کاهش ارزش پول ملی تا کجا پیش می‌رود؟

از اقتدار گذشته تا … کاهش ارزش پول ملی تا کجا پیش می‌رود؟ مسعود طاهری- پول؛ نشان‌دهنده ارزش مالی در هر کشور است و در خارج از مرزهای هر کشور نیز نشانه‌ای از اقتدار. در واقع ارزش پول هر کشور به اتفاقات درونی و بیرونی آن کشور ارتباط مستقیم دارد. مثلاً، پس از انتخابات مالزی […]

از اقتدار گذشته تا …

کاهش ارزش پول ملی تا کجا پیش می‌رود؟

مسعود طاهری- پول؛ نشان‌دهنده ارزش مالی در هر کشور است و در خارج از مرزهای هر کشور نیز نشانه‌ای از اقتدار. در واقع ارزش پول هر کشور به اتفاقات درونی و بیرونی آن کشور ارتباط مستقیم دارد. مثلاً، پس از انتخابات مالزی که به شکست حزب حاکم و پیروزی نخست‌وزیر سابق این کشور انجامید، ارزش رینگت مالزی به پایین‌‌ترین سطح خود رسید.

وضعیت این روزهای پول ملی نظام جمهوری اسلامی تحت تأثیر مسایل  سیاسی همچون برجام و… قرار گرفته است و دولت نیز در تلاش برای جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی است؛ چرا که پایین آمدن آن مساوی با کاهش ارزش حقوق و دریافتی آحاد جامعه است و دولت برای این‌که مجبور نشود پول بیش‌تری را چاپ و حقوق‌ها را افزایش دهد، باید فکری به حال خود کند.

اما همیشه اوضاع ارزش پول کشور این‌طور نبوده است و به تاریخ که نگاه کنی ارزش پول ایران در زمانی ۱۰ برابر پوند انگلیس بوده است! علی‌رحیم‌پور، دکترای اقتصاد در این باره می‌گوید: در زمان شاه طهماسب صفوی، یعنی در سده شانزدهم میلادی، واحد پول ایران «شاهی» بود و هر ۲۰۰ شاهی برابر با یک «تومان». طبق مندرجات سفرنامه جنکینسون، در آن زمان هر شاهی با یک شیلینگ انگلیس برابر بود. هر پوند استرلینگ برابر با ۲۰ شیلینگ است. بنابراین، یک تومان ایران برابر بود با ۱۰ پوند انگلیس. یعنی، ارزش پول ایران ۱۰ برابر پول انگلیس بود.

برجام، ترامپ و آینده پول ملی

با به انجام رسیدن توافق ایران با قدرت‌های بزرگ جهانی، نظام جمهوری اسلامی توانست پس از یک دهه یکی از مهم‌ترین پرونده‌های خود را در مجامع بین‌المللی ببندد و به نوعی به آغوش جامعه جهانی بازگردد. آغوشی که تنها با کلید واژه «نرمش قهرمانانه» محقق می‌شد و دولت روحانی نیز توانست با رهبری محمدجوادظریف آن را به انجام برساند.

افزایش قیمت ارز و کاهش قیمت ریال

با پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا می‌شد حدس زد که باز هم ممکن است پول ملی دستخوش کشمکش‌های سیاسی شود و از ارزشش کاسته شود. ترامپ بعد از گذشت یکسال از ریاست جمهوری خود در آمریکا از توافق هسته‌ای به صورت یک جانبه خارج شد تا زنگ‌ها برای پول ملی بیش‌تر به صدا درآید. در واقع ماه‌های آخر سال ۹۶ بود که قیمت ارز با اعلام امکان خروج آمریکا از برجام به شدت رشد کرد تا جایی که ظرف مدت نزدیک به یکماه هر دلار آمریکا رشدی چند صد تومانی را تجربه کرد.

تلاش دولت برای آرام کردن فضا

دولت دوازدهم به ریاست روحانی با پیش‌بینی فضای بعد از خروج آمریکا از برجام، با اعلام این‌که نرخ دلار را تک نرخی کرده به استقبال بازار رفت. اتفاقی که بعد از آن با اعلام خروج دلار از دایره مبادلات ایران رنگ و بوی جدید به خود گرفته و اکنون ظریف و دیگر وزرای کابینه به دنبال ایجاد پیمان‌های پولی دو جانبه یا چند جانبه برای مقابله با دلار آمریکا هستند.

کاهش شدید ارزش پول ملی

با این وجود، پول ملی نظام جمهوری اسلامی در ماه‌های اخیر به شدت کاهش یافته و تقریباً به نصف رسیده است! سلام‌امینی، عضو کمیسیون انرژی مجلس فعلی در فرودین ماه گفت که ارزش پول ملی کشور طی ماه‌های اخیر ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است. وی در مجلس گفت: مدیران اقتصادی ارشد نظام این نرخ ارز نیست که افزایش یافته است بلکه نرخ ارزش ریال و پول ملی ایران است که بین ۴۰ تا ۵۰ درصد در مقابل ارزهای خارجی سقوط کرده است.

حال باید منتظر ماند و دید که آیا دولت موفق می‌شود از کاهش ارزش پول ملی جلوگیری کند یا مجبور می‌شود تا باز هم با افزایش حقوق کارمندان، فریادرس آحاد جامعه شود؟