آینده سیمان خوب است

عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران آینده سیمان خوب است گروه معدن و زمین، وضعیت سیمان این روز‌ها خوب نیست. ساخت و ساز در داخل کشور راکد است و بازارهای صادراتی هم چنگی به دل نمی‌زند. عراق از اصلی‌‌ترین بازارهای صادراتی با مشکلات داخلی دست و پنجه نرم می‌کند و ساخت‌وساز را تقریباً به حالت تعطیل […]

عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران

آینده سیمان خوب است

گروه معدن و زمین، وضعیت سیمان این روز‌ها خوب نیست. ساخت و ساز در داخل کشور راکد است و بازارهای صادراتی هم چنگی به دل نمی‌زند. عراق از اصلی‌‌ترین بازارهای صادراتی با مشکلات داخلی دست و پنجه نرم می‌کند و ساخت‌وساز را تقریباً به حالت تعطیل درآورده است. اما حالا گویا چشم‌انداز سیمان روشن است.

به گزارش مناقصه‌مزایده، مرتضی‌لطفی، عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران از صادرات سیمان و بازارهای جدید خبر داد. لطفی می‌گوید: در کشور عراق آسیابی راه‌اندازه‌ای کرده‌ایم که تا پایان امسال با ظرفیت ۶۰۰ هزار تن در سال به بهره‌برداری می‌رسد. با وجود این آسیاب می‌توانیم کلیکر را به عراق ببریم و سیمان را با برند عراق توزیع کنیم.

وضعیت صادرات سیمان در سال ۹۶ به چه صورت بوده است؟

در دو ماه اول سال میزان صادرات سیمان به اندازه قابل توجهی کاهش پیدا کرد. علت اصلی آن هم این است که تقریباً بیش‌تر صادرات، یعنی ۴۰ درصد آن به عراق بوده و این کشور هم به دلیل کاهش قیمت نفت و هم به اعتبار مناقشات داخلی به لحاظ عمران و سرمایه‌گذاری با مشکل مواجه شده است.

بازارهای جدیدی مورد ارزیابی قرار نگرفته است؟

ما تلاش کردیم که بازارهای جدیدی را جایگزین کنیم. خوشبختانه در آفریقا توانسته‌ایم بازار جدیدی به دست آوریم. به چند کشور صادرات داریم، اما ظرفیت‌ها کم است و مشکل حمل و نقل سهم ۴۰ درصدی در ارزش ایجاد می‌کند. به این ترتیب رقابتی بودن محصول را سخت و محدود کرده است. اما امیدواریم با توجه به اتفاقاتی که اخیراً در عراق رخ داده و آزاد‌سازی موصل، بیش از ظرفیت قبلی بتوانیم سیمان صادر کنیم.

چه اقدامات دیگری صورت گرفته است؟

اقدام دیگر، ورود سهم صادرات در رینگ صادراتی کشور است که انجمن هم به شدت آن را دنبال می‌کند. امیدواریم هرچه زود بتوانیم، صادرات را از طریق رینگ صادراتی بورس انجام دهیم. همچنین یک مرکز توسعه صادرات داریم که انجمن برایش تکالیفی را متصور شده است، از این نظر که در جهت ایجاد زیرساخت‌ها در مبادی خروجی زمینی اقداماتی انجام دهد. خوشبختانه در مرز شلمچه توانسته‌اند زمینی را تملک کنند و باراندازی قابل توجهی را شروع کرده‌اند که به‌طور قطعی در ۶ نقطه دیگر کشور هم این برنامه اجرا می‌شود.

مشکلات پیش روی صادرات سیمان در داخل کشور چه مسایلی است؟

مشکل در حال حاضر در صنعت، مشوق‌های صادراتی است که متأسفانه دولت در ارتباط با آن برنامه‌ریزی درستی ندارد. علاوه بر این، سال گذشته قول دادند هزار میلیارد تومان یارانه به حمل و نقل اختصاص دهند، تا صادرکنندگان بتوانند کالا را به کشورهای آفریقایی صادر کنند، اما مقدار کمی از آن حدود ۲۰ میلیارد، تخصیص پیدا کرد. با این حال امیدواریم در آینده نزدیک، گشایش‌هایی در صادرات خصوصاً به کشورهای همسایه داشته باشیم. البته افغانستان بازار بسیار خوبی است. ما در حال برنامه‌ریزی هستیم تا صادرات را در آن کشور متمرکز و ارزش افزوده‌ای ایجاد کنیم و هم تعهداتمان را انجام دهیم. در رابطه با صادرات هم بدانید که در کشور عراق آسیابی راه‌اندازه‌ای کرده‌ایم که تا پایان امسال با ظرفیت ۶۰۰ هزار تن در سال به بهره‌برداری می‌رسد. با وجود این آسیاب می‌توانیم کلیکر را به عراق ببریم و سیمان را با برند عراق توزیع کنیم.

قاچاق خاک عامل کاهش صادرات سیمان است

 همچنین داریوش‌مهاجر، دبیرکل کنفدراسیون صنعت ایران افزایش قاچاق خاک را عامل کاهش صادرات سیمان کشور معرفی کرد و گفت: دولت باید برای قاچاق خاک یک فکر جدی کند.

داریوش مهاجر گفت: ضرورت دارد همه ارکان کشور با بحث فساد مقابله کنند و دولت به تنهایی توان مقابله با فساد را ندارد.

وی ادامه داد: قانون بهبود فضای کسب و کار و قانون رفع موانع تولید همه ناقص اجرا شده‌اند. برای نتیجه‌بخش بودن این قوانین حتماً دولت باید بخش خصوصی را در کنار خود داشته باشد که از مشورت آن استفاده کند.

افت تولید سیمان در سایه رکود بخش مسکن و کاهش تقاضای صادراتی

این در حالی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت عمده دلایل نابرابری نسبت تولید به ظرفیت سیمان کشور را در سال ۱۳۹۵ ناشی از رکود شدید بخش مسکن، کاهش تقاضای صادراتی کشورهای همسایه و تحولات منطقه‌ای اعلام کرده است.

نسبت تولید به ظرفیت سیمان کشور در سال ۱۳۸۵ برابر با ۹۸٫۶ درصد بود و با افزایش ظرفیت در سال‌های بعد، این نسبت کاهش یافت.

آمار‌ها نشان می‌دهد سال ۱۳۸۵ ظرفیت تولید سیمان کشور ۳۵ میلیون و ۸۰۰ هزار تن و تولید ۳۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تن بود. سال ۱۳۸۶ این ظرفیت به ۴۹ میلیون و ۲۰۰ هزار تن و تولید به ۴۰ میلیون تن رسید.

در سال ۱۳۸۷ به ظرفیت ۵۹ میلیون تن دست یافتیم و تولید ۴۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تن شد. در سال ۱۳۸۸ در قالب پنجمین برنامه توسعه کشور ظرفیت به رقم ۶۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تن به ثبت رسید، که تولید برابر با ۵۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تن بود.

سال ۱۳۸۹ ظرفیت ۷۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تن را شاهد بودیم که تولید هم به رقم ۶۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تن رسید و سال ۱۳۹۰ ظرفیت ۷۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تن تولید ۶۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن را به همراه داشت .

سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ به ترتیب ظرفیت به ارقام ۷۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تن و ۷۷ میلیون و ۴۰۰ هزار تن بالغ شد که تولید هم به ترتیب ۷۰ میلیون و ۱۰۰ هزار تن و ۷۱ میلیون تن به ثبت رسید.

دولت یازدهم هم برنامه سیر صعودی افزایش ظرفیت بخش سیمان را در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ دنبال کرد به‌طوری که ظرفیت تولید در این سال‌ها به ترتیب ۷۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تن، ۷۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تن و ۸۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن بود و تولید هم به ترتیب ۶۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن، ۵۸ میلیون و ۷۰۰ هزار تن و ۵۷ میلیون و ۹۰۰ هزار تن شد .

براساس این بررسی نسبت تولید به ظرفیت در سال ۱۳۹۱ به میزان ۹۱٫۷ درصد بود، اما در سال ۱۳۹۵ این نسبت به کم‌ترین میزان خود در دوره مورد بررسی (۹۵- ۱۳۸۵) رسید و برابر با ۶۹٫۳ درصد شد .

دلایل اصلی افت تولید سیمان علاوه بر رکود بخش مسکن، کاهش تقاضای صادراتی کشورهای همسایه به دلیل جنگ‌های داخلی، تحولات منطقه‌ای و سیاست‌های تعرفه‌ای (به منظور حمایت از تولید داخلی کشورها) قلمداد شده است.

آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد در سال ۱۳۹۳ بالا‌ترین آمار صادرات سیمان کشور با رقم افزون بر ۱۸ میلیون تن به ثبت رسیده که از این رقم افزون بر ۶۰ درصد به کشور عراق صادر شد .

وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده میانگین تولید به ظرفیت یا ظرفیت بالفعل سیمان در دوره ۹۵- ۱۳۸۵ برابر با ۸۲ درصد بوده است .

این پژوهش نشان می‌دهد میانگین رشد ظرفیت و تولید سیمان در سال‌های مورد بررسی به ترتیب برابر با ۴٫۶ و۸ درصد بود، اما با وجود کاهش تولید این مصالح ساختمانی در سال‌های ۹۵- ۱۳۹۳، ظرفیت‌سازی همچنان سیر صعودی خود را داشته است.

همچنین سال ۱۳۹۳ با وجود کاهش ۶٫۴ درصدی تولید سیمان، ظرفیت این بخش افزایش ۲٫۶ درصدی را ثبت کرد.

کاهش تولید سیمان در سال ۱۳۹۴ نسبت به ۱۳۹۳ به میزان ۱۱٫۷ درصد و در سال ۱۳۹۵ در مقایسه با ۱۳۹۴ به رقم ۱٫۴ درصد رسید و از سوی دیگر ظرفیت تولید در سال‌های ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ نسبت به سال‌های ماقبل از آنها به ترتیب ۰٫۴ و ۴٫۸ درصد افزایش داشته است .

گفتنی است که سال ۲۰۱۵ میلادی ۴ گروه ایرانی فعال در بخش سیمان شامل هلدینگ فارس، خوزستان، سیمان تهران، سرمایه‌گذاری غدیر و سرمایه‌گذاری بانک ملی در میان ۱۰۰ شرکت اول جهان به ترتیب رتبه‌های ۶۰، ۶۲، ۶۴ و ۷۵ را به خود اختصاص دادند .

متخصصان صنعت سیمان پیش‌بینی کرده‌اند با نرخ رشد ۴٫۹ درصدی، سرانه مصرف جهانی از رقم ۵۳۹ کیلوگرم به ۶۴۰ کیلوگرم افزایش پیدا کند .

میزان تولید جهانی سیمان در سال ۲۰۱۴ برابر با ۴ میلیارد و ۱۸۰ میلیون تن بود که در سال ۲۰۱۵ به ۴ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تن کاهش یافت .

 

ایران براساس سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ دستیابی به ظرفیت ۱۲۰ میلیون تنی را پیش‌بینی کرده است که با تحقق آن رتبه اول را در منطقه به خود اختصاص خواهد داد.