هواپیماهای کوچک، دوای درد فرودگاه‌های ضرر ده

هواپیماهای کوچک، دوای درد فرودگاه‌های ضرر ده رامین شاهی فرودگاه‌های امام خمینی(ره)، مهرآباد، مشهد، شیراز، اصفهان و تبریز، تنها ۶ فرودگاه از ۵۴ کشور هستند که دارای توجیه اقتصادی بوده و ضرر نمی‌دهند. این بدان معناست که ۴۸ فرودگاه دیگر در نقاط مختلف کشور پراکنده شده‌اند اما هیچ‌کدام توان اداره خود را ندارند. فرودگاه‌هایی که […]

هواپیماهای کوچک، دوای درد فرودگاه‌های ضرر ده

رامین شاهی

فرودگاه‌های امام خمینی(ره)، مهرآباد، مشهد، شیراز، اصفهان و تبریز، تنها ۶ فرودگاه از ۵۴ کشور هستند که دارای توجیه اقتصادی بوده و ضرر نمی‌دهند. این بدان معناست که ۴۸ فرودگاه دیگر در نقاط مختلف کشور پراکنده شده‌اند اما هیچ‌کدام توان اداره خود را ندارند.

فرودگاه‌هایی که ساخته شده‌اند و پرسنل لازم خود را در بخش‌های مختلف خدمات فرودگاهی از برج مراقبت گرفته تا حراست و بخش خدمات استخدام کرده‌اند اما همه پروازهای آنها به یک یا چند پرواز در هفته می‌رسد. برای ساخت همه این فرودگاه‌ها، هزینه‌های بسیاری از بودجه کشور خرج شده که می‌شد در ساخت سایر امور زیربنایی و عمرانی کشور، هزینه کرد و موجب توسعه واقعی اقتصادی کشور در نقاط مختلف شد. اما به هرشکل، این فرودگاه‌ها ساخته شده و نمی‌توان آنها را خراب کرد؛ لیکن لازم است با ارایه تمهیدات لازم و اخذ الگوهایی مناسب از سراسر جهان به دنبال ارتقای سطح خدمات عموم فرودگاه‌های کوچک و ضررده کشور باشیم تا ضمن این‌که اهداف واقعی ساخت فرودگاه‌ها به واقع اجرا می‌شود، شاهد سوددهی آنها نیز باشیم.

در همین باره سیدمحمودرضوی، مدیرکل سابق تسهیلات و تجهیزات فرودگاهی شرکت فرودگاه‌های کشور، معتقد است که فرودگاه‌ها، محور توسعه برای هر منطقه هستند و این مسأله بحث درستی است. در حال حاضر از ۵۴فرودگاه، ۶ فرودگاه، اقتصادی است و بقیه فرودگاه‌های ما فرودگاه ضررده هستند، البته بحث این است که با تمام این شرایط و ضوابط، ضرورت‌هایی وجود دارد. برای مثال ما زمانی که در فرودگاه بم روشنایی باند ایجاد کردیم، شاید خیلی‌ها بر این باور بودند که این فرودگاه پرواز روز هم به ندرت دارد و احتیاجی به پرواز شب ندارد، اما همین روشنایی باند در زمان زلزله، جان افراد بسیاری را نجات داد.

اما کارشناسان بسیاری سوددهی فرودگاه‌ها را امری حیاتی می‌دانند. باید توجه داشت که تعداد فرودگاه‌های سودده کشور در سال ۹۱ تنها ۳ فرودگاه بود. توجه به ظرفیت‌های گردشگری شهرهای دارای فرودگاه و ایجاد فضاهای خدماتی و رفاهی از راهکارهایی است که اجرا شده‌اند تا سوددهی فرودگاه‌های کشور افزایش یابد، لیکن این همه ماجرا نیست؛ لازم است با تجهیز ایرلاین‌های داخلی به هواپیماهای کوچک و ارزان چند ده نفری و حتی چند نفری، هواپیماهای بزرگ را کم‌کم از فرودگاه‌های محلی حذف کرد.

هرچند ناوگان هواپیماهای بدنه باریک در کشور بسیار محدود است اما اخیراً با خرید هواپیماهای ۷۰ نفره «ای‌.تی‌.آر» که تعداد ۹ فروند آن به ایرلاین‌های داخلی تحویل شده است، اتفاق خوبی برای پروازهایی با مسیر کوتاه و مسافر کم خواهد بود.

کشور کانادا نیز با مشکل داشتن فرودگاه‌های کوچک و محلی مواجه بود. کانادا برای سوددهی این فرودگاه‌ها، به دنبال گسترش و توسعه هواپیمای ۴۰ تا ۸۰ نفری «توربوپراپ بمباردیر دش ۸» رفت که در توسعه، نقشی بسیار کلیدی بازی کرده است. لذا می‌توان این کشور را الگویی مناسب و پیشرو در بخش حمل‌ونقل دانست. چرا که حتی دور‌ترین نقاط این کشور دارای شهرهایی با جمعیت زیر ۲۰۰۰ نفر است که با در اختیار داشتن این نوع هواپیما‌ها و به کمک مسیرهای هوایی  که شهرهای مهم را به یکدیگر متصل کرده‌اند، بدون آن‌که نگران ضررده بودن فرودگاه‌های محلی باشند.

 

هرچند درمورد فرودگاه، این نکته حایز اهمیت است که خیلی از کشورهای دنیا صنعت فرودگاهی را خصوصی نمی‌کنند و بحث فرودگاه تنها برای درآمدزایی صرف نیست و با نگاه استراتژیک به فرودگاه نگاه می‌کنند؛ در ایران هم خیلی از فرودگاه‌ها با همین نگاه ایجاد می‌شود اما باید توجه داشت با وضعیت نامناسب بودجه کشور، باید فرودگاه‌های کوچک و ضررده بتوانند روی پای خود بایستند؛ امری که با ورود هواپیماهای کوچک به ناوگان هوایی و رونق نسبی پروازهای کوچک، می‌توانیم امیدوار به حضور بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری آنها باشیم تا با گستره بالای جاذبه‌های توریستی شهر‌ها و روستاهای کشور، شاهد گسترش صنعت هوایی با هواپیماهای کوچک باشیم تا مناطق دورافتاده کشور نیز به رونق اقتصادی لازم دست یابند.