انتخابات ناظران شهر و روستا

محمدرضا عیوضی – تنها برای انتخاب رییس‌جمهور به پای صندوق رأی نخواهیم رفت؛ فراموش نکنیم که در کنار انتخابات ریاست جمهوری باید به ناظران و قانون‌گذاران شهری و روستایی هم رأی دهیم. شهر محدود به امروز نیست؛ مدیران و منتخبان اداره و برنامه‌ریزی شهری باید بر ابعاد تاریخی، تمدنی و صدالبته محیط‌زیستی شهر و هویتمندی […]

محمدرضا عیوضی – تنها برای انتخاب رییس‌جمهور به پای صندوق رأی نخواهیم رفت؛ فراموش نکنیم که در کنار انتخابات ریاست جمهوری باید به ناظران و قانون‌گذاران شهری و روستایی هم رأی دهیم.

شهر محدود به امروز نیست؛ مدیران و منتخبان اداره و برنامه‌ریزی شهری باید بر ابعاد تاریخی، تمدنی و صدالبته محیط‌زیستی شهر و هویتمندی آن آگاه باشند و پیشینه هر شهری را زمینهساز رشد و تعالی امروز و فردای آن بدانند.

شهروندان یک شهر همانند مالکان و سهامداران شرکتی هستند که سرنوشت ارزش و سود سهام خود را به اعضای شورای شهر که نقش هیأت مدیره شرکت را دارا هستند می‌سپارند و شهردار مانند مدیرعامل شرکت است که تحت نظارت شورا و به انتخاب آنها امورات شهر را به عهده می‌گیرد.

سهم ما در شهر و درآمد مستقیم و غیرمستقیم هر شهروند در نتیجه عملکرد شورای شهر چقدر است؟

آیا سهامداران یک شرکت حاضرند سرنوشت شرکت را به هر شخص غیرحرفه‌ای و فاقد تخصص و توانایی بسپارند؟!

آیا سهامداری هست نسبت به ارزش سهام خود و نحوه مدیریت آن بی‌تفاوت باشند؟!

یا مالکان و سهامداران تمام تلاش و همت خود را به‌کار می‌برند تا حرفه ترین، صادق‌‌ترین و امانتدار‌‌ترین افراد را شناسایی و انتخاب کنند؟!

عملکرد شورا و شهردار منتخب آنها مستقیماً بر کیفیت زندگی‌مان در شهر و همچنین ارزش دارایی‌های فعلی و آتی ما تأثیر دارد.

مجید گودرزی، کارشناس ارشد شهرسازی معتقد است: در دنیای امروزی شهر‌ها همانند شرکت‌ها به شدت درحال رقابت با یکدیگرند و این نکته‌ای است که توجه جدی به آن نمی‌شود. فهم چگونگی این رقابت و شناسایی مزیت‌های رقابتی شهر‌ها و تدوین استراتژی‌های مربوطه و توانایی اجرا آن، نیازمند دانش و نگرش مربوطه است و غفلت از آن در این فضای رقابتی و صرف منابع در امور فاقد مزیت رقابتی جبران‌ناپذیر خواهد بود.

از دوره شکل‌‏گیری شهرهای مدرن در ایران، به ‏رغم همه ‏ی ابعاد مفید و سازنده‏ ی آن که موجب شکل‌گیری جوامع شهری توسعه یافته شد، غفلت طولانی مدت از بسیاری از الزامات و اقتضائات شهرسازی موجب بروز آسیب ‏های جدی و دیرپا، هم برای شهروندان و ساکنان شهر و هم برای جامعه و محیط وسیع‏تر پیرامونی آن شد.

ما الگوهای شهرسازی را از کشورهایی گرفتیم که در عصر توسعه شهری به دلیل شرایط فوق‌العاده آب و هوایی و پوشش گیاهی سبز فاقد دغدغه‌‏های زیست ‏محیطی از نوعی که گریبانگیر ماست، بودند.

اما در کشور خشک و نیمه‏‌خشک ایران، درخت و گیاه دارای چنان اهمیتی بوده‌اند که در تاریخ فرهنگ و هنر ایرانی-اسلامی همواره به ‏عنوان نشانه ‏های حیات و زندگی شناخته می‌شده‌‏اند.

عدم توجه کافی به طبیعت در شهرهای ایران موجب شد هرچه شهر‌ها بزرگ‌تر شدند، محیط وسیع‏تری از طبیعت پیرامون را از بین بردند و اکولوژی طبیعی را در شعاعی وسیع‏تر از مساحتشان تحت‌تأثیر قراردادند. به ‏گونه ‏ای که گویا مفهوم رشد شهری ملازم تخریب ذخایر طبیعی بود.

شوراهای اسلامی شهر‌ها و روستا‌ها با توجه به سازوکار انتخاب شان فرصت مغتنمی برای نهادینه ‏سازی تفکر زیست ‏محیطی در مدیریت شهری بودند، اما متأسفانه هرگز به اندازه لازم، از این زاویه به اداره شهر‌ها نگریسته نشده است.

مجید گودرزی، مدرس دانشگاه اعتقاد دارد که شهروندان بهترین و معتبر‌ترین مرجعی هستند که با خرد جمعی می‌توانند ارزش‏های زیست‌‏محیطی را درصدر اولویت ‏های شهر‌ها بنشانند، چرا که با کمی تأمل می‌توان دریافت تمام راه‌های توسعه و آبادانی از مسیر بستر طبیعی شهر‌ها می‌گذرد و توسعه پایدار تنها زمانی معنا پیدا می‌کند که عناصری که لازمه زندگی‌‏اند حفظ و تقویت شوند.

امروز در شهرهای کشورهای توسعه‌یافته غربی که از مراجع تحولات مدرن شهرسازی در ایران به ‏شمار می‌‏روند، زیست‏‌بوم، اصلی‌‏‌ترین معیار تشخیص درستی یا نادرستی طرح‌های توسعه شهری است و این مسأله به عنوان یک مطالبه‏ عمومی درآمده است که هر شهروندی خود را مسؤول مراقبت از آن می‌داند.

به نظر می‌رسد جامعه شهری ایران نیز پیش ‏آگاهی لازم را درباره اهمیت محیط‌زیست شهری کسب کرده است و باقی مسیر بر عهده تشکل ‏های مردم ‏نهادی مانند شوراهای شهر است. این شورا‌ها می‌توانند با نگرش اصلاح‌گر و دانش لازم، مسیر احیا و بقای محیط‌‏زیست را هموار کنند و به قهر میان شهرهای ایران با محیط‌زیست و ذخایر زیستی پیرامون آنها پایان دهند.