منبع اصلی ریزگرد‌ها داخلی است

رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور

منبع اصلی ریزگرد‌ها داخلی است

محمد قره‌داغلی- رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور که در سی و ششمین همایش ملی و سومین کنگره بین‌المللی تخصصی علوم زمین با بیان این‌که براساس مطالعات انجام شده منبع اصلی ریزگردهای کشور در داخل کشور است، گفت: زلزله از دیگر مخاطرات کشور است که درصدد تهیه نقشه حریم گسل‌‌ها در کشور هستیم.

به گزارش مناقصه‌مزایده‌ـ راضیه‌لک با اشاره به دست‌کاری‌های بشر در کره زمین، افزود: با اقداماتی که بشر انجام داده، شاهد تغییرات اقلیم هستیم که از نمونه آن می‌توان به افزایش میزان‌CO2 اشاره کرد که با کاهش میزان تولید این گاز سمی، می‌توانیم از کره زمین مراقبت کنیم.

وی با تأکید بر این‌که ایران در منطقه خشک و نیمه‌خشک جهان قرار دارد، بر لزوم تدوین برنامه‌هایی متناسب با شرایط خشکسالی کشور، تأکیدکرد و یادآورشد: آمار‌ها نشان می‌دهد میزان بارش کشور حدود ۳۲۵میلی‌متر در سال است که نسبت به میانگین بارش جهانی، ۲۳۵میلی‌متر کم‌تر است.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، تغییرات اقلیمی را یکی از عوامل ایجاد خشکسالی در کشور دانست و افزود: تغییرات اقلیمی پدیده‌ای است که در طول هزاران سال رخ می‌دهد. از این رو برای عبور از کم‌آبی به پرآبی، زمین به تدریج حرکت خواهد کرد تا بتواند فرصت بازسازی داشته باشد، ولی در حال حاضر با اقداماتی که در دو دهه اخیر انجام دادیم، زمین فرصت بازسازی ندارد؛ از این رو وظیفه ماست تا به محیط‌زیست کمک کنیم که بتواند خود را بازسازی کند.

رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با تأکید بر این‌که ایران از نظر فرسایش خاک وضعیت مطلوبی ندارد، اضافه‌کرد: فرسایش خاک در ایران بسیار زیاد است، ضمن آن‌که ایران از نظر مخاطرات طبیعی در اندازه جهانی در شرایط مناسبی نیست، از این رو مطالعه در این حوزه‌ها از جمله برنامه‌های این سازمان است.

وی با اشاره به لرزه‌خیزی کشور، گفت: ایران دارای ریسک لرزه‌خیزی بالایی است، از این رو با شرایط دشواری مواجه هستیم.

لک با تأکید بر این‌که همراه با خشکسالی‌های ایجاد شده، کشور با مسأله ریزگرد و طوفان‌های گرد و غبار نیز مواجه است، اظهارکرد: بر این اساس، مطالعاتی در خصوص ریزگرد‌ها در دستور کار محققان سازمان زمین‌شناسی به منظور تعیین کانون‌های ریزگرد و مهار آنها قرار گرفته است.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، با تأکید بر این‌که با استفاده از نتایج این مطالعات، ۹۰درصد از هزینه‌های مهار ریزگرد‌ها کاهش می‌یابد، توضیح‌داد: تاکنون مسایلی در خصوص منابع خارجی ریزگردهای ایران مطرح شده بود، ولی مطالعات ما نشان داد که منشأ اصلی بروز ریزگرد‌ها در کشور منبع داخلی دارد، از این رو ما نباید در زمینه مهار ریزگرد‌ها خود را به کنار بکشیم.

رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات ‌معدنی کشور همچنین به وضعیت دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: مطالعات ما نشان می‌دهد این دریاچه از ۳۰میلیاردمترمکعب آب به یک‌میلیاردمترمکعب آب رسیده است که این امر موجب افزایش شوری آب و بالا آمدن کف این دریاچه شده است.

لک با تأکید بر این‌که این دریاچه به یک «پلایا» تبدیل شده است، گفت: از نظر ما این دریاچه اگر بخواهد به وضعیت اول بازگردد، به صد‌ها سال زمان نیاز دارد.

وی در عین حال خاطرنشان‌کرد: این دریاچه از نظر ما در شرایط بحرانی قرار دارد و در حال حاضر باید تثبیت وضع موجود را در دستور کار مطالعاتی خود قرار دهیم.

لک در بخش دیگری از سخنان خود به وضعیت منابع آبی کشور اشاره کرد و گفت: هر چند که ایران یک‌درصد مساحت کل دنیا را دارد، ولی مصرف آب آن دوبرابر مصرف جهانی است. علاوه بر آن در کنار احداث ۴۵۰هزار چاه مجاز در مناطق آبرفتی شاهد احداث ۳۵۰هزار چاه غیرمجاز نیز هستیم.

رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی استفاده از آب‌های کارستی را برای جبران کم‌آبی کشور پیشنهاد داد و افزود: مصرف بی‌رویه در مناطق آبرفتی به دلیل سست بودن زمین موجب فرونشست زمین می‌شود، از این رو پیشنهاد می‌شود که تحمیل فشار بر مناطق آبرفتی به دلیل ازدیاد برداشت بی‌رویه آب را کاهش دهیم و به سمت آب‌های کارستی حرکت کنیم.

وی با اشاره به چالش آب در مشهد، توضیح‌داد: در ابتدا پیشنهاد شد که برای رفع بحران آب در مشهد به فکر انتقال آب به این شهر باشیم که انتقال آب یکی از نامناسب‌‌ترین روش‌های تأمین آب است، چرا که منجر به تخریب محیط‌زیست مناطق دیگر می‌شود.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح‌کرد: با مطالعات بسیار زیادی که در این شهر انجام دادیم، استفاده از آب موجود در سازندهای سخت را پیشنهاد دادیم و محققان با مدل‌سازی‌های انجام شده، محل آبخوان‌‌ها در سازندهای سخت را تعیین کرده‌اند.

راضیه‌لک، اضافه‌کرد: براساس مطالعات ما، رودخانه‌ای در زیر زمین ایران به سمت ترکمنستان وجود دارد، هر چند که منشأ این رود در ایران است، ‌ولی کشور ترکمنستان با احداث چاه از آن بهره‌برداری می‌کند که ما پیشنهاد دادیم از این آب برای تأمین آب مشهد استفاده شود.

رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، تهیه نقشه حریم گسل‌‌ها را از دیگر اقدامات سازمان زمین‌شناسی نام برد و گفت: از جمله برنامه‌های این سازمان در سال‌۹۷ تهیه نقشه حریم گسل‌‌ها است.

وی ادامه‌داد: علاوه بر گسل‌های اصلی نیاز است تا حریم گسل‌های فرعی نیز مشخص شود، چرا که براساس قوانین مصوب شده اجازه ساخت و ساز در حریم‌های گسل‌‌ها داده نمی‌شود.

۷۵درصد تولید معادن کشور توسط بخش خصوصی صورت می‌گیرد

گفتنی است که در این همایش محمدرضا‌بهرامن، رییس خانه معدن ایران گفت: جمهوری اسلامی از سرمایه‌گذاری خارجی به میزان صددرصد استقبال می‌کند و شناسایی ۶۸نوع ماده معدنی در کشورمان، فرصت گسترده پیش روی شرکت‌های خارجی برای حضور فعال در معادن ایران را فراهم ساخته است.

بهرامن افزود: بررسی‌های پیشین میزان ذخیره شناسایی شده معادن کشور را حدود ۶۰میلیارد تن مشخص ساخت که از این رقم نزدیک به ۴۰میلیاردتن ذخیره قطعی و بقیه احتمالی است.

وی تصریح‌کرد: اکتشاف‌های جدید میزان ذخایر جدیدی از سنگ‌آهن، طلا، زغال‌سنگ و… را نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران خارجی در صورت تمایل می‌توانند از این فرصت‌های استثنایی برخوردار شوند.

به گفته رییس خانه معدن ایران، اکنون بالغ بر ۷۵درصد تولید معادن کشور توسط بخش خصوصی صورت می‌گیرد و این عرصه روند رو به افزایش دارد.

پیش از این اعلام شد، بالغ بر ۹۰درصد معادن کشور توسط بخش خصوصی و تعاونی استخراج می‌شود و معادن بزرگ با سهم ۵تا ۸درصدی در مالکیت دولت قرار دارد.

بهرامن ضمن استقبال از همکاری‌های بین‌المللی در بخش معادن کشورمان اظهارداشت: اکنون ایران با یک شرکت قزاقستانی در بخش طلا همکاری دارد و در زمینه‌های مختلف این ارتباطات برقرار است و کشورهای دیگر نیز می‌توانند با توجه به فهرست اعلام شده سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) ، در زمینه‌های مورد علاقه وارد این عرصه شوند.

رییس خانه معدن در ادامه یادآورشد: بهره‌گیری از دانش روز و فناوری نوین که بهره‌برداری از معادن کشورمان را تسهیل کند، از جمله اهداف برپایی این‌گونه همایش‌های بین‌المللی است و سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور نیز با بهره‌گیری از تازه‌های علم زمین‌شناسی در پیشبرد اهداف جمهوری اسلامی در این بخش نقش مؤثری خواهد داشت.

ایران از نظر ذخایر شناسایی شده معدنی در جایگاه چهاردهم جهانی قرار دارد و از نظر تنوع رتبه دهم را از آن خود ساخته است .

وزارت صنعت، معدن و تجارت چندی پیش اعلام‌کرد: شمار معادن کشور بالغ بر ۱۰هزارمعدن است که از این رقم حدود ۶هزارمعدن فعال و بقیه در دست تجهیز و یا راکد است.

براساس آمار صادرات بخش معدن و صنایع معدنی، در دوره ۹ماهه امسال ۴۸میلیون‌و‌۶۶۳هزارتن مواد معدنی و صنایع مربوطه به ارزش بیش از ۶میلیاردو‌۸۵۵میلیون‌دلار به بازارهای مربوطه راه یافت.

زلزله، کم‌آبی، ریزگرد و فرونشست بحران‌های مخاطرات طبیعی ایران

همچنین در این مراسم مرتضی‌طالبیان، دبیر علمی این همایش با بیان این‌که زلزله، آتش‌فشان و فرونشست از مخاطرات کره زمین هستند که اکثر کشور‌ها با آن مواجه‌ هستند، گفت: در ایران علاوه بر مخاطراتی مانند زلزله، با کمبود آب مواجه هستیم که این امر مسأله فرونشست و ریزگرد‌ها را به دنبال دارد.

طالبیان با اشاره به اهمیت علوم زمین برای زیست بهتر افزود: کره زمین تنها کره‌ای است که قابلیت زیست دارد و بر این اساس نیاز است که برای زندگی بهتر، درک بهتری از آن داشته باشیم.

وی با بیان این‌که زمین دارای آب، هوا و خاک است، خاطرنشان‌کرد: یکی از منابع مهم کره زمین، آب است که در حال حاضر در ایران ما با کمبود آن مواجه هستیم.

رییس پژوهشکده علوم زمین با تأکید بر این‌که در حال حاضر از منابع زیرزمینی مانند نفت و گاز بهره‌مند می‌شویم، اظهار کرد: بر این اساس بشر در تلاش است تا با کم‌ترین هزینه، اقدام به استخراج این منابع کند.

این استاد دانشگاه با اشاره به مخاطرات زمین‌شناسی در ایران، افزود: ایران با خطراتی مانند زلزله مواجه است که قادر است در کم‌تر از یک دقیقه جان بسیاری از انسان‌ها را بگیرد.

وی، زمین لغزش و آتش‌فشان را از دیگر مخاطرات طبیعی نام برد و گفت: علاوه بر ایران، بسیاری از کشورهای جهان در معرض این مخاطرات قرار دارند. علاوه بر آن ایران با معضلاتی چون فرونشست زمین مواجه است که لازم است برای مقابله با آنها برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گیرد.

دبیر علمی سی و ششمین همایش ملی و سومین کنگره بین‌المللی تخصصی علوم زمین افزود: خشکسالی‌‌ها نه تنها کمبود آب را موجب می‌شود، بلکه مخاطراتی چون فرونشست زمین و ریزگرد‌ها را به دنبال دارد. از این رو محققان پژوهشکده علوم زمین و سازمان زمین‌شناسی مطالعاتی را از دهه‌های گذشته آغاز کرده‌اند و در این مطالعات درصدد هستند تا تغییرات ایجاد شده را بیابند.

طالبیان با بیان این‌که علی‌رغم مخاطرات بلایای طبیعی می‌توانیم با برنامه‌ریزی‌های مناسب این مخاطرات را کاهش دهیم، خاطرنشان‌کرد: زمین‌شناسی یک موضوع چند رشته‌ای است و مسایل مختلفی را در برمی‌گیرد و این کنفرانس ۶موضوع را تحت پوشش داده و از ۱۹کشور دانشمندانی در این نشست حضور دارند.

 

گفتنی است، زمین‌شناسی بنیادی، اکتشاف مواد معدنی، مخاطرات زمین‌شناختی، آب، اکوسیستم و تغییر اقلیم، فرآوری موادمعدنی و آنالیز دستگاهی و همچنین علوم‌زمین برای جامعه به عنوان محورهای اصلی برگزاری سی و ششمین همایش ملی و سومین کنگره بین‌المللی تخصصی علوم زمین یاد شده که تا ۸اسفند ادامه خواهد داشت.