تشریح وضعیت قراردادهای ماهواره‌های ایرانی در سال ۹۵ با وجود قول‌های متعدد مسؤولان هوافضای کشور برای پرتاب حداقل یک ماهواره در سال ۹۵، این وعده در سالی که گذشت محقق نشد و ماهواره‌های «دوستی» و «ناهید ۱» به فضا فرستاده نشدند. به گزارش مهر، ایران با سابقه پرتاب حداقل ۴ ماهواره به مدار پایین زمین […]
تشریح وضعیت قراردادهای ماهواره‌های ایرانی در سال ۹۵
با وجود قول‌های متعدد مسؤولان هوافضای کشور برای پرتاب حداقل یک ماهواره در سال ۹۵، این وعده در سالی که گذشت محقق نشد و ماهواره‌های «دوستی» و «ناهید ۱» به فضا فرستاده نشدند.
به گزارش مهر، ایران با سابقه پرتاب حداقل ۴ ماهواره به مدار پایین زمین (لئو) در زمره ۱۰ کشور صاحب فناوری فضایی قرار دارد و آن‌طور که مسؤولان بخش هوافضای کشور بر آن تأکید دارند هم اکنون کشورمان به دانش ساخت ماهواره دست یافته و درحال تکمیل کردن این دانش است.
براین اساس، اگرچه مسؤولان وزارت ارتباطات و سازمان فضایی کشور در آغاز به‌کار دولت یازدهم، بار‌‌ها براین موضوع تأکید داشتند که نباید در مقوله فناوری‌های فضایی، فقط روی پرتاب ماهواره تمرکز کرد اما در سالی که گذشت موضوع طراحی، ساخت و پرتاب ماهواره از جمله مهم‌ترین موضوعاتی بود که از سوی مسؤولان به‌طور متعدد عنوان و وعده‌هایی برای تعیین تکلیف ماهواره‌های روی زمین مانده دانشگاهی، نظام‌مند کردن ساخت ماهواره‌ها و نیز پرتاب دو ماهواره ساخته شده، داده شد.
با این وجود نگاهی به وضعیت این بخش در سال ۹۵ نشان می‌دهد که برخی از وعده‌های مسؤولان عملیاتی نشد؛ اگرچه موفقیت‌هایی در خصوص رسیدن به هدف داشتن ماهواره بومی تا حدی تحقق یافته است.
ساخت ماهواره بومی «پارس۱» کلید خورد
نهایی شدن قرارداد ساخت ماهواره بومی سنجش از دور «پارس۱» با یک شرکت روسی و آغاز به‌کار این پروژه را شاید بتوان از جمله مهم‌ترین اتفاقاتی دانست که در سال ۹۵ در حوزه فناوری فضایی رخ داد. این ماهواره قرار است مطابق با اهداف برنامه ششم توسعه تا ۵ سال آینده به عنوان نخستین ماهواره کاملاً بومی و عملیاتی در مدار زمین قرار گیرد و تحت اختیار کامل ایران، مدیریت شود.
براین اساس، طی مذاکرات صورت گرفته میان وزارت ارتباطات ایران و شرکت فضایی «کاسماس» روسیه، قرارداد ساخت این ماهواره منعقد و مراحل ساخت آن با کسب مجوز از شورای اقتصاد و تدوین پیوست مربوطه، آغاز شد.
در این زمینه محمود واعظی وزیر ارتباطات گفته بود: «ساخت ماهواره عملیاتی سنجش از دور، زمان بر است و قابل قیاس با ماهواره‌های کوچک و دانشجویی که تاکنون ساخته‌ایم، نیست. روس‌‌ها حتی تمایل دارند که مسؤولیت پرتاب ماهواره‌های ساخته شده و کوچک ما را برعهده بگیرند و به محض آن‌که ما بخواهیم، آن را انجام می‌دهند. اما در این پروژه ما چشم‌انداز بسیار وسیع‌تری را دیده‌ایم و همانطور که قول داده بودیم در آینده نزدیک دو ماهواره ملی سنجش از دور و مخابراتی را عملیاتی می‌کنیم.»
از سوی دیگر وی از طراحی و ساخت این ماهواره به عنوان نخستین ماهواره مشارکتی با همکاری تمامی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی در حوزه هوافضا و طبق دستور رییس‌جمهور نام برد و گفت: طبق تأکیدات رییس‌جمهور در حوزه فناوری فضایی به جای پراکنده‌کاری و ساخت ماهواره‌های جداگانه در دانشگاه‌ها، مرکزیتی را تحت مدیریت سازمان فضایی ایران ایجاد کرده‌ایم تا سرعت فعالیت در بخش فضایی کشور افزایش یابد و این سیاست را در رابطه با ماهواره‌های آزمایشی سنجشی و مخابراتی به‌کار گرفته‌ایم.
محمود واعظی تأکید کرد: بر این اساس، اول با تشکیل کنسرسیوم مشترک فضایی توسط سازمان فضایی ایران، ساخت اولین ماهواره مشارکتی با همکاری دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی در پروژه «پارس۱»، آغاز شد.
در همین حال برنامه‌ریزی برای ساخت ماهواره مخابراتی بومی نیز در سال ۹۵ صورت گرفت و مذاکرات متعددی با ۴ کشور فرانسه، روسیه، چین و کره‌جنوبی در این زمینه انجام شد تا همانند یک ماهواره بومی سنجشی، ایران تا ۱۰ سال آینده دارای یک ماهواره مخابراتی بومی کاملاً عملیاتی شود؛ اما تاکنون این مذاکرات نهایی نشده است.
ماهواره «دوستی» به فضا نرفت
با وجود این‌که رییس سازمان فضایی، وزیر ارتباطات و رییس مرکز ملی فضایی بار‌‌ها از برنامه‌ریزی برای پرتاب ماهواره دانشگاه شریف با نام «دوستی»، که در سال ۹۴ توسط رییس‌جمهور رونمایی شده بود، سخن به میان آورده و حتی از انجام مذاکرات برای پرتاب با ماهواره بر بومی خبر داده بودند، اما پرتاب این ماهواره به سال ۹۵ نرسید.
در این زمینه گفته شده بود که ماهواره «دوستی» آماده پرتاب است و مذاکرات پرتاب آن نیز انجام شده و تا پایان سال ۹۵ این ماهواره به عنوان ماهواره سنجشی به فضا پرتاب خواهد شد اما این وعده محقق نشد.
ماهواره‌های «ناهید۱» و «پیام» رونمایی شدند
همزمان با روز ملی فناوری فضایی در بهمن ماه سال ۹۵ ماهواره مخابراتی «ناهید۱» ساخت پژوهشگاه فضایی ایران و ماهواره سنجشی «پیام» ساخت دانشگاه امیرکبیر که مراحل کیفی خود را گذراندند، با حضور رییس‌جمهور رونمایی شدند.
طبق اظهارات مسؤولان، قرار شد ماهواره مخابراتی «ناهید یک» با ماهواره بر بومی «سفیر» و در ارتفاع ۳۰۰ کیلومتری از سطح زمین، به فضا پرتاب شود. پرتاب این ماهواره نیز از دیگر وعده‌های مسؤولان هوافضای کشور برای سال ۹۵ بود که به تحقق نرسید. در همین حال ماهواره «پیام» که ماهواره سنجشی است قرار است با «ماهواره‌بر سیمرغ» تا حدود ۵۵۰ کیلومتر از سطح زمین برود.
درسالی که گذشت، رییس سازمان فضایی ایران با تأکید بر نظم به وجود آمده در اجرای پروژه‌های فضایی، اعلام کرد: بسیاری از ماهواره‌های دانشگاهی که تا پیش از این تعلل داشته و روی زمین مانده بودند فعال شدند و برای آنها قرارداد منعقد کرده‌ایم.
عملیات ساخت ماهواره مخابراتی «ناهید۲» آغاز شد
پروژه ساخت ماهواره مخابراتی «ناهید۲» پس از اتمام کار ماهواره مخابراتی «ناهید۱» آغاز و مراحل طراحی و ساخت آن به پژوهشگاه فضایی ایران سپرده شد.
این پروژه از جمله برنامه‌های راهبردی کشور برای دستیابی به ماهواره‌های مخابراتی زمین‌آهنگ است که با اجرای این ماهواره تحقیقاتی، کشورمان یک گام دیگر به دستیابی به این فناوری فضایی نزدیک می‌شود.
مأموریت ماهواره مخابراتی «ناهید۲»، تمرکز بر توسعه و آزمون فناوری‌های اساسی مورد نیاز برای رسیدن به ماهواره‌های مخابراتی زمین‌آهنگ است که با عمر عملیاتی دو سال می‌تواند ارتباط مخابراتی و اندازه‌گیری تشعشعات و آزمون ارتباط همزمان تلفنی را انجام دهد.
از جمله مشخصات این پروژه، طراحی و ساخت ماهواره‌ای در ابعاد ۶۴ در ۶۴ سانتی‌متر و به وزن ۱۰۰ کیلوگرم است که در ارتفاع ۵۰۰ کیلومتری زمین و در زاویه ۵۵ درجه مداری قرار می‌گیرد.
قرار است این ماهواره مخابراتی طی ۴۸ ماه آینده طراحی و ساخته شود و از جمله اهداف آن، کسب دانش و فناوری انتقال مداری و توسعه و تثبیت بخشی از فناوری‌های ضروری در محموله‌های مخابراتی، توان الکتریکی و سیستم‌های پیشرانش عنوان شده است.
اتمام طراحی و ساخت ماهواره ظفر به سال ۹۶ موکول شد
درسال ۹۵ وضعیت طراحی و ساخت ماهواره ظفر نیز تعیین تکلیف نشد و منوچهرمنطقی، رییس مرکز ملی فضایی ایران از اتمام طراحی و ساخت ماهواره ظفر در سال ۹۶ خبر داد.
وی با اشاره به پروژه‌های تعریف شده برای توسعه فناوری فضایی در کشور و با همکاری دانشگاه‌ها و نیز کارهای انجام شده توسط شرکت‌های دانش‌بنیان گفت: از جمله این پروژه‌ها می‌توان به ماهواره‌های دانشجویی دوستی (شریف ست)، ناهید، ات‌ست، ظفر و مصباح۲ اشاره کرد که تمامی این ماهواره‌ها تعیین تکلیف شده‌اند.
وی گفت: ماهواره مصباح۲ در مرحله طراحی و ماهواره امیرکبیر و ظفر از جمله ماهواره‌های در دست مطالعه محسوب می‌شود. در همین حال، قرارداد «ماهواره ظفر» نیز در حال بازنگری است.
از سوی دیگر محسن بهرامی نیز با بیان این‌که قرارداد پرتاب سه ماهواره به فضا منعقد شده است، گفته بود: ماهواره دوستی از دانشگاه شریف نخستین ماهواره‌ای است که نیمه دوم سال ۹۵ پرتاب می‌شود. همچنین تلاش می‌شود ماهواره طلوع از صاایران و ماهواره ات‌ست از دانشگاه امیرکبیر تا ظرف یک سال آینده به فضا پرتاب شوند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.