نیکل و کبالت امروزه به عنوان دو ماده معدنی استراتژیک شناخته شده و بسیاری از صنایع بزرگ جهان همچون صنایع خودروسازری بزرگ به دنبال تهیه این نوع از ماده معدنی برای ساخت خودروهای برقی هستند. حال اگر قرار بر این باشد که در ایران نیز به سمت تولید چنین خودروهایی حرکت کنیم، در اختیار داشتن […]
نیکل و کبالت امروزه به عنوان دو ماده معدنی استراتژیک شناخته شده و بسیاری از صنایع بزرگ جهان همچون صنایع خودروسازری بزرگ به دنبال تهیه این نوع از ماده معدنی برای ساخت خودروهای برقی هستند. حال اگر قرار بر این باشد که در ایران نیز به سمت تولید چنین خودروهایی حرکت کنیم، در اختیار داشتن این دوکانی امری مهم و ضروری خواهد بود. بنابراین سرمایه‌گذاری برای استحصال و جداسازی کبالت و نیکل که در بیش‌تر معادن کشور به شکل عنصر همراه وجود دارند امری مهم تلقی می‌شود. سرمایه‌گذاری و در اختیار داشتن فناوری‌های نوین می‌تواند ما را در محقق شدن این موضوع یاری دهد.
کارشناس حوزه اکتشاف درباره ذخایر کبالت و نیکل موجود در ایران گفت: کبالت و نیکل در ایران رخداد زمین‌شناسی دارند اما جزو ذخایر مطلوب جهان محسوب نمی‌شوند. در واقع بیش‌تر این ذخایر به شکل همراه در کنار مواد معدنی دیگر بوده و بهره‌برداران نیز تمایلی برای جداسازی آنها از ماده اصلی ندارند.
بهروز برنا با اشاره به این‌که مهم‌ترین ذخیره کبالت ایران در قمصرکاشان است گفت: در دوره صفویه استخراج از معدن لاجورد کاشان انجام می‌شد و تمام نقش و نگارهای میدان نقش جهان، مسجد شیخ‌لطف‌ا… و مسجدامام با استفاده از این ماده معدنی رنگ‌آمیزی شده است.
وی با بیان این مطلب افزود: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور نیز طرحی به نام کبالت را در کشور اجرا کرد که یکی از این معادن هم معادن لاجورد کاشان بود که تونل حفر شده و نقشه آن نیز تهیه شد و ذخیره‌ای از آهن کبالت دار به‌دست آمد.
مشاور مدیرعامل شرکت تهیه و تولید موادمعدنی ایران ادامه داد: یک معدن نیز در بوانات استان فارس وجود دارد که ذخیره کوچکی از کبالت را نشان می‌دهد. در بایچه‌باغ آذربایجان‌شرقی و ادامه آن روستای کلسیاکندی نیز ذخیره‌ای از کبالت وجود دارد این ذخایر همگی پلی‌متال هستند.
بهروزبرنا ادامه داد: در منطقه «گَفت» سبزه‌وار و «تال‌مسی» و «مس‌کنی» حوزه انارک نیز یکسری از ذخایر کبالت وجود دارد اما درباره تمام این ذخایر می‌توان گفت که در مقایسه با ذخایر کبالت همراه مس زییرزامبیا قابل قبول نیست. البته یکی از ذخایری که می‌تواند معادل ذخیره زییرزامبیا باشد در منطقه ده معدن تا خُنگاه در استان چهارمحال بختیاری و کهگیلویه‌وبویراحمد است که سازمان زمین‌شناسی روی آن کارهای اکتشافی انجام داد اما چون در منطقه محیط‌زیست قرار داشت امکان انجام کار اکتشافی از نظر حفاری و اکتشافات تکمیلی وجود نداشت.
وی گفت: تمامی این ذخایر کوچک و در حد چندصدهزارتن بوده و ماده معدنی موجود در این معادن تنها کبالت نیست بلکه کبالت به شکل پاراژنز کانی‌های دیگری همچون مس و آهن را همراهی می‌کند.
برنا افزود: در گذشته روی برخی از این معادن سرمایه‌گذاری انجام شده اما اکنون بیش‌تر از ذخایر آهن استفاده می‌شود. در واقع این ذخایر می‌تواند در آینده مورد توجه قرار گیرد و تأمین نیاز صنایع کشور تا حدودی با استفاده از این ذخایر انجام شود. اما از آنجایی که این ذخایر از نوع پلی‌متال هستند باید روی آنها عملیات فرآوری بیش‌تری انجام شود از این رو بهره‌برداران بیش‌تر به سمت برداشت ذخایری همچون مس می‌روند که نیاز به فرآوری کم‌تری دارد و در این میان عناصری مانند کبالت و نیکل دور از چشم می‌ماند.
وی درباره ذخایر نیکل موجود در ایران نیز گفت: یک ذخیره خوب از کبالت و نیکل نیز در منطقه سربیشه وجود دارد که به تازگی گواهی کشف گرفته و بیش از نیم درصد نیکل و کبالت دارد. در واقع این ذخیره نسبت به ذخایر دیگر وضعیت مطلوب‌تری دارد. همچنین در منطقه گزیک در مازندران (قائن) ذخیره مناسبی از نیکل ردیابی شده و از این نوع ذخیره در شرق ایران در خراسان جنوبی تا سیستان و بلوچستان نیز وجود دارد.
وی بهترین ذخیره نیکل موجود در کشور را در بوانات دانست و گفت: این نوع از ذخیره همراه با سنگ‌های لاتریتی است و گواهی کشف آن نیز صادر شده و اکنون بخش‌خصوصی روی آن در حال فعالیت است. البته این معدن نیز جزو ذخایر کوچک نیکل به شمار می‌آید.
ذخیره کبالت و نیکل ایران کجاست؟
همچنین عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: متأسفانه در ایران اکتشافات سیستماتیک روی کبالت و نیکل انجام نشده البته در سال‌های بسیار دور یعنی قبل از انقلاب سرمایه‌گذاری روی ذخایر این کانی‌‌‌ها انجام و نیکل موجود در نخلک برداشت می‌شده است.
محمدحسین‌بصیری درخصوص سرمایه‌گذاری روی ذخایر کبالت و نیکل اظهار کرد: با توجه به این‌که فلزات استراتژیک امروزه در جهان مورد توجه هستند باید سازمان‌های توسعه‌ای همچون سازمان زمین‌شناسی برنامه‌ای سیستماتیک برای این دو ماده معدنی داشته باشد.
به گفته وی، یکی دیگر از مواردی که منبعی برای کبالت و نیکل در کشور است، باطله کارخانه‌های فراوری سرب و روی است. چرا که سرب و رویی که در این کارخانه‌ها استحصال می‌شوند حاوی مقادیری از کبالت و نیکل هستند و بعد از عملیات فرآوری کبالت و نیکل به باطله تبدیل می‌شوند.
بصیری ادامه داد: اگر این موضوع جدی گرفته شود و تدبیری برای جداسازی کبالت و نیکل موجود در باطله‌ها اندیشیده شود، می‌توان از این حجم بالای باطله‌های سرب و روی میزان قابل قبولی از این دو ماده را به‌دست آورد.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس افزود: باطله‌های سرب و روی حکم ذخایر کبالت و نیکل ایران را دارد و باید میلیون‌‌‌ها تن باطله را آنالیز و میزان ماده‌‌معدنی موجود در آن را ارزیابی کرد.
به عقیده وی، باید سرمایه‌گذاری روی این موضوع انجام شود. البته در این راستا تنها طرح اولیه روی کاغذ آمده و لازم است تا حمایت‌های لازم از این طرح صورت گیرد.
بصیری ادامه داد: باید میزان ذخیره کبالت و نیکل موجود در باطله‌ها تخمین زده شده و بعد از آن میزان نیاز کشور و همچنین کمبود‌‌‌ها مورد بررسی قرار گیرد. این کار می‌تواند با صرفه اقتصادی برای کشور همراه باشد زیرا کبالت و نیکل فلزات استراتژیک و با ارزشی هستند که می‌توان از آنها استفاده کرد.
گفتنی است؛ امروزه صنعت خودروسازی به سمت ساخت خودورهای برقی حرکت کرده و کبالت و نیکل نیز به عنوان یکی از مهم‌ترین مواد مورد نیاز برای این صنعت به شمار می‌آید. ایران نیز با داشتن ذخایر معدنی کبالت و نیکل در نقاط مختلف کشور و همچنین وجود این دو ماده در باطله‌های سرب و روی می‌تواند تا حدودی بخشی از نیاز صنایع کشور را تأمین کند.
منبع: سایت عصر معدن
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.