افتتاح رسمی «ستاره خلیج‌فارس» تا اطلاع ثانوی منتفی است

راه‌اندازی یک مگاپروژه بنزینی در انتظار مشخص شدن وضعیت تولید افتتاح رسمی «ستاره خلیج‌فارس» تا اطلاع ثانوی منتفی است سمیه مهدوی- به زودی بازار بنزین داخلی یک انقلاب تولیدی را تجربه می‌کند به گونه‌ای که با محقق شدن این امر چرخه واردات متوقف شده و جای خود را به صادرات خواهد داد. تک ستاره بنزینی […]

راه‌اندازی یک مگاپروژه بنزینی در انتظار مشخص شدن وضعیت تولید

افتتاح رسمی «ستاره خلیج‌فارس» تا اطلاع ثانوی منتفی است

سمیه مهدوی- به زودی بازار بنزین داخلی یک انقلاب تولیدی را تجربه می‌کند به گونه‌ای که با محقق شدن این امر چرخه واردات متوقف شده و جای خود را به صادرات خواهد داد. تک ستاره بنزینی کشور یک خیز اساسی برای رسیدن به خودکفایی برداشته است؛ پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس که ماجرای به بهره‌برداری رسیدن آن نقل هر محفلی شده است، وعده افزایش چندبرابر شدن بنزین را می‌دهد. از سال ۸۵ کلنگ این پروژه توسط پیمانکاران، مشاوران و متخصصان داخلی و با لیدری قرارگاه خاتم‌الانبیا به زمین زده شد؛ اما تاکنون با فشارهای تحریم و همچنین عدم‌مدیریت درست در گذشته نتوانست خود را به خط پایان تولید برساند. این درحالی است که تاکنون بیش از ۱۰۰ میلیون لیتر بنزین در این پالایشگاه تولید شده و ۱٫۳ میلیارد دلار نفتا و گازوئیل سبک و سنگین به فروش رفته است. حال براساس قول و قرارهای قبلی، بنا شده است تا فاز نخست تولید بنزین پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس به‌زودی با حضور رییس‌جمهوری به بهره‌برداری رسمی برسد؛ اما وزیر نفت روز گذشته برگزاری مراسم افتتاح را تا اطلاع ثانوی منتفی اعلام کرد.

این در شرایطی است که اخیراً که موجی از انتقاد و تخریب‌‌ها علیه افتتاح پروژه‌های نفت و پتروشیمی راه افتاده و پروژه ستاره خلیج‌فارس را نیز از تیررس این حملات در امان نگذاشته است؛ در همین راستا وزیر نفت با بیان این‌که ما هیچ احتیاجی به اقدامات نمایشی نداریم جواب جماعت منتقد را سرسختانه می‌دهد.

بیژن زنگنه در حاشیه جلسه دیروز هیأت دولت، اظهار کرد: هنوز قراری برای افتتاح وجود ندارد، بنده قبلاً هم گفته‌ام تا وقتی که به‌طور مستمر بنزین تولید نکنیم، هیچ برنامه‌ای برای اعلام آن نداریم. هر وقت توانستیم تولید بنزین را مستمر کنیم و مقدارش مشخص شد، اعلام می‌کنیم. ما هیچ احتیاجی به اقدامات نمایشی نداریم و تا وقتی که از تولیدمان مطمئن نشویم، مراسمی نخواهیم داشت.

وی همچنین در ارتباط با انتقادات برخی که عقیده داشتند طرح‌های دولت دیربازده است، اظهار کرد: آرزوی ما این بود که زودتر از این هم طرح‌هایمان را به انجام برسانیم اما زورمان همین قدر بود.

وزیر نفت ادامه داد: مشکل مالی، مشکل تحریم‌ها و مشکل بهم ریختگی مدیریتی وجود داشته است، اما من وارد این موضوعات نشدم و تحلیل نکردم که چه چیزهایی را تحویل گرفته‌ایم؛ اما اگر لازم باشد حتماً تحلیل می‌کنم که شرایط پیش از این چگونه بوده است و چه مشکلاتی از لحاظ مدیریتی و در هم ریختگی شرایط داشتیم.

زنگنه گفت: من همیشه گفته‌ام مشکل پروژه‌ها و اداره کشور پول نیست. اگر تدبیر باشد، خود تدبیر پول را جور می‌کند. نکته آن است که باید اجازه دهیم که تدبیر اعمال شود. امیرالمؤمنین گفته‌اند اگر آدم قدرت اعمال تدبیر را نداشته باشد تدبیرش هم به درد نمی‌خورد.

در طول دوران تحریم، شرکت‌های بزرگ آسیایی و اروپایی برای فشار آوردن به اقتصاد ایران صادرات بنزین را تحریم کردند و به نوعی واردات بنزین به عنوان اهرم اصلی تجارت در صنعت نفت کشور تبدیل شد.

در این بین هر چند طرح‌های ضربتی کشور را به صورت موقت از واردات بنزین بی‌نیاز کرد اما با بهره‌برداری از پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس و در صورتی که سالانه رشد مصرف بنزین ایران هم حدود ۵ درصد باشد، دست کم برای یک دوره ۱۰ ساله بدون نیاز به احداث پالایشگاه جدید نفت و میعانات گازی ایران نیازی به واردات بنزین ندارد.

پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس برای مدت زمان دست‌کم ۱۰ سال، اقتصاد ایران را از خطر تحریم بنزین واکسینه می‌کند و در طول این مدت در صورت بهره‌برداری از طرح توسعه فاز سوم پالایشگاه نفت آبادان احداث پالایشگاه‌های نفت آناهیتا کرمانشاه و بهمن گنو نه تنها نیازی به واردات در بلندمدت نداریم که ایران یک پای ثابت در بین کشورهای صادرکننده بنزین و گازوئیل جهان خواهد بود.

از سوی دیگر باید گفت «تأخیر در راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس به علت مشتقات فوق‌العاده پیچیده، حداقل روزانه ده‌ها میلیون دلار خسارت بر کشور تحمیل می‌کند.» این تحلیلی است که یکی از کارشناسان حوزه انرژی بیان می‌کند.

فرشید سیم‌بر، کارشناس انرژی درباره خسارت تحمیل شده بر کشور به علت تأخیر در راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس به باشگاه خبرنگاران جوان اظهار می‌کند: برای تعیین دقیق خسارت ناشی از تأخیر در راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس نیاز به نظارت میدانی، کسب آمار دقیق از حجم سرمایه‌گذاری و ادوات پالایشی، اطلاع دقیق از زمان افتتاح و مدت زمان به تأخیر افتاده در اثر تحریم‌ها داریم.

 وی می‌گوید: اما قاعدتاً این تأخیر، روزانه ده‌ها میلیون دلار خسارت بر کشور تحمیل می‌کند؛ چرا که مشتقات پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس فوق‌العاده پیچیده و در سطح بین‌المللی بسیار گران‌قیمت هستند.

به عقیده سیم بر علاوه بر این مقرر شده که حجم بزرگ فرآورده‌های نفتی این پالایشگاه در بازار بین‌المللی عرضه شود، در نتیجه هم هزینه تولید و هم قیمت آن در سطح جهانی بسیار بالا بوده از این رو حجم خسارت نیز نسبت به ویژگی‌های ممتاز این پالایشگاه بالا خواهد بود.

بدین ترتیب می‌توان این‌گونه تعبیر کرد که با روی خط بهره‌برداری قرار گرفتن پالایشگاه خلیج‌فارس از میلیون‌‌ها دلار ضرر جلوگیری به عمل می‌آید.

این درحالی است که طی چند روز گذشته همه مدیران و مسؤولان وعده زودهنگام بهره‌برداری ستاره خلیج‌فارس را ارایه می‌دادند.

محمدحسن‌پیوندی، مدیرعامل تاپیکو در این خصوص بیان کرده بود: با بهره‌برداری از فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس در چند روز آینده روزانه ١٢ میلیون لیتر بنزین یورو ٤ به ظرفیت تولید بنزین کشور افزوده خواهد شد.

وی افزوده بود: تولید بنزین در فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس حدود یک ماه است که آغاز شده است، اما در چند روز گذشته کاتالیست مربوط به تبدیل بنزین معمولی به یورو ٤ نصب شد که با موفقیت همراه بوده است.

به گفته مدیرعامل تاپیکو، بنزین در پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس هم اکنون با بالا‌‌ترین استانداردهای روزآمد اروپا در حال تولید است که این یک توفیق زیست‌محیطی برای کشور به شمار می‌رود.

پیوندی، این موفقیت را یک پیروزی ملی در سایه برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) دانست که پس از سال‌ها تحریم، با ورود تجهیزات اصلی از مهرماه پارسال با جدیت و پیگیری زنگنه، وزیر نفت و همه سهامداران به نتیجه رسیده است.

با این تفاسیر به نظر می‌رسد سکاندار اصلی نفت برای خاتمه دادن به شایعات و دروغ‌پراکنی‌‌ها علیه افتتاح پروژه‌ها سعی دارد به صورت حساب شده و دقیق حرکت کند تا مبادا گزکی به دست تخریب‌کنندگان بدهد.

با بهره‌برداری از پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس روزانه ٣٦ میلیون لیتر بنزین یورو ٤ و ۱۴ میلیون لیتر گازوئیل یورو٥ به ظرفیت تولید فرآورده‌های نفتی کشور اضافه و ایران به صادرکننده این فرآورده بدل می‌شود.

تولید روزانه ۴ میلیون لیتر گاز مایع، سه میلیون لیتر سوخت جت و ۱۳۰ تن گوگرد از دیگر محصولات این واحد پالایشی هستند و ظرفیت ذخیره‌سازی فرآورده‌های نفتی این پالایشگاه در حدود ۱۱ میلیون بشکه است.

پالایشگاه میعانات گازی ۷۰۰ هکتاری خلیج‌فارس بزرگ‌‌ترین پالایشگاه تولید بنزین کشور است که با بهره‌برداری کامل آن معادل، ٥٥ درصد مجموع تولید سایر پالایشگاه‌های کشور می‌تواند بنزین تولید کند تا مجموع تولید بنزین کشور به بیش از ١٠٠ میلیون لیتر در روز برسد.

 

گفتنی است، شرکت سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تأمین (۴۹ درصد) شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی (۱۸ درصد) و شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی صنعت نفت(۳۳ درصد) سهامداران اصلی این پالایشگاه را تشکیل می‌دهند.