۱۳۰ میلیارد دلار قرارداد نفتی در سراشیبی مناقشه یا مناقصه؟!

۱۳۰ میلیارد دلار قرارداد نفتی در سراشیبی مناقشه یا مناقصه؟! علاقه شرکت‌های آمریکایی برای نفوذ به بازار نفت ایران در هاله ای از ابهام گروه انرژی- درحالی که بستر قراردادهای جدید نفتی بر پایه برگزاری مناقصه تعریف شده است اما براساس گفته مسؤولان نفتی درحال حاضر برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی قدم اول را براساس مذاکره […]

۱۳۰ میلیارد دلار قرارداد نفتی در سراشیبی مناقشه یا مناقصه؟!

علاقه شرکت‌های آمریکایی برای نفوذ به بازار نفت ایران در هاله ای از ابهام

گروه انرژی- درحالی که بستر قراردادهای جدید نفتی بر پایه برگزاری مناقصه تعریف شده است اما براساس گفته مسؤولان نفتی درحال حاضر برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی قدم اول را براساس مذاکره برمی‌دارند. بدین‌ترتیب نخستین معاهده نفتی در قالب ipc هفته گذشته با شرکت توتال امضا و فاز ۱۱ پس از سال‌ها تعیین تکلیف شد. هرچند نباید این نکته را از قلم انداخت در صورتی می‌توان مناقصه برگزار کرد که متقاضیانی بیش‌تر از تعداد انگشتان دست برای پروژه‌های میادین مشترک اعلام آمادگی کنند. معاون وزیر نفت با اشاره به تعریف ۱۱ پروژه مذاکراتی ایران با شرکت‌های بین‌المللی در بخش بالادستی نفت، گفت: پیش‌بینی می‌شود ایران قراردادهای نفتی به ارزش ۱۳۰ میلیارد دلار امضا کند.

امیرحسین زمانی‌نیا با بیان این‌که هم‌اکنون در کنار مذاکرات توتال فرانسه به منظور امضای قرارداد نهایی توسعه فاز ۱۱ پارس‌جنوبی به ارزش حدود ۴٫۸ میلیارد دلار، مذاکرات با سایر شرکت‌های خارجی هم در حال انجام است، گفت: بر این اساس در شرایط فعلی ۱۱ پروژه مذاکراتی با شرکت‌های معتبر بین‌المللی در صنعت نفت آغاز شده است.

معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت با اعلام این‌که برخی از این مذاکرات نفتی حتی منجر به امضای تفاهمنامه همکاری شده است، به مهرگفت: علاوه بر توتال فرانسه، گفت‌و‌گوهایی با شرکت‌های انگلیسی شل، برتیش پترولیوم، شرکت‌های روسی و چینی هم در حال انجام است.

این مقام مسؤول با بیان این‌که ارزش ۱۱ پروژه مذاکراتی در صورت امضای قراردادهای نهایی در صنعت نفت حدود ۱۳۰ میلیارد دلار ارزیابی می‌شود، اظهارداشت: این مذاکرات صرفاً در بخش بالادستی صنعت نفت و برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای و افزایش ضریب بازیافت در حال انجام است.

زمانی‌نیا همچنین در خصوص احتمال واگذاری قرارداد توسعه آزادگان‌جنوبی به شرکت توتال بیان کرد: مذاکرات با شرکت توتال در آزادگان‌جنوبی ادامه دارد و هنوز تصمیمی درباره امضای قرارداد با این شرکت فرانسوی گرفته نشده است.

در همین حال بیژن زنگنه، وزیر نفت تأکید کرده است: قرارداد فاز دوم توسعه میدان آزادگان‌جنوبی صرفاً از طریق مناقصه بین‌المللی به شرکت‌های بین‌المللی و داخلی واگذار خواهد شد.

از سوی دیگر غلامرضا منوچهری نیز به‌تازگی مطرح کرده است که مناقصات بیش‌تری انتظار میادین نفتی ایران را می‌کشد.

معاون وزیر نفت با اشاره به قراردادی که هفته گذشته با شرکت توتال برای فاز ۱۱ میدان پارس‌جنوبی امضا شد، به ایسنا اظهارکرد: مناقصات بیش‌تری در پیش داریم. برنامه‌ریزی کرده‌ایم که حدوداً با ۱۶ کشور آسیایی مانند ژاپن و کره و شرکت‌هایی مانند شرکت ملی نفت اندونزی و پتروناس شرکت نفتی مالزی، همچنین با شرکت‌هایی مانند وینترشال مناقصه برگزار کنیم.

وی در همین رابطه افزود: با توجه به استعدادهای هیدروکربنیک کشورمان، شرکت‌های زیادی مایل هستند در میدان‌های نفتی ایران سرمایه‌گذاری کنند. سرمایه این کشور‌ها در کنار شرکت‌های ایرانی می‌تواند نوید یک رونق کاری بزرگ را بدهد.

اما حمید حسینی، کارشناس حوزه انرژی در خصوص اولویت داشتن بین مذاکره و مناقصه در میادین مشترک نظر دیگری دارد. به اعتقاد او به‌طورکلی هم منافع ما و هم شرایط منطقه ایجاب می‌کند که میادین مشترک نفتی و گازی در اولویت باشند، اما تجربه نشان داده است که شرکت‌های خارجی علاقه‌ای به حضور در میادین مشترک ندارند. ممکن است میادین مشترک پروژه‌های نیمه تمامی باشد که فعالیت‌های مقدماتی آنها  صورت گرفته و امکان ادامه آنها  با مدل قراردادی IPC وجود نداشته باشد، اما همه تلاش‌های مسؤولان بر این است که ما بتوانیم تمام منافع کشورمان را به دست بیاوریم. درباره مناقصه‌ها هم باید گفت طی معاهده‌ای که در روزهای اخیر امضا شد، مذاکرات حل‌کننده‌تر از مناقصات هستند؛ به این معنا که ابتدا باید تفاهم صورت گیرد و شرکت‌کنندگان در مناقصه اصلی مشخص شوند و بعد از آن مناقصه بین متخصصان برگزار شود.

او می‌گوید: هنوز برای مذاکراتی که بر سر صنعت نفت و گاز وجود دارد، بحث قیمت‌ها مشخص نشده است، اما با شرایطی که به وجود آمده این موضوعات نیز تا چند روز دیگر حل می‌شود و هر چه زودتر شرکت‌ها شروع به‌کار خواهند کرد. در روزهای اخیر تفاهمی امضا شد که اگر طرفین به آن پایبند بودند آماده برگزاری بیش‌تر می‌شدند. براساس مدل IPC در توافق چند روز پیش نیز قرار بود CNPC و توتال وارد فعالیت در ایران شوند. هنوز مشخص نشده که مذاکره یا مناقصه صورت گرفته یا خیر، اما شرایط خوب است.

معاون بین‌المللی وزیر نفت گفت: تا دو یا ۳ هفته آینده یک قرارداد به بزرگی قرارداد توتال در فاز ۱۱ با یک شرکت اروپایی خواهیم داشت.

امیرحسین زمانی‌نیا در گفت‌وگویی دیگر با بیان این‌که تا دو هفته دیگر یک قرارداد به بزرگی قرارداد توتال در فاز ۱۱با یک شرکت اروپایی منعقد خواهد شد، گفت: آمریکایی‌‌ها در هیچ زمینه‌ای با ما کار نمی‌کنند و مقررات خودشان مانع از حضور آمریکایی‌‌ها در نفت ایران است.

وی افزود: کار ما در نفت با آسیا و اروپا انجام می‌شود که به روال عادی ادامه خواهد داشت و تفاوتی نمی‌کند چه کسی در آمریکا به قدرت برسد.

معاون بین‌الملل وزیر نفت با تأکید بر این‌که شرکت‌های آمریکایی برای سرمایه‌گذاری در ایران علاقه‌مند هستند اما مانع قانونی جلوی آنها است، گفت: کنگره می‌تواند این موانع را‌ بردارد اما ما فعلاً زمینه‌ای نمی‌بینیم که چنین اتفاقی بیفتد و هیچ نشانه‌ای از تمایل آمریکایی‌‌ها برای برداشتن موانع از سر راه شرکت‌های خودشان ندیده‌ایم.

پیش از این بعضی مسؤولان صنعت نفت در خفا و علنی تأکید کرده بودند که حتی آمریکایی‌‌ها هم برای سرمایه‌گذاری در نفت ایران آمادگی دارند.

وی در ادامه به فارس گفت: مذاکرات با شرکت‌های خارجی برای سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ادامه دارد و تا دو یا ۳ هفته آینده یک قرارداد به بزرگی قرارداد توتال در فاز ۱۱ با یک شرکت اروپایی خواهیم داشت.

کنسرسیومی به رهبری شرکت توتال از فرانسه، CNPC از چین و پتروپارس از ایران به تازگی قرارداد HOA توسعه فاز ۱۱ پارس‌جنوبی به عنوان تنها فاز توسعه نیافته این میدان را به دست آورده است.

این قرارداد اولیه که شامل دو بخش توسعه و نصب تاسیسات دریایی تقویت فشار در فاز ۱۱ است در مجموع به ۴٫۸ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد و در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی موسوم به IPC منعقد شده است.

 

میزان بازپرداخت به توتال و دیگر پیمانکاران براساس IPC هنوز مشخص و اعلام نشده است.