سال ۹۶ هم به پایان رکود مسکن نرسیدیم!

سال ۹۶ هم به پایان رکود مسکن نرسیدیم! در نیمه دوم سال ۹۵ بود که در گزارشی تحت عنوان «مردم مسکن خود را امسال تهیه کنند» در یکی از رسانه‌ها آمده بود: «تمام نگاه‌ها برای ، نشان از افزایش قیمت مسکن دارد. به گزارش صما، برخی از رشد قیمت‌ها از ۱۵ تا ۲۰ درصد صحبت […]

سال ۹۶ هم به پایان رکود مسکن نرسیدیم!

در نیمه دوم سال ۹۵ بود که در گزارشی تحت عنوان «مردم مسکن خود را امسال تهیه کنند» در یکی از رسانه‌ها آمده بود: «تمام نگاه‌ها برای ، نشان از افزایش قیمت مسکن دارد.

به گزارش صما، برخی از رشد قیمت‌ها از ۱۵ تا ۲۰ درصد صحبت کردند و گروهی دیگر هم از نوسانی گفتند که احتمال دارد به دلیل نزدیک شدن به انتخابات رخ دهد. به مردم توصیه می‌کنیم سال جاری را برای خرید واحد مسکونی خود انتخاب کنند. قطعاً بازار مسکن با افزایش خرید و فروش روبه‌رو خواهد شد.»

بازار مسکن در رکود ناشی از انتخابات

در روزهای پایانی سال گذشته، دلالان بازار مسکن هم بر این عقیده بودند که با توجه به انتخابات ریاست‌ جمهوری در سال ۹۶، بازار نقل و انتقالات ملکی در بهار ۹۶ با یک وضعیت استثنایی روبه‌رو شود.

یعنی روند صعودی معاملات در ۳ماهه فصل بهار متوقف شود و متقاضیان خرید مکن منتظر باشند تا ببینند که پس از برگزاری انتخابات، چه تغییرات و تحولاتی در بازار مسکن و قیمت‌ها رخ می‌دهد. چون تجربه نشان می‌دهد که بازار مسکن همواره در زمان تغییر دولت‌‌‌ها با رکود مقطعی روبه‌رو می‌شود. به همین دلیل وضعیت عمومی اقتصاد کشور و در ذیل آن بازار مسکن، به شدت تحت‌تأثیر انتخابات ریاست جمهوری و ارکان دولتی قرار دارد.

شرایط سخت مستأجران در پی التهاب بازار اجاره

اما با نزدیک شدن به فصل تابستان و شروع فصل جابه‌جایی، با وجود این‌که  تصور می‌رفت افزایش نرخ اجاره، کم‌تر از نرخ تورم باشد و مسؤولان ذی‌ربط نیز وعده افزایش نرخ اجاره در بازار مسکن را حداکثر ۱۰درصد و زیر نرخ تورم عمومی اعلام کرده بودند، اما در بعضی از مناطق نرخ اجاره بها یا رهن حتی تا سه برابر نرخ تورم، افزایش پیدا کرد.

این وضعیت در تابستان۹۶ منجر به بروز شوک در بین مستأجران شد و شرایط سختی را برای مستأجران رقم زد. به‌طوری که آنها یا مجبور شدند زیربار پرداخت اجاره‌های سنگین بروند و یا برای این‌که  متحمل پرداخت هزینه‌های کم‌تری شوند، به اجاره واحدهای مسکونی کوچک‌تر روی بیاورند. التهاب بازار اجاره‌بها تا روزهای پایانی شهریور ماه تداوم داشت و پس از آن تاحدودی از تب و تاب آن کاسته شد و با کاهش تعداد متقاضیان در بازار اجاره مسکن، مالکان انعطاف بیش‌تری در اجاره‌های پیشنهادی از خود نشان دادند.

اما خرید و فروش مسکن که در مرداد ماه افزایش یافته بود، با آغاز فصل پاییز تا حدودی کاهش یافت. بر اساس این گزارش در آبان ماه ۹۶ بانک مرکزی گزارش تحولات بازار مسکن شهر تهران در مهر ماه را منتشر کرد. گزارش بانک مرکزی نشان می‌داد که معاملات مسکن در مهرماه۹۶ نسبت به مهرماه۹۵ افزایش ۳۴درصدی داشته است. اما مقایسه آمار مهر ماه ۹۶ با شهریور ماه ۹۶ حاکی از این بود که معاملات مسکن ۱۱درصد کاهش و قیمت آن ۰٫۷درصد افزایش یافته است.

گرانی مسکن در پی خبر افزایش نرخ انرژی

با این حال به‌طور کلی علی‌رغم افزایش معاملات مسکن در سال جاری، نمی‌توان گفت که سال ۹۶ سال پایان رکود مسکن بود. چرا که همچنان یکی از مهم‌ترین دلایل رکود مسکن، ناشی از ناتوانی مالی تقاضاکنندگان و خریداران است و تا وقتی که این مشکل حل نشود، نمی‌توان انتظار زیادی در جهت رونق این بخش داشت. بر همین اساس، نزدیک‌‌‌ترین راه برای خروج از رکود مسکن، اتخاذ سیاست‌هایی است که بتواند در راستای توانمندسازی و افزایش قدرت خریداران حرکت کند و باید قدرت خرید و توان اقتصادی مردم اضافه شود.

اما این در حالی است که به گفته کارشناسان اقتصادی، نسبت به ۳سال قبل، میزان درآمد و سهمی که مردم برای خرید مسکن در نظر می‌گیرند، ۲۰درصد کاهش پیدا کرده است و این موضوع بیانگر آن است که سیاست اقتصادی نتوانسته به بهبود وضعیت اقتصادی مردم کمک کند.

اگرچه دولت با پیش‌بینی تسهیلات متنوع مسکن، درصدد آن بود که قدرت خرید متقاضیان را از این طریق افزایش دهد؛ اما واضح است تا زمانی که مشکلات بیرونی حوزه مسکن حل نشود، این بخش از رکود خارج نخواهد شد.

 

درواقع حتی اعطای وام ۱۶۰میلیون تومانی مسکن آن هم در شرایطی که مردم با بیکاری مواجهند و اطمینانی به شغل و درآمد خود ندارند، نمی‌تواند در افزایش توان خرید آنها تأثیرگذار باشد و دولت ابتدا باید برای حل معضل بیکاری برنامه‌ریزی کند و در کنار آن ارایه تسهیلات با سود کم و اقساط متناسب با توان مالی مردم را مدنظر قرار دهد.