ظریف به نامیبیا رسید

ظریف به نامیبیا رسید

محمدجوادظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در ادامه سفر خود به آمریکای جنوبی و آفریقا و در آخرین مقصد این سفر به ویندهوک، پایتخت نامیبیا رفت و با مقامات این کشور دیدار کرد. ظریف پیش از این به سنگال، برزیل و اروگوئه سفر و با مقامات این کشور‌ها دیدار و گفت‌و‌گو کرده بود. وزیر خارجه ایران را در این سفر یک هیأت تجاری از مدیران شرکت‌ها و کارآفرینان همراهی می‌کند.

نامیبیا کشوری در جنوب آفریقا است و در مرز غربی آن اقیانوس اطلس قرار دارد. این کشور عضو سازمان ملل متحد، اتحادیه آفریقا و همچنین اتحادیه کشورهای همسود است. جمعیت آن ۲٫۱ میلیون نفر است که نشانگر کوچک بودن این کشور است. نکته‌ای در این باب مطرح است که کشوری کوچک به عنوان نامیبیا چه تأثیری می‌تواند بر اقتصاد و سیاست خارجی کشور داشته باشد. نقدی که در گذشته نه به کرات مطرح بود که چرا ایران به جای رویکرد به کشورهای بزرگ با کشورهای کوچک و ذره‌ای مانند جیبوتی یا جزایر کومور ارتباط می‌گیرد.

هر چند که ارتباط با کشورهای بزرگ می‌تواند دستاوردهایی به همراه داشته باشد اما مروری بر تاریخ جهان و نیز در عصر حاضر نشان می‌دهد که این ارتباط‌ها با چالش‌ها و حتی خطراط بسیاری همراه است که می‌تواند ضررهای اقتصادی به همراه داشته باشد.

قدرت‌ها همواره به دنبال سلطه یک جانبه بر کشور‌ها بوده و روابط دو جانبه براساس اصل اعتماد برای آنها معنایی ندارد و هرگز روابط برابر در برنامه آنها قرار ندارد. از یک سو یا به دنبال غارت منابع کشور‌ها بوده‌اند و یا با صادرات بی‌رویه از مواد مصرفی و لوکس گرفته تا سایر کالا به مصادره بازار و جلوگیری از رونق و تولید در کشور‌ها می‌شود، نمود عینی این رفتار را در عملکردهای کشورهای اروپایی می‌توان دید که پس از برجام به جای اجرای تعهدات مالی و بانکی صرفاً پذیرنده صادرات کالاهایی به ایران شدند که یا در داخل کشور تولید می‌شود و یا این‌که نیاز اصلی مردم نیست که افزایش صادرات لوازم لوکس نمودی از آن است.

نکته دیگر آن‌که در روابط با کشور‌ها در کنار مسأله کوچکی و بزرگی آنها یک اصل مهم وجود دارد و آن ظرفیت‌های اقتصادی و سیاسی و حتی موقعیت جغرافیایی آنها است. به عنوان مثال کشوری مانند نامیبیا هر چند که از نظر جمعیت و وسعت کشور کوچکی می‌نماید اما از یک‌سو ظرفیت‌های بالایی برای صادرات کالاهای ایرانی به بازار این کشور وجود دارد و از سوی دیگر دارای منابع زیرزمینی قابل توجهی است. از مهم‌ترین صادرات نامیبیا می‌توان به موادمعدنی از قبیل، الماس، سرب، روی، قلع، نقره، تنگستن، اورانیوم و مس اشاره کرد. اقتصاد کشور به صادرات مواد‌معدنی به ویژه الماس وابسته است، این کشور پنجمین تولیدکننده اورانیوم در دنیا است.

بر این اساس می‌توان گفت که در صورت داشتن راهبری دقیق و منسجم می‌توان از ظرفیت‌های این کشور در قالب دیپلماسی اقتصادی بهره‌های بسیار برد. باید از اشتباهات گذشته که موجب شد تا ظرفیت‌های ایجاد شده نظیر جیبوتی، سودان، کومور و… از دست برود و حتی به تهدید مبدل شود، درس گرفته و با برنامه‌ای مسنجم برای بهره‌گیری از ظرفیت کشورهای هدف از جمله نامیبیا اقدام کرد.