نقش صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی در نوسازی ماشین‌آلات معدنی

نقش صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی در نوسازی ماشین‌آلات معدنی محمد قره‌داغلی- معدن‌داری در ایران یک فعالیت پرریسک به حساب آمده به‌ویژه مراحل اکتشاف و قبل از استخراج هیچ منافع مالی برای معدن‌دار به همراه ندارد و باید توجه داشت که این مراحل بسیار هزینه‌بر و پرریسک است. به گزارش مناقصه‌مزایده، دلیل هزینه‌بر بودن مراحل […]

نقش صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی در نوسازی ماشین‌آلات معدنی

محمد قره‌داغلی- معدن‌داری در ایران یک فعالیت پرریسک به حساب آمده به‌ویژه مراحل اکتشاف و قبل از استخراج هیچ منافع مالی برای معدن‌دار به همراه ندارد و باید توجه داشت که این مراحل بسیار هزینه‌بر و پرریسک است.

به گزارش مناقصه‌مزایده، دلیل هزینه‌بر بودن مراحل اکتشاف، خطای بالای آن است که البته این ریسک در سرمایه‌گذاری استخراج و استفاده از فناوری‌های روز دنیا به حداقل می‌رسد.

از مشکلات اساسی معادن کشور، تأمین ماشین‌آلات معدنی است، به گونه‌ای که در ۵ سال گذشته قیمت ماشین‌آلات راهسازی و معدنی ۶ تا ۷ برابر افزایش پیدا کرده است و این رقم حتی با در نظر گرفتن حقوق ورودی و تعرفه‌های گمرکی از میزان تورم و افزایش نرخ ارز بالاتر است. از نظر اقتصادی باید گفت: حتی نرخ ۴۲۰۰ تومان اعلام شده از سوی دولت برای دلار برای بخش معدن به خصوص تولیدکنندگان‌ کوچک و متوسط زیاد است. این در حالی است که در سال ۱۳۹۷ نوسازی ماشین‌آلات بخش خصوصی معدن به ۵۰۰ میلیون دلار سرمایه نیاز دارد.

اگر در این میان یک منبع مالی مطمئن در دسترس بهره‌برداران معدن باشد آنها می‌توانند از پول‌های صندوق‌‌ها و بانک‌ها بهره برده و ریسک فعالیت اکتشاف را کاهش دهند.

این منبع مالی مطمئن می‌تواند صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی باشد تا رابط خوبی میان معدن‌کاران و بانک‌ها باشد.

متأسفانه عمده‌‌ترین عاملی که مانع دادوستد مالی و پولی بین بهره‌برداران معدنی و مؤسسات مالی می‌شود، نداشتن ضمانتنامه‌های صحیح و قابل قبول برای بانک‌ها و نیز نبود امکان کارشناسی دقیق نسبت به ارزش پروانه معادن است.

گفتنی است که بهبود فعالیت صندوق موجب می‌شود که بهره‌بردار و وام‌گیرنده بتوانند در دوره اخذ وام به توسعه معدن خود اقدام کرده و درگیر مسایل و مشکلات مالی و پولی نشوند و در نهایت عطای معدن را به لقای آن نبخشند.

یکی از ضرورت‌های مهم در هم‌افزایی معادن کوچک و متوسط و افزایش توان رقابتی آنها بهبود فرایندهای داخلی صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی، ایجاد سیستم پاسخگویی به مشتریان و افزایش سرمایه صندوق بیمه سرمایه‌گذاری است.

سرمایه اسمی و حقیقی صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی قبل از دولت یازدهم ۱۰ میلیارد تومان بود که در دولت یازدهم به ۱۴۳ میلیارد تومان رسید. با این حال صندوق بیمه و پتانسیل بخش معدن با هم همخوانی ندارد و اگر بخواهیم جایگاه صندوق در بخش معدن و صنایع معدنی رفیع باشد باید سرمایه آن متناسب با نیاز بخش معدن در حلقه‌های زنجیره ارزش افزایش یابد.

این درحالی است که طی ۴سال گذشته با توجه به بضاعت کم صندوق ۱۰۰ میلیارد تومان بیمه‌نامه برای بخش معدن صادر شده است .

اکنون صندوق هزار میلیارد تومان اعتبارنامه صادر کرده که خوشبختانه ۷۰۰ میلیارد آن در حوزه صادرات بوده است.

صندوق توسعه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی یک نهاد حاکمیتی برای تسهیل بخش معدن و برای دسترسی به منابع مالی است، البته باید این موضوع در بین فعالان معدنی و رسانه‌ها تبیین شود که وظیفه صندوق دادن وام و تسهیلات به صورت مستقیم نیست، بلکه رسالت این صندوق ارایه بیمه‌های اکتشاف، استخراج و فرآوری از طریق بانک‌ها و مؤسسات مالی است و یکی از این بانک‌ها، بانک صنعت و معدن و دیگری بانک ملت است که می‌توانند معدنکاران از اعتبارات بیمه‌نامه برخوردار کند.

 این یک وظیفه قانونی بسیار مطلوبی برای صندوق مذکور است، اما دلیل این‌که چرا قانون در بخش اکتشاف و پوشش ریسک‌های اکتشافی، استخراج و فرآوری عمل نکرده، این است که به نظر می‌رسد آن باور حقیقی برای بخش معدن که می‌تواند موتور محرکه برای توسعه اقتصاد متوازن باشد، وجود ندارد.

اما این سؤال وجود دارد که چرا تاکنون این صندوق نتوانسته به نقش خود درست عمل کند، جوابش این است که متأسفانه هنوز در کشور به اهمیت نقش معدن پی نبرده‌ایم.

هنوز تسهیلاتی جهت خرید ماشین‌آلات معدنی به فعالان معدنی کشور داده نشده است

به گفته بیژن پناهی‌زاده، معاون معدنی خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در ۳ سال گذشته باید اعتباری حدود ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان توسط صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی و وزارت صنعت به فعالان حوزه معدن واگذار می‌شد، اما با وجودی که در این چند سال این مبلغ در بانک ملت و بانک صنعت و معدن به ودیعه گذاشته شده، هنوز تسهیلاتی جهت خرید ماشین‌آلات معدنی به فعالان معدنی کشور داده نشده است. متأسفانه ارزش این پول به دلیل افزایش نرخ ارز به یک سوم کاهش یافته و معدنکاران حتی اگر این تسهیلات را اکنون دریافت کنند، برای خرید ماشین‌آلات خارجی بهره کم‌تری از این پول می‌برند.

صندوق باید اعتبارات خود را در اختیار معدنکاران بگذارد

قدیر قیافه، عضو انجمن سنگ‌آهن ایران، در رابطه با منابع اختصاص داده شده به صندوق بیمه حمایت از معدنکاران اظهارکرد: این موضوع توسط ایمیدرو در حال پیگیری است و صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی در صورتی که منابع مالی داشته باشد، می‌تواند به عنوان خطوط اعتباری در اختیار معدنکاران بگذارد تا بتوانیم از برندهای مطرح دنیا در حوزه ماشین‌آلات معدنی کمک گرفته و به به‌روزرسانی صنایع معدنی کشور یاری برسانیم.

فعالان معدنی با عملکرد و وظایف صندوق آشنا نیستند

در این زمینه فرید دهقانی، مدیرعامل صندوق توسعه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی تأکید کرد: اکنون توانایی چندانی برای افزایش بودجه صندوق نداریم و در صورتی که ۱۰ درصد حق پرداختی معادن روستایی به صندوق تزریق شود، منابع جدید با مکانیزم هدفمند‌تری به معادن تزریق شده و بدون شک این موضوع یک تحول و حرکت مثبتی برای بخش روستایی ایجاد خواهد کرد.

وی تأکیدکرد: صندوق با سازمان ایمیدرو توافقنامه مشترکی برای احیای معادن کوچک در نظر گرفته است و فکر می‌کنم سال دیگر اتفاقات خوبی در حوزه معادن کشور رخ دهد.

دهقانی اضافه‌کرد: بسیاری از فعالان حوزه معدن از دایره فعالیت صندوق اطلاعات کافی ندارند و همین موضوع باعث شده تا ابهامات بی‌شماری در انجام وظایف صندوق پیش بیاید و بسیاری از افراد صحبت‌هایی می‌کنند که با واقعیت مطابقت ندارد.

مدیرعامل صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی در پایان یادآور شد: من به عنوان مدیر صندوق اعلام آمادگی می‌کنم که تا آینده اطلاع‌رسانی بیش‌تری در مورد فعالیت‌های صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی انجام داده تا معدنکاران بتوانند از حمایت‌های صندوق بهره بیش‌تری ببرند.

صندوق بیمه معدنکاران ناقص و محدود عمل کرد

مهرداد اکبریان، مدیر انجمن سنگ‌آهن ایران، اظهارکرد: صندوق بیمه معادن علاوه بر این‌که می‌تواند به صورت مستقیم تأمین کننده نیازهای مالی درخواست‌کنندگان تسهیلات باشد، می‌تواند به عنوان خدمت دوم بین بانک‌هایی که می‌خواهند وام بدهند و معدن‌دارانی که مشکل ضمانتنامه دارند، به‌صورت واسط عمل کنند.

اکبریان تصریح‌کرد: این مسیر یکی از راحت‌‌ترین مسیرهایی است که به علت وجود تضامینی معتبر در آن می‌تواند موجب فراهم آوردن منابع مالی لازم برای حوزه معدن کشور شود.

مدیر انجمن سنگ آهن ایران، تأکیدکرد: متأسفانه صندوق بیمه معدنکاران در هر دو حوزه فعالیت خود، ناقص و محدود عمل کرده به ‌صورتی که بیش‌تر معادن به علت نبود نقدینگی کار خود را تعطیل کرده و یا با ظرفیت پایین‌تر به فعالیت خود ادامه می‌دهند و این معادن نتوانستند کمک‌های مورد نظر خود را از صندوق بیمه معدنکاران دریافت کنند.

وی، ابرازکرد: بدیهی است صندوق بیمه معدنکاران نیازمند تغییر ساختاری در ارایه خدمات پولی به معادن است

اکبریان افزود: زیرا ماهیت کار بیمه معدنی از نظر قانون‌گذاران قطعاً به این شکل نبوده و حداقل اگر فعلاً فرصت تغییر ساختارها‌‌ برای صندوق وجود ندارد، نمایندگان تشکل‌های خصوصی باید در این صندوق حضور داشته و به صورت تخصصی در ارزشگذاری و میزان اقساط و امور دیگر دخالت کنند.

وی تصریح‌کرد: متأسفانه در دوره‌های گذشته مسؤولان صندوق، پول‌‌ها را در بانک‌ها گذاشتند تا بتوانند سود ۲۴ درصد بگیرند و اکنون چون سرمایه‌ آنها راکد بوده است، با شکست مواجه شده‌اند و متأسفانه به دلیل افزایش نرخ ارز پول‌های انباشته شده در حساب‌های بانکی ارزش خود را برای خرید ماشین‌آلات معدنی و تجهیز معادن قدیمی کشور، از دست داده‌اند.

بودجه معدنی در بانک ذخیره شد

شهریار شعبانی، عضو کمیسیون معادن اتاق بازرگانی اصفهان، با اشاره به ‌کارایی صندوق حمایت‌های معدنی در سال‌های گذشته اظهارکرد: بودجه‌ای که به صندوق برای کمک به بخش خصوصی داده شده و در بانک ذخیره شده اکنون وضعیت مشخصی ندارد اما نکته قابل اهمیت آنجاست که بخش معدن کشور امروز نیاز شدیدی به نو شدن دارد و تحقق این هدف نیازمند خانه‌تکانی دولت در این حوزه و اختصاص بودجه مناسب برای نوسازی ماشین‌آلات و منابع معدنی است.