محمد قره داغلی ایران با تولید ۱۱/۱۶ میلیون تن فولاد یکی از بزرگ‌‌ترین تولیدکنندگان خاورمیانه و چهاردهمین تولیدکننده فولاد در دنیا است. این‌ها را آمارهای انجمن جهانی فولاد بعد از بررسی فعالیت فولادسازان دنیا در سال ۲۰۱۵ در رابطه با ایران نشان می‌دهد. امروزه تولید فولاد به‌عنوان یک کالای استراتژیک در کشورهایی که منابع […]
محمد قره داغلی
ایران با تولید ۱۱/۱۶ میلیون تن فولاد یکی از بزرگ‌‌ترین تولیدکنندگان خاورمیانه و چهاردهمین تولیدکننده فولاد در دنیا است. این‌ها را آمارهای انجمن جهانی فولاد بعد از بررسی فعالیت فولادسازان دنیا در سال ۲۰۱۵ در رابطه با ایران نشان می‌دهد.
امروزه تولید فولاد به‌عنوان یک کالای استراتژیک در کشورهایی که منابع و دانش کافی برای تولید آن دارند، اهمیت فراوانی دارد. در کشور ما نیز به سبب داشتن ذخایر غنی سنگ‌آهن، زغال‌سنگ، منابع گازی، همچنین وجود نیروهای متخصص، تولید این کالا جزو اهداف برنامه‌های سند چشم‌انداز توسعه کشور قرار گرفته است.
تولید فولاد، نیازمند تأمین مواد اولیه است و این مواد‌اولیه، از حلقه ابتدایی شامل سنگ‌آهن دانه‌بندی، کنسانتره، گندله و آهن اسفنجی است و نهایتاً با تأمین این مواد به همراه سایر پارامترهای مؤثر در تولید مانند وجود منابع مالی، ماشین‌آلات، نیروی انسانی و تأمین انرژی، زنجیره تولید کامل و نهایتاً تولید فولاد میسر می‌شود.
متأسفانه در سال‌های اخیر حلقه‌های زنجیره ارزش سنگ‌آهن تا فولاد، نوسانات زیادی را در بازار جهانی و داخلی تجربه کرده و همین موضوع سبب برهم خوردن نظم بازار عرضه و تقاضا، همچنین عدم تعادل و تناسب در تولید حلقه‌ها شده است. در ایران با توجه به اهمیت تولید فولاد در برنامه‌های توسعه کشور، این عدم تناسب در تولید حلقه‌ها موجب ملتهب‌شدن بازار تأمین حلقه‌های بالادستی شده و با توجه به شرایط کشور و اوضاع بد بازار جهانی سنگ‌آهن و فولاد در درازمدت می‌تواند برنامه سند چشم‌انداز توسعه مبنی بر تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴ را تحت‌الشعاع قرارداده و آن را با مشکل کسری مواد اولیه در تولید، مواجه کند. افت بیش از ۵۰ درصدی قیمت سنگ‌آهن و فولاد از بالا‌ترین قیمت خود طی چند سال گذشته، تنش‌های زیادی به تولیدکنندگان این محصولات تحمیل کرد. اما بسیاری از تولیدکنندگان جهانی قیمت‌های خود را متناسب با بازار رقابتی تعیین کرده تا حاشیه سود تولیدکنندگان زنجیره تولید این محصولات از سود متوازنی برخوردار شود و در اثر کاهش یا افزایش قیمت یک حلقه، دیگر حلقه‌ها نیز متناسب با آن، در سود و ضرر دخیل شوند.
تولید ایران در حالی در سال گذشته میلادی کمی بیش از ۱۶ میلیون تن بوده است که کارشناسان عقیده دارند بعد از اجرای برجام می‌توان به افزایش تولید فولاد ایران امیدوار بود. این امیدواری در حالی در رابطه با افزایش تولید فولاد ایران وجود دارد که رییس هیأت عامل ایمیدرو با اشاره به دامپینگ چین و همچنین نبود تقاضا در بازار داخلی شرایط تولید را تا پایان سال جاری چندان امیدوارکننده نمی‌بیند..
به عقیده کارشناسان ذات دولتی صنعت فولاد ایران و وضع قوانین ناکارآمد در رابطه با این صنعت، مانعی بزرگ بر سر راه توسعه واقعی این صنعت است. وجود چنین موانعی سرمایه‌گذاران و مدیران بخش خصوصی را تحت فشاری مضاعف قرار می‌دهد، حتی در برخی موارد کارشناسان بخش خصوصی عقیده دارند «اگر مدیری در بخش دولتی فولاد مرتکب اشتباهی مدیریتی و متعاقب آن بروز خسارتی شود، علاوه بر این‌که ضرورتی برای پاسخگویی نمی‌بیند بلکه زیانی که از ناحیه آن اشتباه به‌صورت غیرمستقیم به فعالان بخش خصوصی وارد می‌شود نیز نادیده گرفته می‌شود.
واردات فن‌آوری به جای فولاد
واردات فولاد از هند در ازای بدهی‌های نفتی این کشور و در شرایطی که با مازاد عرضه فولاد در ایران مواجه هستیم به تولید داخلی لطمه می‌زند. نبود توازن بین عرضه و تقاضا صنعت فولاد را با مشکل مواجه کرده و واردات محصولات فولادی از کشور هند نیز بر مشکلات موجود دامن می‌زند.
در این بین کارشناسان فولادی این اقدام هند را سیاستمدارانه و به منظور پیدا کردن بازار مصرف برای فروش محصولات فولادی خود عنوان می‌کنند که تنها منافع این کشور را تأمین خواهد کرد. در واقع در شرایطی که دنیای فولاد با مازاد عرضه روبه‌رو است یافتن بازار مصرف و افزایش تقاضا راهکاری هوشمندانه برای کارخانه‌های فولادی است و کشور هند نیز این سیاست را برای فروش مازاد محصولات خود در پیش گرفته که تنها منافع این کشور را تأمین خواهد کرد.
واردات؛ تیر خلاص صنعت فولاد
واردات فولاد از کشور هند منافع ایران را تأمین نمی‌کند بلکه باعث تعطیلی بسیاری از کارخانه‌های فولادی در کشور خواهد شد. یک عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد کشور نیز از واردات فولاد از کشور هند در ازای بدهی‌های نفتی به ایران انتقاد کرده و این اقدام را تیر خلاصی برای صنعت فولاد کشور دانسته است. رضا شهرستانی اظهار کرده درحال‌حاضر بازار جهانی فولاد اوضاع مناسبی ندارد و شرکت‌های هندی با سوءاستفاده از این مسأله قصد دارند در ازای پول نفت، فولاد به ایران صادر کنند. شهرستانی گفته است: اگر دولت برای واردات فولاد در ازای پول نفت، تصمیم نهایی داشته باشد، این اقدام هیچ‌گونه منفعتی برای کشور ندارد و بهتر است پول نفت ایران در همان جا باقی بماند. به گفته وی، تولید سالانه شرکت‌های فولادی دپو شده و در این شرایط واردات فولاد به نفع تولید داخل نیست و باعث تعطیلی برخی از کارخانه‌ها خواهد شد.
افزایش صادرات فولاد
صادرات محوری و فروش محصولات فولادی به کشورهای خارجی در شرایط کنونی و با توجه به مشکلاتی که این صنعت با آن روبه‌رو است اهمیت بسیاری دارد از این رو در واردات فولاد و ریل از هند در ازای پرداخت بدهی‌های نفتی این کشور به ایران تنها منافع هند تأمین می‌شود و این اقدام به ضرر ایران است. درحال‌حاضر قیمت جهانی فولاد نسبت به قیمت فولاد در کشور پایین است؛ بازار مصرف فولاد افت کرده و تولیدکنندگان فولاد کشور با کمبود تقاضا مواجه هستند حال با وجود این شرایط، واردات فولاد از هند نیز به مشکلات موجود دامن خواهد زد زیرا با این اقدام میزان عرضه فولاد در ایران افزایش پیدا می‌کند اما میزان تقاضا تغییری نخواهد کرد.
از این‌رو فولادی‌‌ها راهکارهای مختلفی را به منظور رفع این مشکل و حفظ منافع ایران پیشنهاد می‌کنند و خواستار این هستند که در ازای محصولات فولادی، ماشین‌آلات و فن‌آوری‌های جدید وارد کشور شود؛ با این روش تجهیزات جدید جایگزین بسیاری از ماشین‌آلات فرسوده که در کارخانه‌های فولادی سالیان زیادی وجود دارد، می‌شوند که این امر کیفیت محصولات تولیدی را نیز تضمین خواهد کرد. همچنین پرداخت بدهی‌های نفتی هند با این روش که بخشی از بدهی‌ها به صورت نقدی و بخش اندکی نیز به صورت واردات فولاد تا جایی که به تولید داخلی لطمه وارد نشود از دیگر راهکارهای فولادسازان کشورمان است زیرا واردات بی‌رویه به‌طور قطع منجر به تعطیلی کارخانه‌های تولیدکننده فولاد و بیکاری نیروی انسانی شاغل در این بخش‌ها خواهد شد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.