تحلیل لایحه جرم انگاری رانت‌خواری افشای اطلاعات مناقصات و مزایدات برای افراد خاص رانت است تا پیش از این ما در قانون به این صورت از رانت‌خواری تعریفی نداشته‌ایم، در واقع واژه‌ای به اسم رانت‌خواری در ادبیات حقوقی و سیاسی ما وجود نداشته است. اگرچه مواردی دیگر به نام «تحصیل مال نامشروع»، «اختلاس» و «ارتشا» […]
تحلیل لایحه جرم انگاری رانت‌خواری
افشای اطلاعات مناقصات و مزایدات برای افراد خاص رانت است
تا پیش از این ما در قانون به این صورت از رانت‌خواری تعریفی نداشته‌ایم، در واقع واژه‌ای به اسم رانت‌خواری در ادبیات حقوقی و سیاسی ما وجود نداشته است. اگرچه مواردی دیگر به نام «تحصیل مال نامشروع»، «اختلاس» و «ارتشا» در ادبیات حقوق وجود داشته و این موضوعات به عنوان عمل مجرمانه تلقی می‌شده ولی از «رانت‌خواری» به عنوان یک عمل مجرمانه سخنی به میان نیامده است.
رانت‌خواری جرم انگاری می‌شود! این خبری است که محمدرضا ساکی مشاور معاون حقوقی قوه قضاییه در گفت‌وگو با میزان مطرح کرد. اگرچه به گفته برخی از حقوقدانان این لایحه یک حرکت روبه‌جلو و اقدامی مثبت ارزیابی می‌شود ولی در تبصره این لایحه آمده است که: تشخیص این‌که فعالیت مرتکب منطبق با رقابت سالم اقتصادی بوده یا خیر و یا این‌که منجر به افزایش بهره‌وری و ارزش‌افزوده در جامعه شده یا نه بر عهده شورای رقابت مذکور در قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی می‌باشد. به اعتقاد برخی این تبصره می‌تواند در عمل به مانعی در برابر تشخیص و مقابله با جرم رانت‌خواری بدل شود و شناسایی یا برخورد با عملی که مصداق رانت‌خواری شمرده می‌شود، را مشکل کند.
نعمت احمدی وکیل و حقوقدان، با اشاره به این‌که باید به تهیه‌کنندگان این لایحه دست مریزاد گفت، زیرا در شرایطی قرار داریم که با اندک مسامحه‌ای، اعدادی نجومی جابه‌جا می‌شود، افزود: اما درباره مهم‌ترین بخش این لایحه یعنی این‌که تشخیص عمل رانت‌خواری برعهده یک شورا قرار گیرد به نظرم جای بحث وجود دارد. آیا این شورا قدرت تشخیص لازم را دارد؟ من از ترکیب شورا بی‌اطلاعم ولی آیا این شورا می‌تواند بازوی کارشناسی درستی در این خصوص باشد.
تعریف رانت
احمدی در ادامه درباره موضوع رانت‌خواری گفت: تا پیش از این ما در قانون به این صورت از رانت‌خواری تعریفی نداشته‌ایم، در واقع واژه‌ای به اسم رانت‌خواری در ادبیات حقوقی و سیاسی ما وجود نداشته است. اگرچه مواردی دیگر به نام «تحصیل مال نامشروع»، «اختلاس» و «ارتشا» در ادبیات حقوق وجود داشته و این موضوعات به عنوان عمل مجرمانه تلقی می‌شده ولی از «رانت‌خواری» به عنوان یک عمل مجرمانه سخنی به میان نیامده است.
احمدی در ادامه به تعریفی از رانت‌خواری پرداخت و آن را در استفاده از موقعیت و رابطه خاص خلاصه کرد.
وی در این باره گفت: دنیا، دنیای دیجیتال و اطلاعات است و کافی است اطلاع پیدا کنید در فلان مناقصه یا مزایده مبلغ چقدر است. اگر از یک منبع الهام بخش غیبی اطلاع پیدا کنید که عدد مناقصه یا مزایده چقدر است، شرایط برای پیروزی آسان می‌شود و با ارایه پاکتی که مبلغ مورد قبول مزایده در آن ذکر شود از دیگران پیشی خواهید گرفت. این عمل مصداق عینی رانت‌خواری است.
رانت‌خواری و آقازادگی
این وکیل دادگستری در ادامه به موضوع آقازاده‌ها در ایران اشاره کرد که به واسطه جایگاهی که پدران یا مادرانشان در ساختار حکومت دارند، برای موفقیت از رانت‌خواری استفاده می‌کنند.
وی در ادامه گفت: یا اگر شخصی ژن خیلی خوبی داشته باشد و در ۲۱سالگی پدرش وزیر ارتباطات یا معاون اول باشد و به وسیله استراق‌سمع‌‌ها اطلاعات مهمی از برخی دادوستد‌ها به دست آورد، می‌تواند از این موقعیت سوءاستفاده کرده و بعد در تلویزیون بگوید که من ژن خوبی داشته‌ام و ژن من با ژن افرادی مانند نعمت احمدی متفاوت بوده و به واسطه ژن خوبی که از پدر و مادرم دریافت کرده‌ام موفق بوده‌ام.
جرم رانت‌خواری در دیگر کشورها
این استاد دانشگاه در ادامه به مسأله رانت‌خواری و برخورد با آن در کشورهای دیگر اشاره کرد و در این باره گفت: اخیراً رایی در دیوان عالی کشور پاکستان صادر شده که این رای را باید در کلاس‌های مختلف حقوقی به عنوان یک رای مردمی و حافظ حق و حقوقی عمومی در مقابل کانون قدرت تدریس کنیم. پاکستان کشوری است که به صورت قبلیه‌ای و خانواده‌ای اداره می‌شود. خانواده‌های مشرف، نواز شریف و… به عنوان کانون قدرت در پاکستان عمل می‌کنند و احزاب نیز حول این خانواده‌ها می‌چرخد. دیوان عالی کشور پاکستان در رأیی که همین چند روز صادر کرده است واژه‌ای را تحت عنوان «رانت سیاسی» به حقوق و علوم سیاسی اضافه کرد. رأی دیوان عالی پاکستان علیه فرزندان محمدنواز شریف صادر شد که به واسطه جایگاه پدرشان، در بسیاری از معاملات دولتی شرکت می‌کردند و مبالغ هنگفتی را به جیب می‌زدند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.