مردم و معضلی به نام وام

هر کدام از بانک‌ها ساز خود را می‌زنند! مردم و معضلی به نام وام گروه بانک، بیمه، بورس- وام؛ ابزاری نام آشنا برای آحاد جامعه است و خیلی‌ها برایش سر و دست می‌شکنند. در دوره‌ای که پس‌انداز پول از هر دوره‌ای سخت‌تر شده است، همچنان وام یکی از بهترین راه‌ها است و در این راه […]

هر کدام از بانک‌ها ساز خود را می‌زنند!

مردم و معضلی به نام وام

گروه بانک، بیمه، بورس- وام؛ ابزاری نام آشنا برای آحاد جامعه است و خیلی‌ها برایش سر و دست می‌شکنند.

در دوره‌ای که پس‌انداز پول از هر دوره‌ای سخت‌تر شده است، همچنان وام یکی از بهترین راه‌ها است و در این راه بانک‌ها مطمئن‌‌ترین هستند؛ اما هستند بانک‌هایی که با شرایطی عجیب و غریب تن وام گیرنده را می‌لرزانند تا جایی که بسیاری از وام گرفتن پشیمان می‌شوند.

صد البته هستند خواصی که تنها با یک تلفن از پشت میز کارشان و سفارش آشنایانی که دارای ژن خوب هستند، توانسته‌اند، وام‌های کلان با بهره‌های بسیار ناچیز دریافت کنند.

تاریخچه وام در ایران

اولین تجربه تلخ ثبت شده دریافت وام در کشورمان مربوط به تجارتخانه جمشیدیان است، این تجارتخانه که در سال ۱۲۶۵ شمسی توسط ارباب جمشید، تاجر منسوجات به عنوان مؤسسه مالی برای انجام امور بانکی تأسیس شد. وی موفق شد با توجه به حرفه جدید خود یعنی صرافی و انتقال وجوه تجار رونق خوبی به کسب و کارش بدهد. این تجارتخانه با اعطای وام‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت رونق مناسبی در صنعت بانکداری خود ایجاد کرد اما با ورود این تجارتخانه به صنعت ملک و املاک تقریباً تمام این موفقیت‌ها مسیری دیگر به خود گرفت و با استقراض او از دو بانک استقراضی و بانک شاهی تجارت امپراتوری ارباب جمشید به نابودی کشیده شد، این دو بانک با تمدید نکردن مدت بازپرداخت وام تجارتخانه جمشیدیان، وی و تجارتخانه او را به زانو در آوردند و در نهایت در سال ۱۲۹۴ شمسی کل تخارتخانه به دولت ایران واگذار شد.

اولین وام با نظام بانکداری

سیستم پرداخت وام و نظام بانکی اگرچه به ظاهر برای رفع نیاز مردم بوده اما بیش‌تر در اختیار دولتمردان و سران کشور‌ها قرار می‌گرفت اما با افتتاح بانک کارگشایی ایران در سال ۱۳۰۵ به واقع دگرگون شد و سمت و سوی هدفمندی به خود گرفت. اساس و بنیان این بانک که قرض دادن پول یا همان وام دادن بود نام بانک کارگشایی را برایش به ارمغان آورد، هر چند از ابتدا به عنوان مؤسسه رهنی دولت ایران مشغول انجام این امر بود اما رفته‌رفته نام بانک کارگشایی را به خود دید و از آن پس با این نام مشغول به‌کار است. بانک کارگشایی توانست از اوایل سال ۱۳۱۸ شمسی شکل دقیقی از قرض‌الحسنه را در نظام بانکی ایران ترسیم کند که همین موضوع باعث کنترل نحوه پرداخت وام در ارقام کوچک به مردم و در عین حال کنترل نقدینگی آنها شد.

یک وام و هزار دردسر

در این دوره و زمانه اما شرایط بسیار سخت شده است. بانک‌ها تسهیلات می‌دهند و ظاهراً مشکلی هم برای پرداخت ندارند، اما جریان اعطای آن در برخی موارد تا حدی عجیب پیش می‌رود که می‌تواند مشتری را به راحتی از دریافت وام برای تأمین نیاز خود منصرف کند و یا تحت شرایطی سخت و در ناچاری مجبور به تأمین درخواست‌های بانک‌ها باشد. یکی از بانک‌ها در مقابل درخواست تسهیلات عنوان می‌کند که اگر شما مشتری بانک نیستید و یا گردش مالی در این بانک ندارید، باید امتیاز وام را بخرید. به عبارتی از مشتری می‌خواهد معادل مبلغ وام مورد نظر، پرداختی انجام داده و بعد از آن تازه وارد جریان دریافت تسهیلات شود که ممکن است حداقل یک ماه آن هم با تعیین ضامن و نگه داشتن بخشی از وام اتفاق افتد. یکی از مؤسسات که شرایط چندان مناسبی هم ندارد در مقابل دریافت هر ۱۰ میلیون تومان وام حداقل یک ضامن رسمی طلب می‌کند، یعنی اگر قرار باشد ۵۰ میلیون تومان وام پرداخت کند، ۵ ضامن رسمی نیاز دارد آن هم در شرایطی که در حال حاضر سال‌هاست استخدام رسمی چندانی در دولت اتفاق نمی‌افتد و تقریباً اکثر استخدام‌‌ها قراردادی است، تأمین این تعداد ضامن رسمی برای متقاضی دریافت وام مشکل خواهد بود! خلاصه هر بانکی برای وام دادن ساز خود را می‌زند.

در کنار این مسایل ریز و درشت دوره بازپرداخت تسهیلات ۳ ساله، سود ۱۸ درصدی، ضامن معتبر رسمی و نه بازنشسته، وثیقه و… را هم که اضافه کنی، می‌بینی که هفتخوان وام، هفتخوانی سخت و پیچیده است که باید برای به دست آوردنش دست به هر کاری بزنی.