ارزشگذاری استارتآپها بزرگترین چالش بازار سرمایه در حالی که هنوز روش ارزشگذاری مشخص و قابل استنادی برای استارتآپها و عرضه آنها در بورس یا فرابورس وجود ندارد تعدادی از استارتآپها مدعی هستند ارزش میلیارد دلاری دارند و میگویند سرمایهگذار خارجی قسمتی از سهامشان را با چنین ارقامی خریده است. آنها میخواهند با چنین ارزشهایی وارد […]
ارزشگذاری استارتآپها بزرگترین چالش بازار سرمایه
در حالی که هنوز روش ارزشگذاری مشخص و قابل استنادی برای استارتآپها و عرضه آنها در بورس یا فرابورس وجود ندارد تعدادی از استارتآپها مدعی هستند ارزش میلیارد دلاری دارند و میگویند سرمایهگذار خارجی قسمتی از سهامشان را با چنین ارقامی خریده است. آنها میخواهند با چنین ارزشهایی وارد بازار سرمایه شوند، اما عدهای معتقدند این ارزشگذاریها نادرست است و آنها سرمایه خارجی جذب نکردهاند.
خبرگزاری ایسنا در این باره گفتوگویی انجام داده با امیرهامونی مدیرعامل فرابورس که در پی میآید:
* یکی از موضوعات مهم بورس و فرابورس در طی سالهای گذشته، توسعه بازار از طریق ایجاد ابزارهای جدید مالی، مثلاً بازار معاملات دارایی فکری بوده، اما احتمالاً یکی از موضوعات خیلی مهم که به زودی شاهد آن خواهیم بود، بحث ورود استارتآپها به بورس یا فرابورس است. در همایشی که مدتی قبل با حضور فعالان این حوزه برگزار شد، در پنلی که شما حضور داشتید و برخی از مدیران شرکتهای سرمایهگذاری جسورانه نیز بودند، یکی از سرمایهگذاران شناخته شده اکوسیستم استارتآپی، فرابورس و شخص شما را بزرگترین چالش اکوسیستم معرفی کرد. سؤال من این است که به نظر خودتان چرا یک سرمایهگذار مطرح در این حوزه شما را بزرگترین چالش اکوسیستم میداند؟
در رابطه با بحث ارزشگذاری استارتآپها باید توضیح دهم که تا الان نظام اقتصادی ما بیشتر متکی بر زور بازو بوده است و شرکتهایی که داریم بیشتر شرکتهایی هستند که دارایی مشهود مانند تجهیزات، ماشینآلات، نیروی کار و کارگر آنها را جلو میبرد و این شرکتها با تولید به سودآوری میرسند. در ایران شرکتهای مبتنی بر فناوریهای پیشرفته تحت عنوان «های تک کامپانیها»، «های تک مارکت» یا همین استارتآپهایی که شما فرمودید، خیلی کم داریم و دو یا ۳ سال است که این قبیل شرکتها در ایران در حال مطرح شدن هستند و صرفاً بعضی از شرکتهای این حوزه در بین مردم زبانزد شدهاند. ما در فرابورس، SME MARKET (بازار شرکتهای کوچک و متوسط) راهاندازی کردیم که تابلوی رشد دارد و شامل شرکتهایی میشود که شاید «های تک» نباشند یا داراییِ فکری نداشته باشند، اما یک کپی از نمونه موفق خارجی هستند که به داخل کشور آورده شدهاند؛ ما به این شرکتها، شرکت دانشبنیان نمیگوییم بلکه اینها یک استارتآپ کمپانی و یا یک شرکتی رشدی هستند که مشابه شرکتهای خارجی میتوانند کالا یا خدماتی را تولید و کسب سود کنند.
* در حال حاضر که با توجه به حکم برنامه ششم توسعه، امکان سرمایهگذاری نهادهای مالی در صندوقهای جسورانه وجود ندارد، یکی از راهکارهای تأمین مالی برای استارتآپها، از طریق سرمایهگذار خارجی است؛ اما سرمایهگذار خارجی برای سرمایهگذاری در این حوزه دارای ریسکهای متعددی از جمله موضوع تحریمها و آینده برجام، کاهش ارزش پول ملی، عدم امکان واگذاری سرمایهگذاری و نقدشوندگی آن و حتی ریسک عدم امکان انتقال وجوه سرمایهگذاری به کشور خود است، این موارد علاوه بر ریسک مضاعفی است که این سرمایهگذاری نسبت به مثلاً سرمایهگذاری در پروژههای عمرانی دارد؛ با توجه به این شرایط آیا سرمایهگذار خارجی به معنای واقعی کلمه تمایلی به سرمایهگذاری در استارتآپهای ایرانی دارد؟
اینکه حاضر است سرمایهگذاری کند یا نکند به میل باطنی خودشان بستگی دارد، برای این موضوع ما منع قانونی نداریم. ضمن اینکه از نظر بنده، سرمایهگذاران داخلی که پول و منابع کافی هم دارند، نسبت به سرمایهگذاران خارجی، ارجح هستند. ما نباید برای سرمایهگذار خارجی فرش قرمز بیندازیم و با نگاه تبعیضآمیز به سرمایهگذار داخلی نگاه کنیم. به نظرم این موارد میتواند در کنار هم دیده شود. اما اینکه آیا سرمایهگذار خارجی حاضر است بیاید یا نه، باید بگویم که «آمده است».
* کدام سرمایهگذار خارجی آمده؟
ما چندین شرکت را داریم که حتی در پوشش شرکتهای ایرانی وارد بازار شدهاند و در استارتآپها سرمایهگذاری کردند.
* آیا شرکتهایی که مدعی دارا بودن سرمایهگذار خارجی هستند، در یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی خود نسبت به این سرمایهگذاران افشاگری کردهاند؟
تا به حال رسماً از طرف این شرکتها به ما صورتهای مالی حسابرسی شده ارایه نشده است.
* وقتی که در مورد سرمایهگذاران خارجی و ارزشگذاریهای انجام شده این شرکتها، حرف و حدیثهای زیادی مطرح است، اگر زمانی این شرکتها بخواهند به جای شفافی مثل بورس و فرابورس بیایند و برچسب شفافیت بورس یا فرابورس را داشته باشند، چه تمهیداتی باید وجود داشته باشد؟ اینها موضوعات کمرنگی نیستند، آیا این عدم شفافیت برای کل اکوسیستم و بازار سرمایه مشکلی به وجود نمیآورد؟
کدام مشکل؟
* بحث سرمایهگذار خارجی و ارزشگذاری آنها
ما با سرمایهگذار خارجی آنها مشکلی نداریم، هیچ منع سرمایهگذاری خارجی در VC وجود ندارد، مگر اینکه شما بگویید که سرمایهگذار خارجی را سراغ دارم که در شرکتی آمده و دارد نفوذی انجام میدهد، یعنی علیه نظام جمهوری اسلامی کاری انجام میدهد.
تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به روزنامه مناقصه مزایده می باشد و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.