مصونیت‌های بازار مسکن از تنش‌های برجامی

مصونیت‌های بازار مسکن از تنش‌های برجامی رامین شاهی – پس از یک دورهرکود چند ساله، در شش ماهه دوم سال گذشته شاید افزایش صدورپروانه‌های ساختمانی و رشد میدانی ساخت و ساز‌ها در محلات مختلف شهر‌ها و روستا‌ها بودیم.حال مدتی است که امریکا با خروج از برجام به دنبال بهم ریختن شرایط اقتصادی کشور است اما […]

مصونیت‌های بازار مسکن از تنش‌های برجامی

رامین شاهی – پس از یک دورهرکود چند ساله، در شش ماهه دوم سال گذشته شاید افزایش صدورپروانه‌های ساختمانی و رشد میدانی ساخت و ساز‌ها در محلات مختلف شهر‌ها و روستا‌ها بودیم.حال مدتی است که امریکا با خروج از برجام به دنبال بهم ریختن شرایط اقتصادی کشور است اما این امر آنهم در حوزه ساخت و ساز ممکن است ؟کارشناسان کاهش تعداد معاملات مسکن در فروردین‌ماه ۹۷نسبت به اسفند۹۶ توجیه منطقی داشته و تعطیلی‌‌ها از دلایل این کاهش است؛ اما به عقیده این عده دلیل اصلی کاهش تعداد معاملات خریدوفروش و حتی اجاره چیزی جز نوسانات ارز و تنش‌های سیاسی نبوده است. اگرچه به عقیده بسیاری از فعالان بازار مسکن در ماه‌های آتی به روال مطلوب خود بر می‌گردد و از سویی آمارهای دفتر اقتصاد مسکن نشان می‌دهد فروردین امسال مجموعاً ۴۷۹۶ فقره معامله خرید مسکن در شهر تهران به ثبت رسید که نسبت به اسفند ۹۶ با کاهش ۹٫۵۷ درصدی و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با افت ۳٫۵ درصدی مواجه شد؛ کاهش چشمگیر ۹/۵۷ درصدی معاملات مسکن در فروردین‌ماه در مقایسه با اسفند سال گذشته درعین‌حال که یک کاهش ماهانه طبیعی، سنتی و قابل‌انتظار در حجم معاملات مسکن فروردین‌ماه (به دلیل تعطیلات دوهفته‌ای نوروز) محسوب می‌شود به لحاظ افت نقطه‌ای از ۵ عامل نشات می‌گیرد.همچنین بر اساس گزارش‌های خام به‌دست‌آمده از برخی از دفاتر مشاوران املاک استان تهران وضعیت معاملات مسکن در سه هفته اخیر اردیبهشت‌ماه نیز در پایین‌‌ترین سطح خود قرار داشته و اعداد و ارقام به‌دست‌آمده در این ماه همانند اردیبهشت‌ماه سال ۹۴ یعنی آغاز دوران سنگین رکود بوده است.

مسکن ۹۷ در دوراهی تداوم رونق و بازگشت رکود

محمدعلی مهری- کارشناس ارشد شهرسازی

در همین راستا یک کارشناس ارشد شهرسازی بابیان اینکه بازار مسکن پس از ۵ سال رکود، توانست در ماه‌های پایانی سال ۹۶ وارد دوره رونق شود گفت: بر این اساس همه منتظر اتفاق‌های شگرف و ادامه روند رونقی بازار مسکن در تعداد معاملات و به‌رغم آن کاهش میانگین قیمت بودند؛ اما به‌یک‌باره تمام انتظارات تحت شعاع دو فاکتور پس‌ران یعنی تنش‌های سیاسی و دلار قرار گرفت.

دراین‌بین گزارش‌های منتشرشده از وضعیت استقبال متقاضیان مسکن از تسهیلات مسکن یکم نشان می‌دهد: این تسهیلات با توجه به نرخ سود مناسب در مقایسه با نرخ مصوب برای تسهیلات بانکی، توانستند امکان برنامه‌ریزی خرید مسکن را برای بخش زیادی از متقاضیان مصرفی مهیا کنند همچنین باید توجه داشت فاکتورهای مثبت تسهیلات یکم و یا کاهش نرخ سود بانکی تا حدودی تحت تأثیر برجام و افزایش دلار قرارگرفته خاطرنشان کرد: بدون تردید بعد از گذشت چند ماه از بحران برجام و دلار اوضاع روی خوش به بازار مسکن نشان خواهد داد زیرا سه فاکتور بافت فرسوده، ورود خانه اولی‌‌ها به بازار و کاهش نرخ سود تسهیلات اثرگذاری قوی‌تر و باثبات‌تری نسبت به تنش‌های سیاسی و دلار دارد؛ و با توجه به همین تنش‌‌ها معاملات مسکن در اردیبهشت‌ماه به‌شدت کاهش یافت از طرفی همواره نوسانات دلار و تنش‌های سیاسی اثر کوتاه‌مدتی بر مسکن داشته و علی‌رغم اصرار برخی از دلالان و واسطه گران به قطع یقین می‌توان گفت رکود سنگین مسکن اثر تأثیر دلار را بر مسکن خنثی می‌کند.

اثر کوتاه‌مدت برجام بر مسکن

عطا آیت الهی – کارشناس مسکن

در همین زمینه یک کارشناس مسکن بابیان اینکه بازار مسکن یک بازار داخلی است و نباید تأثیر چندانی تنش‌های سیاسی تأثیر بگیرد گفت: اصلی‌‌ترین دلیل رکود مسکن داخلی بوده و مربوط به عدم توجه به اشتغال و تولید است و تا زمانی که سرمایه‌های سرگردان وارد عرصه تولید و اشتغال نشود این نقدینگی‌‌ها به‌راحتی در هر میدانی جولان می‌دهند در حال حاضر این میدان مربوط به بازار ارز و سکه است و مطمئن هدف بعدی این نقدینگی‌‌ها بازار مسکن خواهد بود لذا بدون تردید نوسانات ارز مقطعی بوده و تأثیر کمی بر بازار مسکن دارد گفت: در حال حاضر بزرگ‌‌ترین تهدید مسکن ناشی از کاهش ساخت‌وساز است. اگرچه مسؤولان مکرراً اعلام می‌کنند که بازار مسکن مملو از خانه‌های خالی است اما ازآنجایی‌که بخش اعظمی از خانه خالی مربوط به خانه‌های متراژ وسیع و لاکچری است جوابگوی تقاضای میانه جامعه نبوده و به‌تبع این بازار در سال‌های آینده با حجم بزرگی از تقاضای مصرفی روبرو خواهد شد در نتیجه این تصمیم تأثیر مستقیم و کوتاه‌مدتی بر بازار مسکن ندارد، زیرا مصالح نیروی کار بخش مسکن، داخلی است پس این اقدام نمی‌تواند تأثیر مستقیم چندانی بر بازار داشته باشد.

 

دو احتمال قوی در خصوص بازار مسکن

حمیدرضا قاضی زاهدی- کارشناس ساخت‌وساز

اثر روانی تحولات سیاسی و نوسانات ارزی بیشتر از اثر واقعی آن است گفت: البته نباید اثر روانی تحولات بازارهایی همچون ارز را بر تورم عمومی نادیده گرفت لذا خروج ترامپ از برجام، تأثیر کوتاه‌مدت قابل‌توجه و مستقیم بر بازار مسکن ندارد، اما ترکیب این رخداد با سایر متغیرهای بیرونی و درونی، احتمال دارد در میان‌مدت و بلندمدت، بر روند بازار همچون طول زمانی رونق یا میزان تورم مسکن اثر بگذارد در بخش تقاضای مصرفی اوضاع بسیار متفاوت است. اگر شرایط برای ثبات نسبی قیمت در ماه‌های آتی به‌خصوص از محل خروج تقاضای سرمایه‌ای- فراهم شود، خانه‌اولی‌های مجهز به وام یکم، گروه مؤثر و پرحجمی هستند برای آنکه دور موتور رونق در بازار معاملات مسکن را در سطح قابل قبولی افزایش دهند در نتیجه با تفاسیر ذکرشده دو احتمال متفاوت از آینده بازار ساخت‌وساز را می‌توان متصور شد گفت: سناریوهای کوتاه‌مدت و بلندمدت است. در احتمال کوتاه‌مدت می‌توان متصور شد به علت نا اطمینانی‌های مقطعی بخشی از نقدینگی‌های سازندگان یا مشتاقان به ساخت تا حدودی بلوکه شود.