افزایش ارزش مواد معدنی با پرعیارسازی

افزایش ارزش مواد معدنی با پرعیارسازی محمد قره‌داغلی- موادمعدنی عموماً قبل از انجام فرایندهای مختلف متالورژیکی نیاز به تغلیظ و پرعیارسازی دارند و به عبارت دیگر بایستی به کنسانتره تبدیل شوند. پرعیارسازی و کنسانتره‌سازی موادمعدنی بسته به عیار، ترکیب شیمیایی و نوع ماده معدنی می‌تواند به یکی از روش‌های فلوتاسیون، جدایش مغناطیسی، جدایش ثقلی و […]

افزایش ارزش مواد معدنی با پرعیارسازی

محمد قره‌داغلی- موادمعدنی عموماً قبل از انجام فرایندهای مختلف متالورژیکی نیاز به تغلیظ و پرعیارسازی دارند و به عبارت دیگر بایستی به کنسانتره تبدیل شوند. پرعیارسازی و کنسانتره‌سازی موادمعدنی بسته به عیار، ترکیب شیمیایی و نوع ماده معدنی می‌تواند به یکی از روش‌های فلوتاسیون، جدایش مغناطیسی، جدایش ثقلی و یا احیای ناقص صورت گیرد.

به گزارش مناقصه‌مزایده پرعیارسازی سنگ‌‌ها و کانی‌های معدنی اصطلاحی است که برای کم کردن باطله‌ها، شامل خاک‌‌ها و عناصر مزاحم از ماده‌معدنی مورد نظر صورت می‌گیرد. با این اقدام ارزش ماده معدنی و به اصطلاح ارزش افزوده آن بالا می‌رود.

عیار هر معدن به میزان فلز و کانی موجود در وزن خاک تعریف می‌شود و این عیار تا زمانی که بالا نیامده و به اصطلاح استخراج نشده به یک میزان مشخص است ولی پس از استخراج باید یکسری کار‌ها روی آن انجام شود تا عیار ماده‌معدنی بالا برود و باطله‌ها از آن جدا شود. به عنوان مثال عیار مسی که استخراج می‌شود برای این‌که اقتصادی باشد ۰٫۲۵ درصد است، یعنی از هر کیلو ۲٫۵ گرم مس به دست می‌آید. عیارسازی هم معمولاً در یک مرحله انجام نمی‌شود بلکه شامل چند مرحله است و گذراندن هر مرحله به ارزش افزوده بالاتر برای آن ماده معدنی می‌‌انجامد.

– هر چه عیارسازی ماده معدنی مراحل بیش‌تری را بگذراند، خریدار بهتری دارد. البته مراحل و روند افزودن عیار در موادمعدنی متفاوت است. به‌طور مثال در سنگ‌آهن، سنگ‌هایی که استخراج می‌شوند عمدتاً ۲۰ تا ۴۰ درصد عیار دارند ولی با این عیار قابل فروش نیستند. البته سنگ با عیار ۴۰ تا ۶۰ درصد را می‌توان به‌طور مستقیم فروخت ولی سنگ با عیار بالای ۶۰ درصد ر راحت می‌توان به خریدار ارایه داد. به همین دلیل برای این‌که سنگ استخراج شده به راحتی به فروش برسد عیار آن را بالا می‌‌برند و با قیمت بهتری به فروش می‌رسانند.

– تمامی معادن به پروسه پرعیارسازی نیاز دارند. طلای موجود در طبیعت برای این‌که صرفه اقتصادی داشته باشد باید حداقل ۳-۴ گرم در تن باشد باید مراحل تغلیظ را تا رسیدن به مرحله نهایی انجام بدهد تا قابل استفاده باشد حتی زغال سنگ نیز باید پرعیارسازی شود.

– پرعیارسازی امری مقرون به صرفه در تمامی مواد معدنی است و حتماً توجیه اقتصادی دارد چراکه طی کردن هر مرحله که هزینه می‌شود، آورده بیش‌تری برای معدنکار دارد و در حقیقت این ارزش افزوده به شکل تصاعدی بالا می‌رود پس کاملاً توجیه اقتصادی دارد.

مهم‌ترین روش‌های پر عیار‌سازی

۱- سیستم‌های فلوتاسیون

سیستم‌های فلوتاسیون یکی از روش‌های تغلیظ موادمعدنی می‌باشد که برای سنگ‌های معدنی مانند سنگ‌آهن، سنگ معدن سولفیدی مس و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این سیستم ماده معدنی تا اندازه ذرات مناسب تحت عملیات خردایش و آسیابِ‌تر قرار گرفته و وارد سلول‌های فلوتاسیون می‌شود. سوسپانسیون تولید شده وارد هیدروسیکلون شده و ذرات درشت مجدداً به سیستم آسیاب باز می‌گردد. عملیات فلوتاسیون با افزودن مواد کف‌ساز، کلکتور و برخی موادمعدنی در سلول‌های فلوتاسیون انجام می‌شود. پس از عبور سوسپانسیون ماده معدنی از سلول‌های فلوتاسیون با کارایی متفاوت، جداسازی مواد جامد و آب در تیکنر و سپس فیلتر پرس صورت می‌گیرد. کنسانتره خروجی سیستم فلوتاسیون عموماً دارای ۱۰ – ۵ درصد رطوبت بوده و در صورت نیاز وارد کوره‌های خشک‌کن می‌شود و برای انجام عملیات فراوری به واحدهای فراوری موادمعدنی منتقل می‌شود.

۲-جدایش مغناطیسی

از روش‌های جدایش مغناطیسی برای مواد معدنی دارای خاصیت مغناطیسی استفاده می‌شود. جدایش ذرات سنگ آهن مگنتیت یکی از کاربردهای عمده روش جدایش مغناطیسی است. در این روش با ایجاد یک میدان مغناطیسی و عبور ماده معدنی از این میدان، ذرات دارای خاصیت مغناطیسی جدا شده و کنسانتره ماده معدنی تولید می‌شود. جدایش مغناطیسی به هر دو روش تر و خشک و با شدت‌های میدان مغناطیسی مختلف انجام می‌شود. مواد پارامغناطیس در میدان‌های با شدت بالا و مواد فرومغناطیس در میدان‌های با شدت پایین‌تر نیز امکان جداسازی دارند.

۳- جدایش ثقلی

در روش‌های جدایش ثقلی با استفاده از تفاوت در دانسیته مواد معدنی امکان جدایش ناخالصی‌‌ها و پرعیارسازی ماده معدنی وجود دارد. فلزات گران‌بها، ترکیبات آهن‌دار و بدون آهن، زغال و بسیاری دیگر از کانی‌های صنعتی در سرتاسر دنیا از روش ثقلی پرعیار می‌شوند. در این روش رفتار موادمعدنی مختلف نسبت به یکدیگر در محیط آبی مورد بررسی قرار گرفته و براساس این رفتار تغلیظ موادمعدنی انجام می‌شود. قبل از انجام جدایش ثقلی، ماده معدنی تا اندازه ذرات ریز تحت عملیات خردایش قرار گرفته و به هر دو صورت تر و خشک انجام می‌شود. در روش‌های نوین جدایش ثقلی از نیروی گریز از مرکز برای این منظور استفاده می‌شود.

۴-احیای ناقص (پیش احیا)

انجام فرایند پیش احیا (احیای ناقص) موجب تغلیظ و پرعیارسازی مواد معدنی می‌شود. عملیات پیش احیا در کوره‌های مختلف مانند کوره دوار، کوره عمودی و… و تحت شرایط مناسب فرایندی بر روی سنگ‌آهن و مواد معدنی مختلف مانند سنگ منگنز، سنگ مولیبدن، کروم و… انجام می‌شود. در این فرایند سنگ معدن به صورت ناقص احیا شده و برای انجام فرایندهای بعدی آماده می‌شود.

همچنین براساس مشخصات کانی‌ها از روش‌های زیر استفاده می‌شود