تبعات انتشار ارز دیجیتال تلگرام بر اقتصاد ایران

تبعات انتشار ارز دیجیتال تلگرام بر اقتصاد ایران در حالی که از سال ٩٥ حساب سرمایه ایران به شدت منفی شده در چنین شرایطی بد‌ترین خبر ممکن باز شدن یک کانال جدید از طریق ارز دیجیتال تلگرام هم برای تقاضای خروج سرمایه و هم برای خروج سرمایه است. تلگرام یک پیام‌رسان رایگان، با امکانات و […]

تبعات انتشار ارز دیجیتال تلگرام بر اقتصاد ایران

در حالی که از سال ٩٥ حساب سرمایه ایران به شدت منفی شده در چنین شرایطی بد‌ترین خبر ممکن باز شدن یک کانال جدید از طریق ارز دیجیتال تلگرام هم برای تقاضای خروج سرمایه و هم برای خروج سرمایه است.

تلگرام یک پیام‌رسان رایگان، با امکانات و پشتیبانی خوب است. مفهوم رسانه را در ایران با ابزار «کانال» تغییر داده است. با وجود این همه تغییر که این نرم‌افزار پیام‌رسان در زیست ایرانی پدید آورده، راقم این سطور فیلترینگ مؤثر تلگرام را -اگر به‌لحاظ فنی ممکن است- شدیداً ضروری می‌داند و کسی که پای این تصمیم، بی‌توجه به عدم محبوبیت شدیدی که برایش خواهد داشت ایستاده را عمیقاً تحسین می‌کنم.

اولین موضوع که بستن تلگرام را ضروری کرده، کریپتو کارنسی «گرام» است.

ارزهای دیجیتال اساساً تقاضا محور هستند و با ایجاد شبحی از یک تقاضا ولو اندک قیمتشان روی نردبان صعود می‌رود. حال وقتی یک شبکه اجتماعی رأساً اقدام به نشر ارز دیجیتال می‌کند ده‌ها راه مختلف برای ایجاد تقاضا روی آن دارد از فروش بعضی امکانات فنی بگیرید تا سرویسهای پرداخت «گرام» پایه. در چنین شرایطی با احتمال بسیار بالا تجربه «گرام» یکی از موفق‌ترین تجارب کریپتو کارنسی خواهد بود و بازار آن به شدت سایز خواهد گرفت.

در چنین شرایطی با در نظر داشتن عطشی که برای خرید کریپتو‌ها در ایران وجود دارد نیز این حقیقت که اکثریت غالب کاربران تلگرام ایرانی هستند ولو عرضه اولیه گرام در ایران به هر دلیل رخ ندهد پیش‌بینی تقاضای بسیار بالا روی گرام از داخل ایران(ولو با واسطه صرافی) و انتقال ارز شدید برای خرید ارز دیجیتال نوظهور دارای کاربرد روی مهم‌ترین شبکه اجتماعی مستقر در ایران مطلقاً کاملاً محتمل است. حتی اگر روایت اختصاص گرام به تعداد فالوئر‌ها هم صحیح باشد در نهایت با یک ابزار تأمین مالی طرف هستیم (چنان که دورف به صراحت گفته) و خالص انتقال سرمایه از بابت این مصرف جدید قطعی است. آن هم در حالی که از سال ٩٥ حساب سرمایه به شدت منفی شده و سال ٩٦ (با حفظ روند گزارش ۹ماهه) بد‌ترین سال تاریخ جمهوری اسلامی به‌لحاظ خروج ارز (به جز سال ٨٩) است و چه بسا با انتشار حساب سرمایه ١٢ماهه سال٩٦، مشخص شود سال٩٦ بد‌ترین سال تاریخ ایران به‌لحاظ خروج سرمایه بوده است.

در چنین شرایطی بد‌ترین خبر ممکن باز شدن یک کانال جدید برای هم برای تقاضای خروج سرمایه و هم برای خروج سرمایه است. بگذارید صریح باشم، عرضه گرام در شرایط موجود هُل آخر به سیستم ارزی ایران است.

دوم آن که همه تلاش‌های دولت محترم اقای روحانی در طی ۶ سال گذشته متمرکز بر کاهش ریسک پولشویی در ایران بوده است. انکار نمی‌کنم که در نحوه عمل با ایشان و تیم وزارت اقتصاد هم عقیده نیستم ولی زحمات آنها و تیم FIU در همه این ۶ سال بر کاهش ریسک پولشویی متمرکز بوده است. بستر «گرام» به تنهایی چنان ابزاری برای پولشویی کاملاً آزاد فراهم می‌کند که هر چه در عرصه مبارزه با پولشویی رشته شده پنبه شود.

سومین موضوع که از این همه مهم‌تر است مسأله بیگ دیتاست. کشور ایران یک دسترسی بسیار سخاوتمندانه به بیگ دیتا به تلگرام داده است. این موضوع از دو نظر بسیار مهم است. اولاً طرف خارجی ابزاری عالی برای قریحه‌سنجی و تست افکار عمومی ایرانیان به دست آورده و واکنش ان را به هر متغیری به سهولت می‌تواند برآورد کند، دوم امکان افکار‌سازی در اختیار دارد و به راحتی بسامد یک ایده یا تصور را می‌تواند در ذهن‌ها تنظیم کند. کمابیش شبیه به آنچه اکنون در پرونده فیسبوک مطرح است. ما اکنون در آستانه دور جدید تحریم‌های فلج‌کننده هستیم و روا نیست چنین ابزاری به این راحتی در اختیار دولت تحریم‌گر باشد تا هم بتواند واکنش افکار عمومی به هر رده تحریم به دقت بداند و هم‌‌‌- فراتر از ان- این واکنش را تنظیم کند.

کاوه تقوی-خبرگزاری تسنیم