معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور هر ۶ ماه یک بار فهرست محصولات خارجی برای ممنوعیت واردات به هیأت دولت فرستاده می‌شود! بزرگترین مشکل دانش‌بنیان‌های خصوصی؛ رانت دولتی‌های دانش‌بنیان! معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور در خصوص مهاجرت نخبگان ایرانی گفت: آمار غیررسمی از این مهاجرت منتشر شده است که باعث شد یکی از سایت‌های خبری از […]
معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور
هر ۶ ماه یک بار فهرست محصولات خارجی برای ممنوعیت واردات به هیأت دولت فرستاده می‌شود!
بزرگترین مشکل دانش‌بنیان‌های خصوصی؛ رانت دولتی‌های دانش‌بنیان!
معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور در خصوص مهاجرت نخبگان ایرانی گفت: آمار غیررسمی از این مهاجرت منتشر شده است که باعث شد یکی از سایت‌های خبری از قول خود جایزه صد میلیون تومانی برای آن تعیین کرده است.
بسیاری موفقیت و پیشرفت روزافزون کشور را منوط به موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌‌ها می‌دانند؛ خلاصه گفت‌وگوی ستاری با باشگاه خبرنگاران جوان به شرح زیر است:
* بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان اعتراضاتی را نسبت به واردات کالا‌هایی که مشابه نمونه داخلی هستند، دارند و می‌گویند چرا با وجود آن‌که محصول در کشور خودمان تولید می‌شود واردات کالا متوقف نمی‌شود، برای جلوگیری از واردات کالا‌های مشابه دانش‌بنیان ایرانی چه اقداماتی را انجام داده‌اید؟
در راستای حمایت از شرکت‌ها و کسب وکار‌های دانش‌بنیان هر ۶ ماه یک بار لیستی از محصولات خارجی که مشابه ایرانی دارند به هیأت دولت فرستاده می‌شود تا در خصوص آنها تصمیم‌گیری‌های لازم انجام شود و براساس مصوبه دولت محصولات خارجی که به کشور وارد می‌شوند، درصورتی که همانند محصول داخلی باشند باید تعرفه بیش‌تری بپردازند اما موضوع مورد اهمیت بازاری است که باید برای شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد شود و بسیاری از وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی از جمله وزارت صنعت و بازرگانی در این حوزه کار می‌کنند، البته ممنوعیت ورود کالا‌های خارجی را بهترین راه‌حل نمی‌دانم، زیرا باید به رفع مشکلات زیست‌بوم شرکت‌های دانش‌بنیان بپردازیم و این شرکت‌ها موفق نخواهند شد مگر به کمک فرهنگ‌سازی مناسب.
* شما به کیفیت محصولات دانش‌بنیان و صادرات کالا‌‌ها اشاره کردید آیا صادرات به این معنا نیست که کیفیت محصول شرکت‌های دانش‌بنیان خوب است؟
وارد شدن شرکت‌های دولتی به فضای رقابتی شرکت‌های خصوصی یکی از بزرگترین مشکلات حوزه دانش‌بنیان است، شرکت‌های دانش‌بنیانی وجود دارند که صادرات را انجام می‌دهند، اما در مقابل آنها شرکت‌های دولتی قرار گرفته‌اند که محصول مونتاژ شده وارد می‌کنند، مهم‌ترین کار این است که بتوانیم فضای مناسب کسب و کار را ایجاد کنیم و حدالمقدور دولت را از این فضا بیرون کنیم این موضوع بار‌‌ها در دولت ذکر شده است و مؤسسات دولتی خواسته شده تا از فضای صادراتی دانش‌بنیان خارج شوند، زیرا این مؤسسات سبب به‌وجود آمدن رانت می‌شوند و این موضوع توان رقابتی شرکت‌های دانش‌بنیان خصوصی را از بین می‌برد، در حال حاضر شرکت‌های دانش‌بنیانی وجود دارند که عدد قابل توجهی از صادرات را به خود اختصاص داده‌اند، اما نمی‌توانند به بازار داخلی کشور راه پیدا کنند البته هریک از حوزه‌های فناوری با دیگر حوزه‌ها متفاوت است و از بیوتکنولوژی و تجهیزات پزشکی نباید غافل بود.
* به بازار دولتی اشاره کردید با توجه به این‌که بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان نسبت به این موضوع که بازار داخلی کشور عمدتاً به دست دولت است و یا به شکل نیمه‌خصوصی اداره می‌شوند شکایت می‌کنند، چه اقدامی قرار است جهت رفع این مشکل در معاونت انجام گیرد؟
به دلیل حضور دولت، استارت‌آپ‌‌ها مشتریان خود را در بخش خصوصی تعریف می‌کنند و در این بخش در حال رشد هستند، زیرا تعریف کار در بخش دولتی به صورت انحصاری مشکلات بسیار زیادی را برای شرکت خصوصی به‌وجود می‌آورد توصیه ما این است که شرکت‌های دانش‌بنیان خصوصی سبد محصولاتی خود را از درون شرکت‌های دولتی‌بردارند تا موفق شوند.
* بسیاری از استارت‌آپ‌های موفق را نتیجه بازگشت دانشجویان ایرانی از خارج از کشور می‌دانید و مکرراً به این موضوع تأکید می‌کنند که دانشجویان به خارج از کشور بروند و پس از تحصیل برای خدمت کردن به کشور خود بازگردند، اما بسیاری از دانشجویانی که به کشور‌های خارجی رفته‌اند، بازنگشته‌اند و از نبود امکانات و شرایط کافی برای بازنگشتن خود صحبت می‌کنند چه شرایطی را برای بازگشت این جوانان به داخل کشور مهیا کرده‌اید؟
البته به این صورت نیست که من کسی را برای مهاجرت تشویق کنم، اما موضوع مورد توجه این است که با یک دهم هزینه بورسیه یک شخص می‌توانیم، دانشجو را به کشور بازگردانیم این شرایطی که دانشجویان از آن صحبت می‌کنند را من در ایجاد محیط کسب و کار درست می‌دانم.
در بنیاد ملی نخبگان مدل و سکویی ایجاد شده است که درحال حاضر زیرساخت آن به ۳ نفر در روز رسیده است و از ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا برای استفاده از این زیرساخت‌ها به ما تقاضا داده شده است، من معتقد هستم که این زیرساخت بسیار موفق عمل کرده است.
در حال حاضر استارت‌آپ‌‌ها تنها جایی هستند که به جذب جوانان می‌پردازد و این استارت‌آپ‌‌ها بزرگترین حوزه جذب دانشجویان مقیم خارج از کشور می‌باشند؛ من نسبت به زیست‌بوم تأکید بسیاری دارم، زیرا در حوزه استارت‌آپی کشور و دولت وجود ندارد و نیاز به این زیست‌بوم مناسب حس می‌شود، اما زیست بومی که بخش خصوصی در آن سرمایه‌گذاری کند؛ بسیاری از استارت‌آپ‌های کشور با رشد مواجه هستند و چه چیزی بالاتر از رشد سرمایه؟ این رشد تنها در زیست‌بوم‌های مناسب رخ می‌دهند و اغلب استارت‌آپ‌هایی که کار روزانه مردم را انجام می‌دهند در همین دسته جای دارند، آنها استارت‌آپ‌هایی هستند که در دو سال گذشته وجود نداشته‌اند و اگر امروز نمی‌توانستند رشد کنند در این جایگاه قرار نمی‌گرفتند.
* آماری در خصوص فرار مغز‌‌ها منتشر شده است و پیرامون آن حواشی منتشر شده مبنی بر جایزه ۱۰۰ میلیونی برای کسی که بتواند این آمار را به‌صورت مستند ارایه کند وجود دارد، آیا این آمار درست است؟
برای کسی جایزه ۱۰۰ میلیونی در نظر نگرفته‌ام و این موضوع را یکی از پایگاه‌های خبری به نقل از خود بیان کرده بود، فرار مغز‌‌ها در کشور وجود دارد و من منکر این موضوع نمی‌شوم، اما موضوع مورد بحث این است که بسیاری از آمار و ارقامی که منتشر می‌شوند غیررسمی و اشتباه هستند. برای مثال در سال ۲۰۰۲ اعلام شد که ایران رتبه نخست فرار مغز‌‌ها در بین ۹۲ کشور جهان است این آمار به استناد گزارشی که وجود خارجی نداشت مطرح شده بود؛خواهش من این است که اگر کسی در خصوص آمار خروج جوانان نخبه صحبت می‌کند، حداقل مستندات خود را هم ارایه کند، زیرا با یک جستجوی ساده می‌توان از صحت و سقم آمار آنها مطلع شد. در برابر هریک از گزارش‌های غلط یک گزارش رسمی وجود دارد و آمار دقیق این موضوع را سازمان ملل و صندوق بین‌المللی پول ارایه کرده‌اند، گزارش‌هایی که در حال حاضر از آن صحبت می‌شود، مربوط به سال ۱۹۹۹ است که البته در آن گزارش هم ایران در رتبه نخست قرار نداشت آمار دقیق مهاجرتی ایران را می‌توان از سازمان‌های نزدیک به سازمان ملل دریافت کرد بسیاری از کشور‌های جهان مانند آمریکا و کانادا هم در سایت‌های خود اطلاعات پیشرفته و به روز مهاجرتی هریک از کشورها را منتشر می‌کنند و تمام جزییات آن اعم از تفکیک جنسیتی، مدرک تحصیلی، سن و… را بیان می‌کنند.
* در برابر شرکت‌هایی که موفق هستند شرکت شکست خورده بسیار زیادی هم وجود دارد، تکلیف این شرکت‌ها چیست؟
بله قطعاً، شرکت‌های شکست‌خورده‌ای هم وجود دارند، اما مهم اکوسیستمی است که شکل می‌گیرد، هر شخصی که در این سیستم با شکست مواجه شود، پیروز است، زیرا تا آخر عمر خود این کار‌‌ها را انجام می‌دهد و موضوع مورد اهمیت این است که شرکت‌های موفق شرکت‌های ضعیف را می‌خرند و می‌توانند به راحتی بازار را رهبری کنند، من این نوید را به شما می‌دهم که این شرکت‌ها به زودی بزرگ می‌شوند و به عنوان بزرگترین شرکت‌های کشور از آنها نام خواهیم برد، زیرا رشد آنها بسیار زیاد است در ۱۰ سال گذشته خودرو‌ساز‌های نفتی و گروه‌های بانکی در صدر شرکت‌های بزرگ جهان قرار داشتند، اما در حال حاضر دیگر آنها به عنوان شرکت‌های برتر دنیا نیستند و جای آنها را استارت‌آپ‌های دانش‌بنیان گرفته‌اند.
* برخی از شرکت‌های دانش‌بنیان مطرح می‌کنند که روند کارشناسی در رابطه با محصولات دانش‌بنیان اشتباه است و برخی از شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدات مونتاژ شده کشور چین را وارد می‌کنند و از آن به عنوان محصولی دانش‌بنیان یاد می‌کنند و حتی برای متقاعد کردن کارشناسان معاونت علمی خط تولید غیرواقعی را راه می‌اندازند تا تأییدیه دانش‌بنیان را دریافت کنند. صحت و سقم این موضوع تا چه اندازه است؟
از نظر من نظارت بسیار خوبی در روند کارشناسی محصولات دانش‌بنیان وجود دارد، اما باید تغییرات پایه‌ای را در آن ایجاد کنیم و تا از حالت سنتی خارج شود من از تمام شرکت‌های دانش‌بنیان خواهش می‌کنم اگر مشکل و یا نقصی وجود دارد و شکایتی دارند به من مراجعه کنند و موضوعشان را بیان کنند تا به رفع آن بپردازیم.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.