دور زدن تحریم‌ها با رمزارز بانک‌مرکزی امکان‌پذیر است؟

کامران ندری؛ با بیان اینکه بعید است بتوان با رمزارز بانک‌مرکزی تحریم‌ها را دور زد، گفت: این رمزارز یک دریافت‌کننده‌ای دارد و باید آن را خرج کند. چه کسی می‌آید کالای خود را در ازای رمزارزی بدهد که نمی‌توان آن را در جایی خرج کرد. همین الان هم پول رایج ما یعنی ریال با چنین […]

کامران ندری؛ با بیان اینکه بعید است بتوان با رمزارز بانک‌مرکزی تحریم‌ها را دور زد، گفت: این رمزارز یک دریافتکننده‌ای دارد و باید آن را خرج کند. چه کسی می‌آید کالای خود را در ازای رمزارزی بدهد که نمی‌توان آن را در جایی خرج کرد. همین الان هم پول رایج ما یعنی ریال با چنین چالشی روبه‌رو است. به گزارش سیتنا، کامران ندری؛ می‌گوید: ما در دنیا رمزارز‌هایی داریم که میزان انتشار و عرضه آن‌ها محدود است و الگوریتم خاص دارند و از یک حد معینی انتشار آن‌ها بیشتر امکان‌پذیر نیست. یکی از این رمزارز‌ها بیت‌کوین است. رمزارز‌هایی هم داریم که صرفاً دیجیتال هستند و آن‌ها را به یک منبع با ارزش همچون نفت متصل می‌کنند. مثل رمزارزی که در کشور ونزوئلا منتشر شده است. اینکه چه رمزارزی مدنظر دولت است، این نکته بسیار مهمی است. اما هنوز جزییات مربوط به آن در دسترس قرار نگرفته و تا این جزییات در اختیار نباشد، خیلی نمی‌توانیم قضاوت و داوری داشته باشیم. وی ادامه داد: رمزارز‌های که بیشتر مورد توجه مردم در سراسر دنیا قرار گرفته، ارز‌هایی هستند که ارتباطی با دولت‌ها ندارند و جنبه بین‌المللی پیدا کرده‌اند و دولت‌ها با آن‌ها کاری ندارند. این سری رمزارز‌ها در مبادلات بین‌المللی به نوعی مورد استفاده قرار گرفته است و برخی کشور‌ها رسماً آن‌ها را پذیرفتهاند و برخی هم چشم‌شان را به روی آن‌ها بسته‌اند. با این وجود افراد می‌توانند از این رمزارز‌ها استفاده کنند. اما این رمزارزی که ایران می‌خواهد روی آن سرمایه‌گذاری کند مشخص نیست که با چه هدفی منتشر می‌شود. بنابراین تا جزییات بیشتری در رابطه با این برنامه منتشر نشود، امکان اینکه در مورد آن صحبت و تحلیل کرد و گفت چه تأثیری می‌تواند در اقتصاد ما داشته باشد و آیا مورد استقبال قرار می‌گیرد یا خیر، وجود ندارد. این اقتصاددان در مورد استفاده رمزارز ایرانی در مبادلات بین‌المللی نیز، گفت: رمزارزی که شما منتشر می‌کنید و چون صحبت از ارز می‌کنید، پس دارید در مورد پول حرف می‌زنید. کسی که این پول را دریافت می‌کند، چه به صورت رمزارز باشد و چه به صورت ارز رایج آن کشور، و در برابر آن کالا می‌دهد، باید بشود این را در جایی خرج کند. در چنین شرایطی آن فرد رمزارز بانک‌مرکزی را کجا می‌تواند خرج کند؟ فرض کنید صادرکننده‌ای در کشور چین و یا ژاپن، کالای خود را به ما بفروشد و در ازای آن ما این رمزارز را در اختیار او قرار بدهیم. اما این صادرکننده این رمزارز را کجا باید خرج کند؟ چقدر با ما رابطه تجاری دارد؟ اصلاً دنیا با ما چه اندازه رابطه تجاری دارد؟ این‌ها همه سؤالاتی است که باید سیاست‌گذار به آن‌ها پاسخ دهد. وی با اشاره به اینکه هیچ کسی درباره جزییات طرح و پروژه رمزارز بانک‌مرکزی صحبت نمی‌کند، افزود: حتی در مسائل خیلی مهم و کلیدی همچون قرارداد ۲۵ساله با چین یا با روسیه هم شما چیزی از جزییات این قرارداد‌ها نمی‌بینید و گفته نمی‌شود که ما با طرف مقابل در چه حوزه‌ای قرارداد بسته‌ایم. تنها یک سری مباحث کلی مطرح می‌شود. در چنین شرایطی وقتی اطلاعات کافی داده نمی‌شود نمی‌توان از خوبی‌های طرح صحبت کرد و نه از تبعات آن، حرفی زد. ندری؛ با بیان اینکه بعید است بتوان با رمزارز بانک‌مرکزی تحریم‌ها را دور زد، گفت: این رمزارز یک دریافتکننده‌ای دارد و باید آن را خرج کند. چه کسی می‌آید کالای خود را در ازای رمزارزی بدهد که نمی‌توان آن را در جایی خرج کرد. همین الان هم پول رایج ما یعنی ریال با چنین چالشی روبه‌رو است. مسأله مهمی که در مورد ریال ما مطرح است این است که صادرکننده‌ اگر ریال را از ما دریافت کند، کجا و چگونه باید آن را خرج کند. اما دلار را می‌تواند در بیشتر کشور‌های دنیا استفاده کند. همین سؤال را می‌شود در مورد رمزارز ایران مطرح کرد. وی اضافه کرد: فرض کنید اعتبار این رمزارز نفت است، یعنی آن کسی که این رمزارز را می‌گیرد، می‌تواند بعد بیاید و از ما نفت بگیرد. در این حالت همه چیز بستگی به تحریم‌ها دارد. آیا تحریم‌ها آمریکا اجازه می‌دهد که فرد این نفت را دریافت کند. از طرفی چه ضرورتی دارد وقتی که ما داریم با آمریکا مذاکره می‌کنیم و احتمال برداشته شدن تحریم‌ها وجود دارد، ما چنین رمزارزی داشته باشیم. این‌ها همه سؤال است و باید یکی از مسؤولان مربوطه و یا طراحان رمزارز بانک‌مرکزی باید پیدا شود و به او گفته شود که به جای کلی‌گویی، طرح را با جزییات بیشتری توضیح دهد. اما در کل نباید روی این ایده حسابی باز کرد. چرا که به نظر می‌رسد که طرح این مباحث به دکانی برای کسب درآمد عده‌ای بدل شده است.