نقش کیفیت در مناقصات IT!

نقش کیفیت در مناقصات IT! دخالت فاکتور کیفیت در مناقصات حوزه فناوری اطلاعات کشور به نظر جایگاه گمشده و نامشخصی دارد که البته در عین حال به چند دلیل از جمله تحریم‌های ظالمانه جهانی، عدم خرید مستقیم و همچنین عدم ارتباط با سازندگان تجهیزات IT و مشخصاً ضعف سازندگان داخلی(و البته بی‌اعتمادی به آنها) نیاز […]

نقش کیفیت در مناقصات IT!

دخالت فاکتور کیفیت در مناقصات حوزه فناوری اطلاعات کشور به نظر جایگاه گمشده و نامشخصی دارد که البته در عین حال به چند دلیل از جمله تحریم‌های ظالمانه جهانی، عدم خرید مستقیم و همچنین عدم ارتباط با سازندگان تجهیزات IT و مشخصاً ضعف سازندگان داخلی(و البته بی‌اعتمادی به آنها) نیاز کشور به بالا بردن کیفیت محصولات و خدمات مورد استفاده در این حوزه را گوشزد می‌کند.

پروژه‌های فناوری اطلاعات به دلیل ماهیت خود از جنبه‌های نو بودن آنها در ساختار سازمان‌ها و تخصصی بودن کار و نیاز به برون‌سپاری پروژه‌ها بسیار حساس هستند. یعنی در فاز نیازسنجی و تعیین اولویت‌های سازمان باید بررسی‌ها و مطالعه‌های دقیق، کارشناسانه و آینده‌نگرانه‌ای صورت بگیرد.

باید مفهوم کیفیت برای سازمان‌ها ضروری و حتی حیاتی در نظر گرفته شود و نباید انتخاب کالای با کیفیت امری تلقی شود که بتوان آن را نادیده گرفت. خرید کالا و خدمات بی‌کیفیت در عمل هزینه‌های متعددی را برای سازمان ایجاد می‌کند.

در ایران، عقد قرارداد پروژه‌های مربوط به فناوری اطلاعات و ارتباطات و در نتیجه برون‌سپاری پروژه‌های IT به دو شکل تعریف شده است؛ مناقصه و مسابقه.

بار‌ها اعلام شده است که موفقیت و عدم موفقیت تعریف برگزاری مناقصه یا مسابقه در حوزه فناوری اطلاعات منوط به یک اصل است؛ تهیه RFP مناسب.

در همین راستا طبق آیین‌نامه برون‌سپاری پروژه‌های فناوری اطلاعات، در مواردی که کیفیت استانداردی برای محصول پروژه قابل تعریف نیست و انتخاب براساس مقایسه نتایج امکان‌پذیر است. ارجاع پروژه می‌تواند از طریق مسابقه صورت پذیرد که تشخیص این موارد به پیشنهاد مشاور تهیه‌کننده RFP توسط کارفرما صورت می‌گیرد.

پر واضح است که کیفیت یک محصول و یا یک خدمت IT در ارتباط با ویژگی‌های محصول و میزان مطابقت آن با انتظارات مصرف‌کننده و نیز همخوانی با استانداردهای از پیش تعیین شده، مشخص می‌شود و از آنجا که انتظارات مشتری و به‌طورکلی ارزیابی سازمان‌ها، بستگی به عوامل متعددی دارد که همین امر باعث شده تعبیر و تفسیر از موضوع کیفیت جنبه نسبی و سلیقه‌ای پیدا کند. کالایی که ممکن است از نظر یک مشتری با کیفیت معرفی شود ممکن است از نظر مشتری دیگری یک کالای معمولی و یا حتی کالای با کیفیت پایین جلوه کند زیرا انتظارات و خواسته‌های این دو مشتری متفاوت از همدیگر است.

ذکر این نکته ضروری است که در خرید کالا و خدمت مورد نیاز، مبنای انتخاب محصول باید به جای بهترین کیفیت، بر کیفیت مناسب متمرکز شود. بدین معنی که خرید کالای با بالا‌ترین کیفیت لزوماً یک خرید مناسب محسوب نمی‌شود، بلکه سطحی از کیفیت که پاسخگوی نیاز سازمان باشد، کیفیت مناسب را نشان می‌دهد.

برای رسیدن به این تفاهم در کیفیت مدنظر و پاسخ به سؤال‌های متعددی که پیش از آغاز هر پروژه در ذهن مدیران و مجریان پروژه نقش می‌بندد و همچنین برای جلوگیری از سوء‌تفاهم‌‌‌ها و برداشت‌های دوگانه و چندگانه از یک موضوع واحد و دستیابی به یک خط سیر مشخص و علمی برای پروژه لازم است تا سازمان اقدام به تهیه یک سند مطالعاتی و اطلاعاتی به نام RFP کند (طبق آیین‌نامه برون‌سپاری پروژه‌های فناوری اطلاعات؛ تهیه RFP پروژه‌هایی که مبلغ قرارداد آنها بیش از ۵ میلیارد ریال است، صرفاً توسط شرکت‌های مشاوره انفورماتیکی مجاز است) تا چندگانگی‌های خط سیر پروژه‌های فناوری اطلاعات مابین پیمانکار و کارفرما به طرح شکایات و تخلف ختم نشود و در نهایت نقش کیفیت در مناقصات و مسابقات فناوری اطلاعات به اصل اول آن بدل شود.