رامین شاهی – سهم ایران از صنعت بانکرینگ در دریا‌‌ها چقدر است؟ آیا علی‌رغم داشتن ۳ دریا در شما و جنوب کشور و اتصال به آب‌های آزاد و مجاورت با اقیانوس هند، سهم مناسبی از صنعت سودمند بانکرینگ داریم یا داشته‌های ما در این بخش در جزر و مد دریا‌‌ها غرق شده است؟ عمده تجارت […]
رامین شاهی – سهم ایران از صنعت بانکرینگ در دریا‌‌ها چقدر است؟ آیا علی‌رغم داشتن ۳ دریا در شما و جنوب کشور و اتصال به آب‌های آزاد و مجاورت با اقیانوس هند، سهم مناسبی از صنعت سودمند بانکرینگ داریم یا داشته‌های ما در این بخش در جزر و مد دریا‌‌ها غرق شده است؟ عمده تجارت جهان توسط دریا‌‌ها صورت می‌پذیرد و حمل و نقل بار توسط ناوگان کشتیرانی کشور‌‌ها مختلف و پهلو گرفتن در بنادر، نقش راهبردی خود را در جهان تا دهه‌های آینده بازی خواهد کرد. لذا خدمات‌رسانی به کشتی‌های تجاری و باری و تأمین انواع نیازهای آنان اعم از تعمیرات، رفاه و تفریح و سیاحت‌های بندری و نیز سوخت مورد نیاز، از موارد بسیار مهمی است که باید به آن توجه داشت. در شرایط پسابرجام و با برداشته شدن تحریم‌های دریایی و بازگشت حدود ۱۷ خط کشتیرانی به کشور، می‌توان بیش از پیش به ظرفیت‌های بالقوه و درآمدزای صنعت بانکرینگ پی برد. در این راه تعامل ۳ وزارتخانه راه و شهرسازی، اقتصاد و نفت بسیار حایز اهمیت است تا دیگر شاهد فرو رفتن و بلعیده شدن صنعت بانکرینگ با امکان ارزآوری و اشتغال‌زایی بالای خود توسط دریای غفلت ما نباشیم.
در همین زمینه، وزیر راه و شهرسازی گفت: این حق طبیعی مردم ایران است که در این موقعیت جهانی حداکثر بهره را از ظرفیت‌های کشور داشته باشند؛ ضمن آنکه حمل‌ونقل سریع، ایمن، دقیق و ارزان برای همه مردم باید فراهم باشد.
عباس آخوندی با اظهار این‌که در دریای عمان به دنبال توسعه حمل‌ونقل ترکیبی و محوری هستیم، توسعه بانکرینگ (سوخت‌رسانی به کشتیها) را از دیگر اولویت‌ها در بخش دریایی_ بندری عنوان کرد و گفت: در دو سال گذشته توسط بخش خصوصی سرمایه‌گذاری مناسبی در بخش سوخت‌رسانی به کشتیها در بندر شهید رجایی داشته‌ایم و به دنبال ارتقای سهم خود در بانکرینگ دنیا هستیم.
وی بیان کرد: ما در گذشته به دلیل شرایط تحریم مشکلات زیادی را تحمل کردیم، اما امروز به عنوان قدرت دریایی منطقه در سطح دنیا حضور داریم و با همه مذاکره برابر می‌کنیم. این عضو کابینه دولت ضمن اشاره به این‌که به دنبال این هستیم که موقعیت تاریخی خود را در لجستیک و توسعه دریایی به دست آوریم، افزود: برگزاری کنفرانس «پیانک» در سال ۲۰۲۰ میلادی در ایران نشان از این دارد که اقدامات دولت نتیجه داده است و ما به دنبال تعمیق ارتباطات در همه سطوح هستیم.
وی حمل‌ونقل ترکیبی را از دیگر موضوعات قابل توجه در این حوزه عنوان کرد و گفت: لجستیک به مفهوم تخصصی باید در کشور توسعه یابد. کریدورهای حمل‌ونقل ترکیبی و نحوه کار بندر، ریل، هوا و جاده و ترکیب آن‌‌ها با یکدیگر به‌طور تخصصی باید در دستور کار قرار گیرد تا منجر به توسعه حمل‌ونقل و کارآمدی آن در کشور شود.
وی تأکید کرد: اگر بخواهیم موقعیت گذشته ایران را در جهان کنونی بازخوانی کنیم، افتخار گذشته کافی نیست. بلکه باید از این ثروت تاریخی استفاده کرد و باید این ظهور و بروز را در دنیای متمدن داشته باشیم. ما مدعی هستیم که این امکان وجود دارد و با همه مردم دنیا به صورت برد-برد گفت‌و‌گو می‌کنیم و ملت از این موفقیت بهره‌مند می‌شوند.
آخوندی افزود: به عنوان مثال در این مدت کوتاه پسابرجام ۱۷ خط لاینری و کشتیرانی به سواحل ایران برگشتند و هنوز راه زیادی در پیش داریم و باید همه بنادر آماده باشند تا امکانات حمل‌ونقلی را در اختیار بنگاه‌های بین‌المللی به بهترین وجه قرار دهیم و ترانزیت در ایران توسعه یابد. وی افزود: در حال حاضر ۲۴۰۰ هکتار پس‌کرانه در بندر شهید رجایی وجود دارد و ۲۴۰۰ هکتار دیگر هم به آن اضافه شده است .همچنین ۲۵۰۰ هکتار پس‌کرانه در بندر امام خمینی داریم و ۱۱ هزار هکتار دیگر هم اضافه می‌شود.
لزوم افزایش سهم ایران از صنعت بانکرینگ منطقه
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان با بیان این‌که با احداث خط لوله برای سوخت‌رسانی به کشتی در پایانه شماره یک بندر شهید رجایی برای نخستین بار امکان سوخت‌گیری کشتیها همزمان با عملیات تخلیه و بارگیری در این بندر فراهم شد، گفت: کاهش زمان توقف کشتیها از مزایای اجرای این پروژه است.
ابراهیم‌ایدنی در حاشیه بازدید از واحدهای بانکرینگ (سوخت‌رسانی به کشتیها) در بندر شهید رجایی، اظهار داشت: در راستای افزایش سهم ایران در صنعت بانکرینگ امکان سوخت‌گیری کشتیها همزمان با عملیات تخلیه و بارگیری در بندر شهید رجایی فراهم شد.
وی ادامه داد: با احداث خط لوله برای سوخت‌رسانی به کشتیها در پایانه شماره یک کانتینر شهید رجایی برای نخستین بار در سطح بنادر ایران امکان سوخت‌گیری کشتیها همزمان با عملیات تخلیه و بارگیری در این بندر فراهم شد تا سهم ایران از صنعت بانکرینگ منطقه افزایش یابد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان ادامه داد: با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی تجهیز اسکله‌های کانتینری شماره ۴ تا ۷ بندر شهید رجایی به امکانات سوخت‌رسانی به کشتیها انجام می‌شود.
وی با اشاره به اقدامات انجام شده در بندر شهید رجایی به عنوان بزرگ‌‌ترین بندر کانتینری ایران اظهار داشت: این فعالیت‌ها در راستای افزایش سهم ایران در صنعت بانکرینگ است؛ مطابق با رویه بنادر پیشرفته و نسل سوم دنیا کشتیها برای نخستین بار در بزرگ‌‌ترین بندر تجاری ایران می‌توانند همزمان با عملیات تخلیه بارگیری سوخت‌گیری نیز داشته باشند.
ایدنی افزود: استقبال بیش‌تر کشتیها و شناورهای در راستای پهلوگیری در بندر شهید رجایی از مزایای اجرای چنین پروژه است؛ این اقدام مدت زمان توقف و سوخت‌گیری شناور‌‌ها در حوضچه بندر شهید رجایی را به میزان زیادی کاهش می‌دهد.
وی همچنین افزایش راندمان و استفاده بهینه از اسکله‌ها و ارزآوری بیش‌تر را از دیگر مزایای اجرای پروژه احداث خط لوله جهت سوخت‌رسانی به کشتیها در محل اسکله‌های تخلیه و بارگیری کانتینر اعلام کرد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان گفت: قرار است با تداوم این رویه و وضع مشارکت بخش خصوصی امکان سوخت‌گیری کشتیها در پایانه شماره۲ کانتینری بندر شهید رجایی فراهم شود
عدم جدیت سازمان بنادر در صنعت بانکرینگ
نایب‌رییس انجمن پایانه‌داران بنادر ایران گفت: باید بررسی شود سوختی که تحت عنوان بانکرینگ از کشور خارج شده، تحویل کشتی‌های بین‌المللی عبوری گردیده و یا با فروش آن در بندر فجیره امارات به فعالیت بانکرینگ در آن بندر رونق بخشیده‌ایم.
براساس ظرفیت مخازن موجود و در حال ساخت برای صنعت بانکرینگ در سطح کشور مجتمع بندری شهید رجایی بندر خلیج‌فارس را ۹۰ درصد و سایر نقاط را ۱۰ درصد در نظر گرفت.
سیستم بانکرینگ کشور تا حد زیادی انحصاری است
حسن‌یگانه در این زمینه گفت: در حوزه بانکرینگ ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی در شرایط بهتری نسبت به کشورهای حوزه خلیج‌فارس قرار دارد.در این میان با عنایت به انتخاب جزیره قشم به‌عنوان قطب بانکرینگ کشور و فاصله کوتاه آن تا آبراه‌های بین‌المللی منطقه، اهمیت ایجاد زیرساخت‌های لازم برای سوخت‌رسانی به کشتیها بیش از پیش مشخص می‌گردد و این در حالیست که بندر خلیج‌فارس واقع در بندر شهید رجایی به‌عنوان بندر نفتی و قطب بانکرینگ فعلی کشور معرفی شده است. از سوی دیگر متأسفانه سیستم بانکرینگ کشور تا حد زیادی انحصاری است و اگر در این زمینه از شیوه ی سرمایه‌گذاری بخش‌های متعدد خصوصی بهره می‌بردیم موفق‌تر عمل می‌کردیم.
این انحصار سبب ایجاد رانت، فساد اقتصادی و از همه مهم‌تر فضای غیررقابتی شده که یک خطای راهبردی به شمار می‌رود. این قضیه باعث شده است که سهم حداقلی بین ۵ تا ۱۰ درصدی از بانکرینگ منطقه داشته باشیم و این یک فاجعه است و باید بررسی شود سوختی که تحت عنوان بانکرینگ از کشور خارج شده واقعاً تحویل کشتی‌های بین‌المللی عبوری گردیده و یا با فروش آن به بندر فجیره امارات به فعالیت بانکرینگ در آن بندر رونق بخشیده‌ایم؟! واقعیت تلخ دیگری که در حال حاضر در بندر نفتی خلیج‌فارس وجود دارد؛ واگذاری خطوط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی و اسکله‌های نفتی به صورت انحصاری به مجموعه‌ای خاص است؛ در حالی که سازمان بنادر و دریانوردی در این زمینه می‌توانست نظیر اسکله‌های تجاری در بخش نفتی نیز کریدور خطوط لوله و اسکله‌ها را به‌عنوان زیرساخت‌های حاکمیتی تحت کنترل خود داشته باشد تا شرکت‌های بخش خصوصی بتوانند به راحتی و بدون دغدغه از این زیرساخت‌ها استفاده نمایند*.در حال حاضر ۵۰ درصد کل بانکرینگ جهان در منطقه خلیج‌فارس انجام می‌شود که از این میزان حدود ۹۰ درصد آن توسط بندر فجیره امارات صورت می‌پذیرد و تنها با در نظر گرفتن ملاحظات فوق می‌توان بیش از نیمی از سهم بانکرینگ بازار خلیج‌فارس را نصیب کشورمان کنیم.
چارچوب‌‌ها و استراتژی کلان کشور، باید متوجه گسترش صنعت بانکرینگ باشد. باید سیستمی طراحی گردد و کمیته‌ای با حضور بالا‌‌ترین مقامات کشور و تمامی ذی‌نفعان این صنعت تشکیل شود، تا از این راه بستر پیشرفت آماده شود و فرصت‌‌ها جنبه ی عملی پیدا کند. نباید مسیر را اشتباه برویم و تمامی تمرکز خود را برای تاسیس انبار نفت معطوف کنیم. درحقیقت باید به سمتی گام‌برداریم که در آن، دارایی‌های غیرفیزیکی افزایش یابد به عبارت ساده‌تر؛ باید به سمت اصلاح قوانین و مقررات، مدیریت، تبلیغات، حذف تشریفات گمرکی و بندری، اطلاع‌رسانی، منابع انسانی، اصلاح شیوه بازاریابی، عدم وجود تحریم‌های بین‌المللی و عدم تحریم تبادلات بانکی و حرف آخر این‌که مسؤولان امر بپذیرند عملیات بانکرینگ یک صنعت است! و در حال حاضر پای سازمان بنادر ایران در این زمینه می‌لنگد.
توسعه بانکرینگ ایران در خلیج‌فارس به عزم ملی نیاز دارد
دبیر انجمن صنعت بانکرینگ ایران با اشاره به این‌که توسعه صنعت بانکرینگ یکی از دغدغههای مهم کشور است، گفت: با توجه به این‌که نفت و انرژیهای مختلف یک ثروت ملی است، توسعه سوخت‌رسانی دریایی در خلیج‌فارس نیز نیاز به یک هم‌‌ت و عزم ملی داریم.
محمدرضا فیاض اظهار کرد: آمار و ارقام حکایت از آن دارد که ما شانس و فرصت‌های زیادی را در صنعت بانکرینگ از دست دادهایم بنابراین باید همگی دست به دست هم دهیم تا بتوانیم ابتدا این کار را به صورت ملی شروع کرده و در مرحله دوم عقبماندگیهای خود را جبران کنیم.
وی با اشاره به این‌که بالغ بر ۸۰ درصد از تجارت جهانی از طریق حمل و نقل دریایی صورت میگیرد، افزود: این حجم حمل و نقل دریایی بدون سوخت‌رسانی به کشتیها غیرممکن است بنابراین اگر در نظر بگیریم که هر شناور در هر روز نیاز به ۱۰۰ تن نفت کوره دارد به یک رقم نجومی و افسانه‌ای برای سوخت‌رسانی دریایی می‌رسیم.
فیاض خاطرنشان کرد: سوخت‌رسانی به حمل و نقل دریایی در ۴۰۰ بندر مهم دنیا انجام می‌شود که منطقه ما سهم مهمی در این زمینه دارد.
به گفته وی، ۲۲ درصد از صنعت بانکرینگ را ۳ بندر مهم دنیا انجام میدهند که فجیره امارات یکی از این مناطق است.
دبیر انجمن صنعت بانکرینگ با اشاره به وسعت و جمعیت کم امارات افزود: فجیره ۳۰ درصد از نیاز خود به نفت کوره را از ایران تأمین میکند این در حالی است که ما سهم چندانی در این زمینه نداریم.
وی گفت: ما با داشتن ۱۴۰۰ کیلومتر مرز دریایی در جنوب کشور و بنادر متعدد و ناوگان قابل توجه، نتیجه عکس نسبت به عملکرد امارات داریم به عبارت در صنعت بانکرینگ دستاورد خوبی با توجه به موقعیت کشور نداشته‌ایم.
فیاض اظهار کرد: وزارت و شرکت ملی نفت، سازمان بنادر و بخش خصوصی به عنوان سه ضلع مهم صنعت سوخت‌رسانی به شناور‌‌ها وجود دارد که این سه ضلع باید از بخشی کار کردن دست برداشته و با همکاری بتوانند سهم ایران در بانکرینگ منطقه افزایش دهند.
دبیر انجمن صنعت بانکرینگ تصریح کرد: اساس کار سوخت‌رسانی دریایی در اختیار سازمان بنادر است که باید با امکانات خود دو ضلع دیگر را نیز به‌کار گرفته و با ادامه دادن این قبیل سمینار‌ها، توسعه سوخت‌رسانی دریایی را در کشور کلید بزند.
وی گفت باید با همکاری بنادر، شرکت نفت و انجمن بانکرینگ موانع را شناسایی و برطرف کنیم و محورهای فعالیت در بانکرینگ را مورد بازبینی و تجدید نظر قرارداده و با اصلاح آن‌‌ها از موانع عبور کرده و به سهم خوبی از سوخت‌رسانی دریایی برسیم.
فیاض با بیان این‌که ما می‌توانیم بانکرینگ منطقه را در دست بگیریم درصورتی که رقبای خود را بشناسیم و با عزم ملی در این بخش کار کنیم افزود : در حالی که امارات در بعضی سالها ۲۷ میلیارد دلار از بانکرینگ درآمد داشته ما فقط سه تا چهار میلیارد دلار در سال از این صنعت درآمد داشته‌ایم این در حالی است که فقط در ۱۲ سال گذشته تنها یک سال توانستیم به رکورد خوبی در این زمینه دست پیدا کنیم.
وی با اشاره به این‌که می‌توانیم سهم خوبی را از بانکرینگ منطقه را به خود اختصاص بدهیم گفت: حتی می‌توانیم با رسیدن به این سهم، نفت کوره را به امارات هم بفروشیم.
فیاض در پایان گفت: باید با تداوم این نشستها توسط ارگانهای مرتبط، موانع توسعه صنعت بانکرینگ را شناسایی کنیم و در جهت افزایش سهم خود از بانکرینگ منطقه گام‌برداریم.
باید توجه داشت توجه به شرایط ممتاز جغرافی ایران از جمله دسترسی به سواحل شمالی خلیج‌فارس (طول مرز آبی کشورمان در خلیج‌فارس، با احتساب جزایر ۱۸۰۰ کیلومتر و بدون احتساب جزایر ۱۴۰۰ کیلومتر) و دریای عمان، تسلط بر موقعیت استراتژیک تنگه‌هرمز که تردد تقریبی سالیانه ۵۰۰۰۰ شناور را شامل می‌شود، موقعیت بی‌نظیری را برای سوخت‌رسانی به کشتیها فراهم آورده است. از جایی که گردش مالی صنعت بانکرینگ در محدوده خلیج‌فارس و دریای عمان، حدود ۶ الی ۷ میلیارد دلار در سال است، از این رو این صنعت ارز آور و اشتغال‌زا است و سرمایه‌گذاری بالایی را لازم ندارد، زیرا مهم‌ترین سرمایه‌های آن موقعیت ممتاز جغرافیایی کشور در کنار توان بالای تأمین سوخت آن است از سویی وقتی کشور کوچکی در جنوب خلیج‌فارس بعضاً سالانه به درآمد ۲۷ میلیارد دلاری در این صنعت می‌رسد لازم است ما از خواب غفلت و کوتاهی‌های نرم‌افزاری بیرون آییم.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.