مرز سن فرسودگی برای خودرو‌ها ۱۵ سال شد

گروه خودرو- در جلسه هیأت وزیران مورخ نهم خردادماه ۱۴۰۰، پیشنهاد سازمان حفاظت محیط‌زیست مبنی بر آیین‌نامه اجرایی ماده(۸) قانون هوای پاک، درخصوص تعیین سن فرسودگی انواع خودرو‌ها با رویکرد حفظ حق مالکیت افراد درخصوص وسیله‌نقلیه و افزایش نظارت بر انجام معاینه فنی، به جای تعیین مطلق سن به عنوان معیار فرسودگی خودرو، به تصویب […]

گروه خودرو- در جلسه هیأت وزیران مورخ نهم خردادماه ۱۴۰۰، پیشنهاد سازمان حفاظت محیط‌زیست مبنی بر آیین‌نامه اجرایی ماده(۸) قانون هوای پاک، درخصوص تعیین سن فرسودگی انواع خودرو‌ها با رویکرد حفظ حق مالکیت افراد درخصوص وسیله‌نقلیه و افزایش نظارت بر انجام معاینه فنی، به جای تعیین مطلق سن به عنوان معیار فرسودگی خودرو، به تصویب رسید. به گزارش مناقصه‌مزایده به نقل از سازمان حفاظت محیط‌زیست، براساس آیین‌نامه فوق، با توجه به کاهش ایمنی و آلایندگی انواع وسایل نقلیه با گذشت زمان در اثر استهلاک و پوسیدگی اجزاء و بدنه، شاخص سن مرز فرسودگی به جای سن فرسودگی تعیین شده و خودروهای مشمول ملزم به افزایش دفعات سالانه معاینه فنی و افزایش هزینه‌های تردد هستند. این امر به نحوی است که مالک وسیله‌نقلیه جهت اطمینان از صحت عملکرد آن، بایستی در بازه‌های زمانی کوتاه‌تری اقدام به معاینه فنی و بازرسی خودرو کند، این خودرو‌ها به علت کارکرد بیشتر و طول عمرشان، عمدتاً دچار پوسیدگی بدنه و ساختار می‌شوند و ریسک بروز تصادفات در سطح جاده‌ها و شهر‌ها را به شدت افزایش می‌دهند. به موجب آیین‌نامه اجرایی یادشده، سن مرز فرسودگی برای خودروهای شخصی شامل سواری، استیشن (ون) و سواری کار ۱۵ سال و تعداد دفعات معاینه فنی پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی، دو مرتبه (شش ماه یکبار) در سال تعیین شد. برای خودروهای عمومی شامل تاکسی‌سواری، استیشن (ون) و سواری کار بنزینی و دوگانه‌سوز، پایه گازسوز و برقی، سن مرز فرسودگی به ترتیب ۸، ۱۰ و ۱۴ سال و تعداد دفعات معاینه فنی پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی برای هریک از آن‌ها به ترتیب، چهار مرتبه (سه ماه یکبار) در سال و سه مرتبه (چهار ماه یکبار) در سال تعیین شد. سن مرز فرسودگی برای وانت پایه گازسوز و بنزینی، دوگانه‌سوز و دیزلی به ترتیب ۱۴ و ۱۳ سال و تعداد دفعات معاینه فنی پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی سه مرتبه (چهار ماه یکبار) در سال، برای اتوبوس درون‌شهری دیزلی، پایه گازسوز و برقی (منوط به بازسازی با رعایت قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی) سن مرز فرسودگی به ترتیب ۱۰ و ۲۰ سال و تعداد دفعات معاینه فنی پس از رسیدن به این سن، برای اتوبوس‌های دیزلی و پایه گازسوز چهار مرتبه (سه ماه یکبار) در سال و برای اتوبوس‌های برقی سه مرتبه (چهار ماه یکبار) در سال تعیین شد. سن مرز فرسودگی برای مینی‌بوس و میدلباس درون و برون شهری دیزلی، پایه گازسوز و برقی (منوط به بازسازی با رعایت قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی) به ترتیب ۸، ۱۰ و ۲۰ سال و تعداد دفعات معاینه فنی پس از رسیدن به سن فرسودگی برای هریک از آن‌ها سه مرتبه (چهار ماه یکبار) در سال، برای اتوبوس برون‌شهری و کشنده، کامیون و کامیونت، سن مرز فرسودگی به ترتیب ۱۰ و ۱۶ سال و تعداد معاینه فنی پس از رسیدن به این سن، به ترتیب برای هریک از آن‌ها سه مرتبه (چهار ماه یکبار) در سال خواهد بود. همچنین برای موتورسیکلت‌های بنزینی کاربراتوری، بنزینی انژکتوری و برقی، سن مرز فرسودگی به ترتیب ۵، ۶ و ۱۲ سال و تعداد معاینه فنی پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی برای هریک از آن‌ها دو مرتبه (شش ماه یکبار) در سال تعیین شد. برای سواری دولتی نیز سن مرز فرسودگی ۱۳ سال و تعداد معاینه فنی پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی، سه مرتبه (چهار ماه یکبار) در سال تعیین شده است. تعداد دفعات معاینه فنی خودروهای شخصی مندرج در آیین‌نامه، پنج سال پس از گذشتن از سن مرز فرسودگی به سه مرتبه در سال (هر چهار ماه یکبار) افزایش می‌یابد. همچنین تردد وسایلنقلیه شامل تاکسی‌های بنزینی و دوگانه‌سوز و موتورسیکلت‌های بنزینی کاربراتوری با سامانه سوخت‌رسانی کاربراتوری، در شهرهای دارای اولویت آلایندگی، از ابتدای سال ۱۴۰۱ ممنوع است و مشمول تمام محدودیت‌های خودرو فرسوده مندرج در ماده (۸) قانون هوای پاک می‌شوند. تغییر پلاک انواع وسایلنقلیه عمومی به شخصی به علت کارکرد بالاتر وسایل نقلیه عمومی و اُفت عملکردی، ایمنی و محیط‌زیستی آنها، ممنوع است. در صورت بازسازی اساسی اتوبوس‌های حمل‌ونقل عمومی درون‌شهری طبق دستورالعمل مشترک وزارتخانه‌های کشور و صنعت،‌معدن‌وتجارت و سازمان حفاظت محیط‌زیست، پنج سال به سن مرز فرسودگی آن‌ها اضافه می‌شود. تردد خودروهای کاربراتوری در محدوده‌های LEZ (ناحیه کم انتشار) و ممنوعه وفق ماده (۱۸) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، در شهرهای دارای اولویت آلایندگی، از ابتدای سال ۱۴۰۱ ممنوع است و در صورت تردد این خودرو‌ها در مناطق ممنوع اعلام شده در محدوده کلانشهرها، دو میلیون ریال جریمه خواهند شد. برای خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین، سبک و موتورسیکلت با قوای محرکه ترکیبی (هیبریدی) سن مرز فرسودگی براساس قوه‌محرکه احتراقی بوده و نسبت به وسایلنقلیه دارای قوای محرکه صرفاً احتراقی، دو سال به «سن مرز فرسودگی» آن‌ها اضافه می‌شود. در موارد زیر، دو سال به سن مرز فرسودگی اضافه می‌شود:

الف – تمام خودروهای دیزلی در صورت نصب پالایش گر (فیلتر) دوده استاندارد حداقل یک سال قبل از رسیدن به سن مرز فرسودگی.

ب – تعویض واکنش ساز (کاتالیست) استاندارد و سامانه (سیستم) آلایندگی اگزوز برای تاکسی‌های بنزینی و دوگانه‌سوز و پایه گازسوز. همچنین با توجه به پیش‌بینی‌های انجام شده در آیین‌نامه مذکور، انتظار می‌رود با افزایش تعداد دفعات معاینه فنی خودروهایی که به سن مرز فرسودگی می‌رسند، به مرور خودروهای دارای فناوری‌های قدیمی مانند وسایل نقلیه کاربراتوری، از چرخه مصرف خارج و اسقاط شوند؛ هر چند نتایج مورد انتظار، به صورت تدریجی محقق خواهند شد. از طرفی با افزایش نظارت بر سلامت فنی، ایمنی و آلایندگی خودرو، انتظار می‌رود تلفات انسانی و خسارات مالی ناشی از حوادث رانندگی نیز کاهش یابد.