آمریکا گلوگاه‌های درآمد نفتی ایران را هدف گرفت

تاکتیک گازی؛ مقابل تهدید نفتی

آمریکا با طرح تسلط انرژی در بازار جهانی نفت به دنبال بی‌ارزش کردن بهای نفت ایران است. کشور هند یکی از بزرگ‌‌‌ترین مشتریان نفتی ایران است، این کشور پیرو مذاکرات خود با آمریکایی‌‌‌ها به منظور جایگزینی نفت ایران با نفت آمریکا بازی از پیش تعیین شده‌ای به راه انداخت.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، هند پس از تلاش برای تصاحب امتیاز توسعه میدان گازی فرزادB با مدل مالی گران برای ایران و پر امتیاز برای خود با مخالفت مسؤولان کشورمان روبه‌رو شده و به زعم خود با اقدامی تلافی‌جویانه تصمیم به کاهش واردات نفت از ایران گرفته و آن را به اجرا در آورد.

در این شرایط بیژن‌نامدارزنگنه وزیر نفت ایران نه تنها نسبت به درخواست طلبکارانه و تهدید آقایان مهاراجه عقب نشینی نکرد بلکه قلب اروپا را جایگزین هند کرده و مقصد و مشتریان جدیدی برای نفت کشورمان پیدا کرد.

اگرچه طبق آمار، صادرات نفت ایران به هند در ماه اکتبر در مقایسه با ماه ژوئن ۱۶۷ بشکه در روز کاهش یافته، اما همزمان با این موضوع، فروش نفت ایران به فرانسه و ایتالیا در ماه اکتبر در مجموع، افزایشی ۱۰۰هزار بشکه‌ای در روز را تجربه کرده است.

در ماه اکتبر ایران به‌طور متوسط روزانه ۱۶۰هزار بشکه نفت به ایتالیا و ۱۳۳هزار بشکه نفت به فرانسه صادر کرده که با احتساب افزایش فروش نفت به ترکیه و تبدیل به بزرگ‌‌‌ترین تأمین‌کننده نفت ترک‌ها، نه تنها هندی‌‌‌ها نقره‌داغ شدند بلکه اختلالی در روند صادرات نفت ایران به وجود نیامد چرا که با تدابیر دقیق وزارت نفت و یافتن مشتریان جدیدی چون فرانسه و ایتالیا زمینه‌های لازم برای متنوع شدن بازارهای هدف ایران و وابستگی بیش‌تر کشورهای بزرگ اروپایی به نفت ما فراهم شده است.

اگرچه ایران با از دست دادن یکی از مشتریان بزرگ خوب، دچار کوچک‌‌‌ترین آسیبی نشد اما نباید از اقدام جدید آمریکا به منظور ترغیب و فریب هند برای زدودن حضورش از بازار نفت ایران گذشت چراکه ریک‌پری وزیر انرژی آمریکا از طرح وزارتخانه متبوعش برای تسلط بر بازارهای انرژی و تولید و صادرات حداکثری نفت و گاز کشورش به بازارهای جهانی خبر داده است.

همچنین وی از اهمیت ژئوپلتیکی بازار نفت هند به علت صادرات نفت ایران به این کشور سخن گفته است.

هفته گذشته نیز رایان زینک، وزیر امور داخلی آمریکا گفته بود: طرح تسلط آمریکا بر بازار انرژی؛ استفاده از نفت این کشور به منظور قطع درآمد نفتی ایران را مورد توجه قرار خواهد داد تا از اقدام ایران برای تأمین مالی تروریسم و توسعه تسلیحات هسته‌ای جلوگیری کند.

وی همچنین اعلام کرده که ایران یک تهدید جدی است و برای مقابله با آن باید از گزینه‌هایی نه صرفاً نظامی بلکه اقتصادی هم استفاده کنیم.

زینک گفته است: اهرم فشار اقتصادی آمریکا تلاش خواهد کرد تا قطره‌قطره نفتی که ایران تولید می‌کند را متوقف سازد که طرح تسلط آمریکا بر بازار انرژی بخشی از آن است.

از این رو برخی تحلیلگران نسبت به وضع تحریم‌های مجدد دولت آمریکا علیه ایران و دنباله روی جامعه بین‌المللی از این سیاست جدید احتمالی تردید داشته و نگرانند، پایگاه خبری پلاتز نوشته است: خریداران آسیایی نفت ایران شروع به بررسی طرح‌های اضطراری خرید نفت برای واردات خود در سال ۲۰۱۸ کرده‌اند.

برخی از این مشتریان نفتی گفته‌اند در حال بررسی کاهش حجم قراردادهای خرید نفت از ایران هستند تا در صورتی‌که دولت آمریکا با وضع تحریم‌های جدید، دسترسی به نفت خام و میعانات ایران را محدود کرد، آمادگی شرایط جدید را داشته باشند.

یک پالایشگاه در شمال آسیا گفته، خواهان گنجاندن بندهای بیش‌تری درمورد وضعیت‌های فورس‌ماژور در قراردادهای خود با شرکت ملی نفت ایران شده است. گنجاندن بندهای بیش‌تر درمورد وضعیت‌های فورس‌ماژور در دوران تحریم‌ها معمول بود و ممکن است در سال ۲۰۱۸ دوباره یکی از مهم‌ترین موضوعات مطرح در قراردادهای نفتی ایران باشد.

به گفته منابع آگاه در بازار آسیا، برخی خریداران میعانات ایران در منطقه نیز در حال بررسی افزایش خرید تک‌محموله‌ها هستند تا در عین حالی که تعهدات خرید قراردادی از ایران را کاهش می‌دهند، انعطاف‌پذیری خود در خرید‌‌‌ها را نیز حفظ کنند.

یک تاجر میعانات در یک شرکت پالایش و پتروشیمی کره‌ای در این باره گفت: من هیچ‌گونه اختلال قابل توجهی در عرضه برای سال آینده پیش‌بینی نمی‌کنم، اما چنین وضعیت‌های نامشخصی می‌تواند به عنوان یک ابزار چانه‌زنی مناسب جهت پایین آوردن قیمت‌ها در قراردادهای سال ۲۰۱۸ مورد استفاده قرار گیرد. من فکر می‌کنم خیلی از خریداران تقاضای تخفیف به دلیل ریسک معامله با ایران را مطرح خواهند کرد.

تحلیلگران معتقدند بازار امروز نفت که با مازاد عرضه نفت خام آمریکا و دیگر انواع نفت خام مواجه است، در صورت وضع مجدد تحریم‌ها علیه ایران، همچون سال‌های گذشته تأثیر چندانی از کاهش عرضه نفت ایران نخواهد دید.

اما آنها اضافه کردند که برخی پالایشگاه‌ها که از نظر فنی برای پالایش نفت خام و میعانات ایران طراحی شده‌اند، ممکن است گزینه‌های محدودی برای جایگزین کردن با نفت ایران داشته باشند.

یونگون جونگ، استاد مدعو دپارتمان سیستم‌های انرژی در دانشگاه آجوی کره‌جنوبی در این باره گفت: در صورت وضع مجدد تحریم‌ها، پالایشگاه‌های کره‌جنوبی ممکن است با مشکلاتی مواجه شوند.

به علاوه، منابع صنعتی گفتند، در صورت محدود شدن واردات نفت ایران، بخشی از این خلأ در بازار آسیا نیز ممکن است با نفت خام و میعانات آمریکا پر شود.

یک منبع صنعتی کره‌ای آگاه در این باره گفت، از هم اکنون تعدادی از خریداران کره‌ای میعانات ایران، به فکر خرید تعدادی محموله‌های میعانات از آمریکا افتاده‌اند.

وانگ‌پی، معاون بخش تحقیقات و استراتژی شرکت یونیپک چین در این باره گفت: ما هنوز برنامه‌ای برای تغییر خرید نفت خود از ایران نداریم، اما به تدریج نفت خام بیش‌تری از آمریکا وارد خواهیم کرد و آن را با بخشی از نفت غیررقابتی خاورمیانه جایگزین خواهیم نمود.

قیمت پایین تر نفت وست تگزاس اینترمدییت آمریکا نسبت به سایر شاخص‌های نفتی جهان از جمله شاخص دوبی و برنت امسال مهم‌ترین عامل در فراوانی حضور نفت خام آمریکا در بازار آسیا بوده است.

دراین خصوص، حمیدرضاصالحی، دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته کشور گفت: طی سالیان اخیر آمریکا شروع به فعالیت و سرمایه‌گذاری در عرصه تولید نفت شیل‌اویل و گاز از منابع خود کرده است.

وی تصریح کرد: آمریکا برنامه‌هایی در دست اقدام دارد که در راستای اجرای آنها هدفی جز فلج کردن دیگر کشور‌‌‌ها از جمله ایران در سر ندارد.

دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی با اشاره به ظرفیت ایران در گاز که دارنده رتبه اول در منطقه است، افزود: با بهره‌مندی از این ظرفیت و با اتصال گاز به اروپا ضمن این که به یکی از بازیگران اصلی این صحنه تبدیل می‌شویم به لحاظ سیاست بین‌المللی نیز می‌توانیم ابراز اثر داشته باشیم.

صالحی بیان کرد: معتقدم برای خنثی کردن تهدید نفتی آمریکا راهی جز استفاده حداکثری از منابع گازی خود و تشکیل هاب انرژی قوی در کنار اروپایی‌‌‌‌ها نداریم.