چرایی نیاز به شبکه ملی اطلاعات

  محمدرضا عیوضی در هفته جاری پس از سال‌ها چشم انتظاری، امیدواریم شاهد بهره‌برداری کامل از پروژه اینترانت ملی باشیم تا بالاخره برگ زرین حوزه IT کشور، رو شود. ایران در دهه ۷۰ شمسی به شبکه جهانی اینترنت متصل شد و در کم‌تر از یک دهه، توانست بزرگ‌ترین جامعه کاربران اینترنت در خاورمیانه را تشکیل […]

 

محمدرضا عیوضی

در هفته جاری پس از سال‌ها چشم انتظاری، امیدواریم شاهد بهره‌برداری کامل از پروژه اینترانت ملی باشیم تا بالاخره برگ زرین حوزه IT کشور، رو شود.

ایران در دهه ۷۰ شمسی به شبکه جهانی اینترنت متصل شد و در کم‌تر از یک دهه، توانست بزرگ‌ترین جامعه کاربران اینترنت در خاورمیانه را تشکیل دهد، اما افزایش کمی کاربران اینترنت ایران نه تنها بازده اقتصادی مناسبی برای کشور نداشت، بلکه از لحاظ امنیتی به دلیل قرار گرفتن اطلاعات نهاد‌ها و سازمان‌های ملی در پایگاه‌های داده بین‌المللی، بیش از هر زمان دیگر، شرایط ناامن امنیتی اطلاعات در کشور مهیا شد!

برخی از بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری داده‌های خود را در سرورهای اروپایی نگهداری می‌کردند که در صورت کوچک‌ترین نفوذ و یا سرقت اینترنتی، فرایند بین‌المللی رسیدگی به آن ماه‌ها زمان می‌برد و طبیعتاً بهره‌برداری از این نوع خدمات الکترونیکی برای مشتریان این مؤسسات می‌توانست با ریسک بالای امنیتی همراه باشد.

اما در ابتدای دهه ۸۰ رویکرد جدیدی در حوزه فاوا حاکم شد که از آن به عنوان شبکه ملی اطلاعات یا اینترانت ملی نام برده می‌شد.

همین شروع بحث درمورد پیاده‌سازی شبکه ملی اطلاعات، نقطه آغاز اختلافات رسانه‌ای بود.

اما ماجرای مقابله رسانه‌ای با پروژه شبکه ملی اطلاعات از جایی آغاز شد که مدیران فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات وقت، نتوانستند تعریف مناسبی از این پروژه و اهداف و مزایای آن را برای عموم تبیین نمایند که این خود زمینه را برای انعکاس اخبار و تحلیل‌های مختلف و بعضاً مغرضانه از اهداف و راهبردهای این شبکه در فضای رسانه‌ای مهیا نمود و کار تا آن‌جایی پیش رفت که برخی رسانه‌ها از تلاش دولت برای قطع اینترنت جهانی و ایجاد شبکه‌ای بسته مانند کره‌شمالی سخن گفتند.

باید این موضوع را در بین مردم فرهنگ‌سازی کرد که شبکه ملی اطلاعات مغایر شبکه اینترنت جهانی نیست، بلکه موازی شبکه اینترنت جهانی است. کاربران اینترنت باید این موضوع را بدانند که ما نمی‌خواهیم به سمت یک شبکه اینترنت داخلی مانند کره‌شمالی برویم؛ بلکه قرار است شبکه‌ای ایجاد شود که با هزینه کم‌تر و دسترسی مناسب‌تر، امکان دستیابی به همان اطلاعاتی که در شبکه اینترنت جهانی است، مهیا شود.

در حقیقت شبکه‌‌ ملی آغازی بود بر تشکیل زنجیره‌ای از زیرساخت‌های ارتباطی، مراکز داده‌ توسعه یافته داخلی و همچنین زیرساخت‌های نرم‌افزاری که موجب می‌شد دولت الکترونیکی با تکیه بر ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های داخلی در کشور شکل گیرد و دیگر شهروندان ایرانی برای انجام ساده‌‌ترین خدمات الکترونیکی، وابسته به خدمات اینترنتی بین‌المللی نباشند.

شبکه ملی اطلاعات ظرفیت لازم برای نگهداری و تبادل امن کلیه اطلاعات داخلی را در کنار ایجاد امکان دسترسی به اینترنت بین‌المللی پرسرعت مهیا می‌نماید تا براساس آن، نه تنها خدمات عمومی و شهروندی رونق گیرد بلکه کسب و کارهای نوین مبتنی بر فن‌آوری اطلاعات نیز در کشور شکل گرفته و تقویت شوند.

طبیعتاً با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات قدرت سایبری ایران افزایش پیدا می‌کند. همچنین قرار گرفتن سایت‌ها در شبکه ملی اطلاعات کمک شایانی به بالا رفتن امنیتشان می‌کند که امکان هک شدن آن‌‌ها را به‌طور چشم‌گیری کاهش می‌دهد.

 

پس می‌توان گفت شبکه ملی اطلاعات به هیچ عنوان نفی‌کننده اینترنت جهانی نیست بلکه زمینه بهره‌مندی پایدار از خدمات الکترونیکی را برای مردم و همچنین دستگاه‌های اجرایی، فراهم می‌آورد که حاشیه امن مطمئنی را برای مسأله استراتژیک فن‌آوری اطلاعات به ارمغان خواهد آورد.