورس ارز از سالها قبل در اقتصاد ایران مطرح شده و آذر سال ۱۳۹۴نیز شورای عالی بورس راهاندازی بازار آتی ارز را به تصویب رسانده است، اما همچنان عملیاتی شدن این بازار به منظور پوشش ریسک نوسانات قیمت در کش و قوس قرار دارد و در این بین خبرها حاکی از آن است که به زودی بورس آتی ارز در ترکیه راهاندازی میشود.
به گزارش ایسنا، شرایط بیثباتی در معاملات حوزه مالی و تجارت ارزی یکی از نتایج نوسانات بهای ارز در کشور محسوب میشود که محل انتقاد بسیاری از فعالان حوزه اقتصادی کشور بوده و نگرانیهای زیادی را از بابت مبادلات ارزی به ویژه برای سرمایهگذاران به همراه دارد. افزون بر اینکه، نکته حایز اهمیت پیرامون نوسانات ارز رانتی است که به دلیل نبود شفافیت در بازار معاملات نقدی این کالا وجود دارد.
در این میان طی هفتههای اخیر با شدت گرفتن نوسانات ارزی، باز هم موضوع قدیمی راهاندازی بورس ارز یا به عبارت بهتر ایجاد قراردادهای آتی ارز به منظور پوشش ریسک نوسانات بر سر زبانها افتاده است؛ این در حالی است که بازار شفاف همواره در مقابل رانت ایستاده و طبیعی به نظر میرسد که با ورود معاملات ارزی به بازار سرمایه، این بخش از اقتصاد کشور میتواند از شفافیت لازم برخوردار شده و کشف قیمت واقعی مبنای واقعی به خود بگیرد. زیرا بازارهای مالی با کارکردهایی همچون کشف قیمت، افزایش نقدشوندگی و کاهش هزینه معاملات از مجرای تسهیل فرایند انعقاد قراردادهای مالی، به ارتقای بهرهوری سرمایه در سطح اقتصاد خرد و افزایش تولید ناخالص داخلی در سطح کلان اقتصادی کمک میکنند.
همچنین بازار سرمایه امکانی فراهم میکند تا عرضه و تقاضا، در محلی متمرکز و مدیریت پذیر صورت گیرد که این اتفاق به ثبات بازار انواع دارایی و کالاهای مختلف کمک شایانی خواهد کرد. آنچنان که در بسیاری از کشورها بازارهای مالی نقش اصلی را در کنترل نرخ ارز ایفا میکنند و یکی از مهمترین ابزارهای بازار مالی در این رابطه، راهاندازی معاملات آتی ارز است. ابزاری که ضمن کشف قیمت به فعالان حوزه اقتصادی، قابلیت پیشبینیپذیری را نیز به همراه داشته و میتواند ریسک تولیدکنندگان صادراتی و واردکنندگان انواع کالا را پوشش دهد.
ضمن اینکه به کمک این ابزار مالی میتوان به تقاضای غیرواقعی ارز که بیشتر با هدف سرمایهگذاری و کسب سود از محل نوسان قیمتها ایجاد میشود، پاسخ داد.
این در حالی است که در شرایط فعلی این تقاضا در قالب معاملات فردایی در بازار نقدی ارز که قالبی سفته بازانه دارد، بروز میکند و ضمن اینکه از استانداردهای قانونی لازم برخوردار نبوده و قدرت مدیریت و پوشش ریسک را ندارد، خود عاملی است برای ایجاد التهاب در روند قیمتها.
حال آنکه به نظر میرسد که اگر معاملات فردایی در مکانیزیم بازار شفاف آتی ارز انجام گیرد، خود به خود بخش قابل توجهی از معاملات ارزی شفاف خواهند شد. بنابراین، طبیعی است که اگر معاملات ارزی وارد بازار سرمایه شود از شفافیت برخوردار میشود و میتوان نظارت لازم در این زمینه را انجام داد. اما در حال حاضر مشخص نیست چه حجمی از معاملات در بازار نقدی انجام میشود و به سادگی نیز رانت در این بازار رخ میدهد.
باور دیگر کشورها هم بهرهگیری از امکانات و ظرفیتهای موجود در بازار سرمایه و استفاده از ابزارهایی همچون معاملات آتی ارز است؛ بهطوریکه بخشی از معاملات بازار جهانی ارز در بورسهای سازمان یافته مانند بورس کالای شیکاگو انجام میشود که این معاملات، سطح نقدشوندگی بازار جهانی را افزایش میدهند.
در این رابطه، اولین تجربه راهاندازی معاملات آتی ارز به بورس کالای شیکاگو بر میگردد که قراردادهای آتی ارز را با معاملات مربوط به ۷ نوع ارز آغاز کرد. سپس کشورهای در حال توسعه نیز برای کاهش نوسانات بازار ارز و کنترل آسان تر ریسک واسطهگری مالی در سطح بینالمللی به ایجاد چنین بازاری در اقتصادهای در حال رشد خود پرداختند.
این گزارش حاکی است، در سال ۱۹۷۲ میلادی بورس بازرگانی شیکاگو برای اولین بار در دنیا، معاملاتی آتی ارز را به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک ناشی از نوسان قیمت ارز راهاندازی کرد؛ در حال حاضر در این بورس معاملات آتی ارز بر روی تعداد زیادی از نسبتهای ارزی قابل معامله است که مهمترین و پررونقترین آنها عبارتند از یورو به دلار آمریکا، دلار استرالیا به دلار آمریکا، دلار کانادا به دلار آمریکا، فرانک سوئیس به دلار آمریکا، پوند بریتانیا به دلار آمریکا، ین ژاپن به دلار آمریکا، پزو مکزیک به دلار آمریکا، دلار نیوزیلند به دلار آمریکا و روبل روسیه به دلار آمریکا.
آخرین خبرها نیز حاکی از آن است که بانک مرکزی ترکیه در نظر دارد به منظور مدیریت بازار ارز و کاهش ریسک سرمایهگذاران، بورس آتی ارز راهاندازی کند. تصمیمی که با هدف جلوگیری از اثرگذاری نوسانات بازار ارز بر فعالیتهای تولیدی گرفته شده است. در این بورس سرمایهگذاران میتوانند برای زمانی معین در آینده ارز را با قیمت مشخص شده خریداری کنند و از ریسک ناشی از نوسان احتمالی قیمت ارز تا آن زمان در امان بمانند.
بر مبنای تجربه راهاندازی بورس ارز در دیگر کشورها و با توجه به شرایط اقتصادی کشورمان، بسیاری از کارشناسان و اقتصاددانان معتقدند راهاندازی معاملات آتی ارز برای اقتصاد ایران نیز امری ضروری به نظر میرسد و برای تولیدکنندگان، واردکنندگان مواداولیه و صادرکنندگان مزایای زیادی دارد و اهمیت آن در زمان نوسان نرخ ارز نمایان میشود. بهطوریکه زمانی که عنصر نااطمینانی از بازار حذف شود، طبیعتاً فعالیتهای اقتصادی و سرمایهگذاری، در روندی رو به رشد قرار میگیرد.
در مجموع، مسلم به نظر میرسد که بازار آتی ارز بهترین مکان برای اعمال سیاستهای کنترلی بازار ارز باشد و بانک مرکزی به عنوان یک بازیگر بزرگ و بازارگردان میتواند در بازار آتی ارز حاضر شده و براساس مکانیسمهای بازار، سیاستهای خود را در این بازار پیاده کند.
در همین ارتباط، یک کارشناس بازار سرمایه پیرامون لزوم راهاندازی معاملات آتی ارز در کشور اظهارکرد: اهمیت راهاندازی این معاملات از آن جهت است که طبق برخی از صحبتها و گمانهزنیها، نوسان نرخها و پوشش ندادن ریسک نوسانات نرخ ارز به عنوان یکی از سرعتگیرهای حضور سرمایهگذاران خارجی در ایران معرفی شده است.
نیماکرامت افزود: در صورت ایجاد بورس ارز با رویکرد معاملات آتی میتوان به این بینظمیها سروسامان بخشید تا جایی که سیگنالهای مخرب در بازاری مدون به اهرمی برای مدیریت بازار، شفافیت قیمتها و افزایش سطح اعتماد تبدیل خواهند شد.
وی نکته مهم در بازارهای مشتقه را امکان تخلیه هیجانات ناشی از نوسان قیمتها و حتی دورنمای نوسان نرخ به شمار آورد و گفت: حداقل خروجی این رویکرد معاملاتی این است که دارایی واقعی مورد معامله قرار نگرفته و تا زمان سررسید، نیازی نیست که اصل دارایی (ارز و یا سکه) مورد تحویل فیزیکی قرار بگیرد؛ این ویژگی به ظاهر ساده موجب شده تا در بازارهای جهانی برای هر دارایی پایه بعضاً تا دهها معامله مشتقه صورت بگیرد، بدون آنکه به آن دارایی به صورت فیزیکی نیازی داشته باشیم.
کرامت در خصوص وجود زیرساختهای لازم اظهارکرد: بررسیها نشان میدهد هماکنون ملزومات اجرای بورس ارز در بورس کالا فراهم شده و البته زیرساختها و نرمافزارهای اجرای آن نیز در دسترس است و حتی نرمافزار آموزش معاملات ارز نیز آماده شده تا در زمان راهاندازی این بورس در اختیار معاملهگران قرار گیرد.
این کارشناس بازار سرمایه تأکیدکرد: این وضعیت یعنی ایجاد سازوکار معاملاتی در بورس ارز میتواند به ابزار قدرتمندی برای واقعی شدن نرخ ارز، کاهش دستکاریهای مدیریتی در نرخ و همچنین ورود بخش خصوصی و شرکتهای صادرکننده به این بازار منجر شود زیرا خودنمایی بیشتر طرف عرضه، میتواند منافع بخش خصوصی را بیش از پیش برآورده ساخته و فضا را برای بازارسازیهای قیمتی محدود سازد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.