دورنمای رشد اقتصادی ایران

دورنمای رشد اقتصادی ایران   گروه اقتصاد کلان- در حال حاضر یکی از دغدغه‌های اقتصاد ایران تداوم و پایداری رشد اقتصادی است. به‌خصوص آن‌که در برجام آسیب دیده و طبق رهنمودهای رهبری معظم انقلاب باید به‌سوی اقتصاد مقاومتی و مصرف کالای ایرانی حرکت کنیم تا شاهد رشد اقتصادی درون‌زا در کشور باشیم. از سوی دیگر […]

دورنمای رشد اقتصادی ایران

 

گروه اقتصاد کلان- در حال حاضر یکی از دغدغه‌های اقتصاد ایران تداوم و پایداری رشد اقتصادی است. به‌خصوص آن‌که در برجام آسیب دیده و طبق رهنمودهای رهبری معظم انقلاب باید به‌سوی اقتصاد مقاومتی و مصرف کالای ایرانی حرکت کنیم تا شاهد رشد اقتصادی درون‌زا در کشور باشیم. از سوی دیگر توجه به این‌که همچنان بخش مهمی از رشد اقتصادی ایران وابسته به درآمد نفتی و مشتقات آن است، در حالی‌که این اطمینان از تداوم رشد اقتصادی وجود ندارد و از طرف دیگر عدم برقراری روابط بانکی با بانک‌های معتبر بین‌المللی یکی از موانع بر سر راه تداوم رشد اقتصادی است. با این حال شاید اصلی‌‌ترین دغدغه برای رسیدن به رشد اقتصادی مطلوب فضای کسب و کاری باشد که چندان رونق ندارد. طبیعتاً با بهبود محیط کسب و کار و بهبود شاخص‌های مرتبط با آن و تقویت فعالیت‌های تولیدی و رفع مشکلات بنگاه‌های اقتصادی شرایط برای رشد اقتصادی مطلوب نیز تسهیل خواهد شد.

مفهوم رشد اقتصادی

به تغییر کمی هر متغیر طی یک دوره معین زمانی رشد اقتصادی گفته می‌شود. رشد، افزایش بلندمدت ظرفیت تولید به منظور افزایش عرضه کل جهت تأمین نیازهای جمعیت است. در واقع رشد اقتصادی هر کشور بیانگر رشد مداوم تولید است. به عبارت دیگر رشد اقتصادی به معنی افزایش مادی کل درآمد ملی یا تولید ناخالص ملی یک جامعه طی یک دوره معین است و در مفهوم کلی افزایش کمی تولید در یک دوره مشخص نسبت به دوره مشابه را رشد اقتصادی می‌گویند. از سوی دیگر نرخ رشد اقتصادی یکی از شاخص‌های اقتصادی مهم است که بیانگر وضعیت کلی اقتصاد است. اما آنچه تعیین‌کننده است تداوم رشد اقتصادی است. به اعتقاد کارشناسان اقتصادی حداقل برای یک دهه باید نرخ رشد اقتصادی در یک کشور بین ۴ تا ۸ درصد باشد تا بتواند در رفاه عمومی و افزایش تولید و صادرات تأثیر‌گذار باشد.

 

پیش‌بینی رشد ۵٫۶ درصدی ایران در سال ۲۰۱۸

با وجود موانع مختلف اقتصادی برای بهبود فضای کسب و کار ایران، نهادهای بین‌المللی رشد اقتصادی ۵٫۶ درصدی را برای اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۸ پیش‌بینی کرده است. همچنین بر این اساس واحد اطلاعات اکونومیست نرخ رشدی در حدود ۵٫۶ درصد را برای اقتصاد ایران در سال جاری میلادی پیش‌بینی کرده است که بخش خدمات بیش‌ترین نقش را در دستیابی به این نرخ رشد ایفا خواهد کرد. انتظار می‌رود نرخ رشد بخش‌های خدمات، صنعت و کشاورزی ایران به ترتیب ۷٫۵، ۲٫۱ و ۱٫۷ درصد باشد.

 

نوسانات رشد اقتصادی در سال‌های اخیر

طی سال‌های گذشته هم وضعیت رشد اقتصادی نوسان نسبتاً زیادی داشت. در دولت یازدهم و در سال ۹۳ نرخ شد اقتصادی به مثبت ۳ درصد رسید، در سال ۹۴ نرخ رشد اقتصادی در سالی که اقتصاد با رکود عمیق مواجه بود نزدیک به صفر بود و یکی از سخت‌‌ترین سال‌ها به لحاظ اقتصادی برای بنگاه‌ها و واحدهای تولیدی رقم خورد، اما در سال ۹۵ شرایط کاملاً تغییر کرد و با اجرای برجام و افزایش تولید و صادرات نفت رشد اقتصادی هم رشد قابل توجهی داشت و براساس اعلام مرکز آمار ایران رشد اقتصادی حدود ۱۱ درصدی را تجربه کرد. طبق محاسبات اولیه و مقدماتی که در بانک مرکزی انجام شده، تولید ناخالص داخلی ایران در سال گذشته و بر پایه قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۰ به حدود ۶۶۹ هزار میلیارد تومان رسیده است. این رقم در مقایسه با تولید ناخالص داخلی کشور در سال ۱۳۹۴ که ۵۹۴ هزار میلیارد تومان گزارش شده بود، تا ۱۲٫۵ درصد افزایش دارد و بیانگر رشد اقتصادی ۱۲٫۵ درصدی در سال ۱۳۹۵ است. پیش‌تر بانک مرکزی اعلام کرده بود که نرخ رشد اقتصادی در ۹ ماهه اول سال گذشته به ۱۱٫۶ درصد رسیده است و میزان تولید ناخالص داخلی را ۴۹۹ هزار میلیارد تومان ثبت شده بود. همچنین آمار نشان می‌دهد که در حوزه کشاورزی مقادیر تولید محصولات زراعی از رشدی معادل ۸٫۲ درصد، محصولات باغی ۶٫۱ و دامی ۴٫۶ درصد نسبت به دوره‌های قبل برخوردار بوده است. بنابراین در سال ۱۳۹۵ رشد ارزش افزوده گروه کشاورزی ۴٫۲درصد گزارش شد. در بخش صنعت نیز آمار‌ها از این حکایت دارد که رشد تولید ناخالص داخلی آن با رقم ۷۸ هزار میلیاردی به ۶٫۹ درصد رسیده است. این در حالی است که رشد صنعت در پایان سال ۱۳۹۴، حدود منفی ۴٫۶ درصد گزارش شده بود.

 

 

 

 

 

برآورد نرخ رشد خوب ایران در منطقه

در کشورهای منطقه خاورمیانه ایران پس از پاکستان و مصر، سومین نرخ رشد سریع سال ۲۰۱۸ را در اختیار خواهد داشت. نرخ رشد این ۳ کشور به ترتیب ۵٫۶، ۵٫۲ و ۴ درصد پیش‌بینی شده است و کم‌ترین نرخ رشد نیز به ترتیب متعلق به کویت، لبنان و عربستان خواهد بود. همچنین صندوق پیش‌بینی کرده است نرخ رشد ایران در سال ۲۰۱۹ هم همان ۴ درصد باقی بماند. ایران همچنین یکی از بالا‌ترین ارقام مصرف‌کننده را دارد و پیش‌بینی می‌شود نرخ تورم ایران در سال ۲۰۱۸ به ۱۲٫۱درصد برسد اما در سال ۲۰۱۹ به ۱۱٫۵ درصد کاهش یابد. سودان با نرخ عجیب ۴۳٫۵ درصدی و مصر با نرخ ۲۰٫۱ درصد بالا‌ترین نرخ بهای مصرف‌کننده را خواهند داشت. کم‌ترین نرخ مصرف‌کننده سال ۲۰۱۸ نیز متعلق به رژیم صهیونیستی، مغرب و اردن با نرخ‌های ۰٫۷ درصد، ۱٫۴درصد و۱٫۵ درصد خواهد بود.