سرمایه‌گذاری روی BitCoin خطرناک است! قیمت بیت‌کوین که تحت عنوان یک پول دیجیتال مشهور است، طی یک‌سال اخیر رشد شتابانی را تجربه کرده است؛ کارشناسان معتقدند افقی بسیار تاریک در پیش چشم فعالان این بازار قرار دارد. رضاغلامی، کارشناس اقتصادی در مقاله‌ای به تحلیل ریسک‌های ناشی از سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتالی، بیت‌کوین، پرداخته است. متن […]
سرمایه‌گذاری روی BitCoin خطرناک است!
قیمت بیت‌کوین که تحت عنوان یک پول دیجیتال مشهور است، طی یک‌سال اخیر رشد شتابانی را تجربه کرده است؛ کارشناسان معتقدند افقی بسیار تاریک در پیش چشم فعالان این بازار قرار دارد.
رضاغلامی، کارشناس اقتصادی در مقاله‌ای به تحلیل ریسک‌های ناشی از سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتالی، بیت‌کوین، پرداخته است. متن کامل این مقاله از نظر گرامیتان می‌گذرد:
قیمت بیت‌کوین که تحت عنوان یک پول دیجیتال مشهور است، طی یک‌سال اخیر رشد شتابانی را تجربه کرده است به‌طوری‌که قیمت هر واحد آن طی ۱۱ ماه گذشته بیش از ۵ برابر افزایش یافته و از حدود ۱۱۳۰ دلار در ژانویه ۲۰۱۷ به حدود ۵۹۰۰ دلار در روزهای اخیر (اواخر اکتبر ۲۰۱۷) رسیده است. این در حالی است که برخی پیش‌بینی کرده‌اند که قیمت این به اصطلاح پول الکترونیکی با همین روند رشد کرده و در کانال ۱۰ هزار دلار و یا حتی ۲۵ هزار دلار قرار خواهد گرفت. با توجه به رشد غیرمنطقی این پول، احتمال می‌رود که افرادی تمایل به سرمایه‌گذاری در آن را داشته و اقدام به خرید نمایند. به همین دلیل این نوشته باختصار برخی نکات نگران‌کننده سرمایه‌گذاری در این پول را متذکر می‌شود.
برخی معتقدند که بیت‌کوین یک پول دیجیتال است چراکه همه خواص پول اعم از مقبولیت، واسطه مبادله بودن، وسیله سنجش ارزش و حفظ ذخیره ارزش در کنار قابلیت خرد شدن به واحدهای کوچک‌تر را دارا است. اما آیا دارا بودن چنین ویژگی‌هایی برای پول بودن یک شیء کفایت می‌کند. برای این کار کافی است نگاهی به مفهوم پول از دید بدهی بیندازیم.
پول‌‌ها را در دو دسته کلی می‌توان قرارداد؛ اول، پول کالایی مانند طلا، نقره، گندم و مانند آن که ارزش ذاتی دارند و در عین حال از مقبولیت عمومی و نیز قابلیت خرد شدن و پتانسیل تسهیل کردن مبادلات برخوردارند. دوم، پول اعتباری که در واقع حواله‌ای معتبر است که اعتبار و مقبولیت خود را از صادرکننده آن به عاریت گرفته است. در واقع پول اعتباری به دلایل مختلفی مانند اعتبار و توانایی مالی صادرکننده و یا مفاد قانونی الزام‌آور مقبولیت یافته و در گردش قرار می‌گیرد. امروزه پول کالایی از رده خارج شده و جای خود را به پول اعتباری (Fiat money) داده است.
پول‌های اعتباری ارزش ذاتی نداشته و تنها به اعتبار دولت‌‌ها انتشار یافته و در گردش قرار می‌گیرند. معمولاً بانک‌های مرکزی به نمایندگی از دولت‌‌ها با قوانین و ضوابط مشخص اقدام به انتشار حوالجاتی می‌نمایند که به پشتوانه‌های قانونی و اعتباری صادرکننده آن مقبولیت یافته و در جامعه گردش می‌یابند. به همین دلیل حجم اسکناس و مسکوک در گردش در ترازنامه بانک مرکزی به عنوان بدهی ثبت می‌شود. این بدان معناست که اگر در جامعه کسی پول رایج را نپذیرد، بانک مرکزی مکلف است آن را پذیرفته و معادل آن دارایی دیگری به دارنده پول منتقل نماید. دلیل مقبولیت این پول نیز همین است. سپرده‌های دیداری نزد بانک‌ها نیز که به دلیل قدرت نقدشوندگی بالا جزء دیگر پول هستند در واقع بدهی بانک‌ها به اشخاص مشخصی (سپرده‌گذاران) هستند. البته این بدهی در قالب عقودی مشخص و با ضوابطی معین به نفر سومی در قالب تسهیلات انتقال می‌یابد.
بنابراین از دید بدهی، باید ماهیت و ارکان پول مانند بدهکار، موضوع و میزان بدهی مشخص باشند همان‌طور که در مورد اسکناس و مسکوک و سپرده دیداری مشخص است. حال سؤال این است که اگر بیت‌کوین پول است، این پول بدهی چه کسی است؟ یا به عبارت ساده‌تر چه کسی مسؤولیت انتشار آن را برعهده دارد؟ این سؤال بسیار ساده، اساس پول بودن و قابل اعتماد بودن این به اصطلاح پول دیجیتالی را از بین می‌برد. اما چرا این پول مقبولیت دارد؟
به نظر می‌رسد، علت مقبولیت بیت‌کوین را باید در ساختار نامتعارف بازار آن جستجو کرد. در طرف عرضه، تولید بیت‌کوین توسط فرایندی ماشینی صورت می‌گیرد. براساس ساختار این فرایند، عرضه آن با نرخ فزاینده‌ای در حال کاهش است. از طرف دیگر، به‌دلیل مجهول و مخفی ماندن جریان آن، استفاده از این پول به شدت مورد توجه افراد متخلف، قاچاقچیان و پولشویان قرار گرفته است.
سفته‌بازان نیز به دلیل رشد مداوم قیمت وارد بازار شده‌اند. لذا نمی‌توان گفت که این تقاضا‌ها واقعی هستند. علاوه بر این، بیت‌کوین در واقع یک عدد دیجیتالی است که به سادگی در فضای مجازی به صد‌ها قطعه کوچک‌تر تبدیل می‌شود. همه این موارد باعث شده‌اند که شکاف عرضه و تقاضای آن افزایش یافته و قیمت آن در حالی‌که هیچ ارزش مالی یا ذاتی ندارد، افزایش یابد.
افزایش مدام قیمت باعث افزایش مقبولیت آن شده و همین‌طور باعث شده که بازار بیت‌کوین به بهشت قاچاقچیان و پولشویان تبدیل شود. با همین دیدگاه برخی کشور‌ها استفاده از آن را مجاز دانسته‌اند تا از این طریق بتوانند جریان حرکت آن را با هدف جلوگیری از پولشویی و تخلفات مالی تحت نظارت خود درآورند.
نکته دوم این‌که براساس اصل کارایی بازار سرمایه، بازده و ریسک دارایی‌ها در بلندمدت به‌گونه‌ای تغییر می‌کند که در تمامی بازار‌ها بازده به ازای هر واحد ریسک دارایی‌ها برابر شوند. با توجه به این دیدگاه نیز می‌توان گفت که تولید بیش از ۵۰۰ درصد بازدهی به معنای وجود ریسک بالای آن در فضای نرمال است مگر آن‌که بازار غیرواقعی شکل گرفته باشد.
لذا سرمایه‌گذاری بر بیت‌کوین، با ریسک بالایی همراه است. نکته قابل توجه در خصوص دوره‌های رونق بازارهای مالی این است که به دلیل وابستگی زیاد بازارهای مالی به یکدیگر و نقدینگی آنها، هر شوک مثبتی به سرعت به شوک‌های شدیدتر مثبت می‌انجامد ولی به محض ورود هر شوک منفی کوچک به یک‌باره تمام دارایی‌ها به خاکستر بی‌ارزش تبدیل می‌شوند.
این درهم شکستن بازار برای بیت‌کوین با توجه به این‌که کسی مسؤول این بازار نیست با شدت بیش‌تری رخ خواهد داد. بنابراین، افقی بسیار تاریک در پیش چشم فعالان این بازار قرار دارد.
منبع: خبرگزاری مهر
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.