احتمال خرابکاری، حریق‌های سریالی را امنیتی کرد

سمیه مهدوی-این روز‌‌ها به فاصله یک سربرگرداندن و یک چشم برهم زدن، از گوشه و کنار پالایشگاه‌ها، شعله‌های آتش زبانه می‌کشد. هرچند از قدیم گفته‌اند «تا ۳ نشه بازی نشه»؛ اما شمار اتفاقاتی که اخیراً به صورت لحظه‌ای و در یک آن برای مجتمع‌های پتروشیمی رخ می‌دهد، از عدد ۳ عبور کرده و معادله این […]

سمیه مهدوی-این روز‌‌ها به فاصله یک سربرگرداندن و یک چشم برهم زدن، از گوشه و کنار پالایشگاه‌ها، شعله‌های آتش زبانه می‌کشد. هرچند از قدیم گفته‌اند «تا ۳ نشه بازی نشه»؛ اما شمار اتفاقاتی که اخیراً به صورت لحظه‌ای و در یک آن برای مجتمع‌های پتروشیمی رخ می‌دهد، از عدد ۳ عبور کرده و معادله این ضرب‌المثل را به هم ریخته است.

بعد از ۳ حادثه آتش‌سوزی در مجتمع‌های بوعلی، خط‌اتیلن‌غرب و بیستون، این بار هدف گلوله‌های منجنیق آتش، «کیمیا»، مجتمعی در بندر امام بود. جمعه گذشته، کیمیا طعمه حریق‌های سریالی در صنعت پتروشیمی شد. پرونده‌های قبلی حوادث همچنان روی میز نهادهای نظارتی است و علت وقوع این حوادث در هاله‌ای از ابهام. هنوز به ۳ مورد آتش‌سوزی‌های ماه گذشته رسیدگی نشده که یک اتفاق ناگهانی دیگر به جمع پرونده‌های مذکور اضافه شد.

تنها چند روز از اولتیماتوم وزیر نفت به مدیران شرکت‌های خصوصی در رابطه با لزوم رعایت قوانین مربوط به HSE می‌گذرد اما گویا هشدار و تهدید در این اوضاع، بی‌اثر شده است. برای مشخص شدن علت وقوع حوادث گمانه‌زنی و حدس‌های مختلفی از پیش چشم می‌گذرد. از ضعف‌های فنی در ساختار «HSE»، خطای نیروی انسانی، عدم مدیریت صحیح گرفته تا احتمال یک دسیسه برای خرابکاری!

برای کنترل اوضاع نابسامان، مرضیه‌شاهدایی، مدیرعامل شرکت ملی پتروشیمی؛ به مدیران شرکت‌های پتروشیمی پیشنهاد داده است تا با تشکیل «اتاق‌بحران» مدیریت بهتری در این زمینه صورت گیرد. اما به نظر می‌رسد کار بیش‌تر از این حرف‌‌ها بیخ پیدا کرده و نباید صرفاً با پرداختن به حرف‌های شعاری که شاید برای رسیدن به یک خروجی مثبت از این طریق مدت زمان زیادی را هزینه کنند، دلخوش کرد. برای مستقر شدن چنین تشکیلاتی آن هم برای تک‌تک مجتمع‌‌ها، از مرحله تأیید و موافقت تا مرحله سازماندهی شدن این اتاق و اما و اگر‌‌ها برای عزل و نصب‌های احتمالی مدیران بالفعل و بالقوه آن که خود یک پروسه نفسگیر و پر تلاطم محسوب می‌شود، راهی طولانی در پیش خواهد بود. مسؤولان ضمن طراحی یک چشم‌انداز چند ساله، ‌خوب است که زمان حاضر و اکنون را دریابند و از سوخت شدن بیش‌تر فرصت‌‌ها و سرمایه‌ها جلوگیری کنند.

از سوی دیگر در واکاوی علل مطرح شده، مسؤولان هرگونه احتمال خطای انسانی آن‌هم به صورت عمدی را ملغی اعلام می‌کنند، اما ذهن‌های کنجکاو در حال جستجو برای پیدا کردن یک عامل خارجی در این سناریو هستند. درحالی که هنوز سرنخی دال بر خرابکاری پیدا نشده، اما احتمال دست داشتن سعودی‌‌ها در ماجراهای اخیر در دست بررسی قرار گرفته است. پیدا شدن رد پای عربستان که از مدت‌‌ها قبل در پی مختومه کردن پرونده نفت ایران در بازارهای بین‌المللی بوده است، زیاد دور از ذهن به نظر نمی‌رسد. بنا بر همین اصل، پای وزارت اطلاعات در ماجرای آتش‌سوزی‌‌ها باز شده و در حال حاضر این پرونده شکل امنیتی به خود گرفته است.

جریان دست‌درازی به سوی ملی‌‌‌ترین موضوع ایران، یعنی نفت از حمله هسته‌ای به پالایشگاه‌های نفتی ایران تا طرح فریز نفتی، گویای نیت واقعی دشمنان در چپاول سرمایه کشورمان است.

ماجرای حمله هسته‌ای به تجهیزات و پالایشگاه‌های نفتی ایران مربوط به دیروز و امروز نیست و قدمتی طولانی دارد از همان زمان که قرارداد کنسرسیوم با انگلیس منعقد شد، این چالش وجود داشت. در این بین، احتمال نفوذ عربستان یا دیگر دستان پشت پرده در سیستم‌های تجهیزات نفتی و پتروشیمی قوی‌تر از پیش می‌شود. حال این جریان در شکل و شمایلی جدیدتر تبدیل به ظن حملات سایبری شده است.

 

در پایان باید گفت مشکل چه از ضعف ساختار«HSE» و عدم رعایت استاندارد‌سازی در مجتمع‌‌ها باشد و چه احتمال وقوع خرابکاری و موش دواندن توسط عوامل دسیسه‌ساز بیگانگان، در هر صورت این صنعت نیازمند واکنشی جدی و به دور از تصمیمات شعاری است پیش از آن‌که دود این آتش‌سوزی‌‌ها چشم صنعت پتروشیمی را کور کند.