به دور از جنجال‌های بین‌المللی صورت می‌گیرد تهیه طرح مبارزه با پولشویی با مختصات بومی گروه اقتصاد کلان – بعد از آن‌که مجلس بررسی الحاق ایران به پیمان FATFتحت عنوان لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم حدود دو هفته گذشته با رأی نمایندگان به مدت دو ماه مسکوت گذاشت و مخاطرات […]
به دور از جنجال‌های بین‌المللی صورت می‌گیرد
تهیه طرح مبارزه با پولشویی با مختصات بومی
گروه اقتصاد کلان – بعد از آن‌که مجلس بررسی الحاق ایران به پیمان FATFتحت عنوان لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم حدود دو هفته گذشته با رأی نمایندگان به مدت دو ماه مسکوت گذاشت و مخاطرات امنیتی در این خصوص مطرح شد. حال عده‌ای از نمایندگان مجلس پس از دیدار اخیر با مقام‌معظم‌رهبری و ابراز نگرانی ایشان از مخاطرات مطرح در این پیمان، در تهیه طرحی برای مبارزه با پولشویی با مختصات بومی کشورمان هستند تا نگرانی‌های امنیتی موجود از قبول مفاد FATF نیز برطرف شود.
پولشویی چیست
پولشویی تبدیل سود حاصل از خلافکاری و فساد به دارایی‌های به ظاهر مشروع است. در فرایند پولشویی، پول حاصل از اقدامات غیرقانونی تبدیل به پول یا ثروتی می‌شود که در ظاهر از راه‌های قانونی به‌دست آمده است و به این طریق «پول شسته شده» وارد اقتصاد می‌شود در بسیاری از سیستم‌های قانونی و مشروع، قواعد پولشویی با روش‌های دیگر تبهکاری مالی و تجارتی تلفیق شده است. بیش‌تر قوانین ضد پولشویی به صورت آشکار با پولشویی تلفیق شده‌اند برخی از کشور‌ها پولشویی را تحت عنوان مبهم کردن منشأ منابع مالی تعریف می‌کنند. کشورهایی دیگر پولشویی را پولِ حاصل از فعالیتی می‌دانند که ممکن است در نقطه از کشور مشروع باشد اما در نقطه‌ای دیگر فساد و نامشروع تلقی شود. نقدهایی بر قوانین ضد پولشویی توسط مفسرانی وارد شده است که عقیده دارند این پهنه وسیع فعالیت‌های ضدپولشویی، در خارج یا داخل کشور بیش‌تر مانند یک عقیده یا نظریه مالی است و جنبه عملی و کاربردی ندارد.
تهیه طرح مقابله با پولشویی و مبارزه با تروریسم
اخیراً نیز جمعی از نمایندگان مجلس شورای‌اسلامی از تهیه «طرح مقابله با پولشویی و مبارزه با تروریسم» در پارلمان خبر داد.
عزت‌ا…یوسفیان‌ملا، نماینده مردم آمل در مجلس شورای‌اسلامی ضمن تأیید این خبر گفته است امروز زمان آن است که نمایندگان خانه‌ملت برای حمایت از حقوق مردم قوانینی تصویب کنند که خلأهای قانونی را پر کند، لذا ما درباره پولشویی و پول‌های ناسالم قوانینی داریم اما این قوانین نیاز به مصوبات دیگری هم دارند تا کامل شوند؛ در همین راستا طرحی را تهیه و تدوین کردیم تا قوانین محکم و درستی در این زمینه داشته باشیم. حمایت از مقابله با پولشویی و مبارزه با تروریسم ازجمله مباحثی است که در این طرح به آن توجه شده و مباحث مرتبط با آن در طرح گنجانده شده است.
همچنین یوسفیان‌ملا با اشاره به دیدار نمایندگان مجلس با رهبرمعظم‌انقلاب گفت: در این جلسه و با توجه به رهنمودهای رهبری برای تصویب قوانین داخلی برای مبارزه با پولشویی و تروریسم تصمیم به تدوین این طرح گرفتیم که هفته آینده تقدیم هیأت‌رییسه مجلس خواهیم کرد.
نکاتی در مورد پولشویی
۱) پولشویی جرمی مضاعف است: تطهیر پول جرم مستقلی نیست، یعنی برای بروز آن وجود یکسری اقدام‌های اولیه که خود آنها نیز عنوان مجرمانه مستقلی داشته باشند الزامی است. تا حدی که اگر این جرایم واقع نشوند دیگر پولشویی نیز امکان تحقق نخواهد داشت. این نکته را نیز باید افزود که هرچند جرایم مقدماتی به اندازه کافی مضر و غیرقابل اغماض هستند، ولی جرم دوم یا همان پولشویی از جرایم مقدماتی خطرناک‌تر و مضرتر نیز است.
۲) عنوانی جدید است: پولشویی مشمول هیچ یک از عناوین سابق نخواهد شد. این جرم یک عنوان جدید است و باید برای عقوبت آن یک عنوان جدید در ساختار کیفری ایجاد کرد.
۳) مسایل خرد را شامل نمی‌شود: برخی تصور می‌کنند می‌توان جرایم خرد مثل ربا یا فروش اموال مسروقه را در لفافه پولشویی جای داد، ولی پولشویی معنای وسیع‌تری دارد و مشروع جلوه دادن چنین مسایل خردی در دایره آن جای نخواهد گرفت. در تعریف آن وجود یک سازمان‌یافتگی نیز ضروری است و این مسأله باعث جدا شدن پولشویی از جرایم مذکور می‌شود.
۴) فراتر از تطهیر پول است: متأسفانه در لفظ پولشویی تنها به عبارت پول، به عنوان وجه رایج در مملکت اشاره شده است، ولی این جرم علاوه بر تطهیر پول، شامل هر نوع مال کثیف، اعم از نقود نیز می‌شود. مال، لفظی عام است و شامل تمامی دارایی‌ها می‌شود.
۵) جرمی مستمر است: بر عکس جرایم ساده، جرم پولشویی یک جرم دنباله‌دار و مستمر است. تطهیر پول دارای یک پروسه است و این فرایند باید طی شود. بدون طی آن نمی‌توان عنوان مجرمانه مذکور را به این واقعه نسبت داد.
۶) ابعاد مختلفی دارد: همانند تمامی جرایم که شناختن آنها ناشی از ضرباتی است که بر پیکره جامعه وارد می‌کنند، این جرم نیز مضراتی دارد که باعث عقوبت‌دار شدن فاعل می‌شود. علاوه بر بعد قضایی، ابعاد اقتصادی، سیاسی و اخلاقی را نیز می‌توان برای برشمرد.
۷) جرمی سازمان یافته است: برعکس جرایم غیرسازمان‌یافته که معمولاً با دستگیری فاعل واحد، سازمان جرم نیز متلاشی می‌شود، در این عنوان دستگیری یک نفر از سازمان نمی‌تواند پایان یک فعل مجرمانه تلقی شود، زیرا در سازمان‌های اینچنینی وجود افراد مختلف و متعدد این امکان را فراهم می‌کند تا خروج یک نفر یا حتی دستگیری او تنها با جایگزینی پست او ترمیم شود.
۸) عدم لزوم نقل‌وانتقال: برای این که یک دارایی غیرمشروع که ناشی از یک عمل غیرمشروع اولیه است، صحیح جلوه داده شود لازم نیست که حتماً از صافی مبادله یا نقل‌وانتقال استفاده شود. آنچه مهم است سعی در مشروع جلوه دادن است نه مبادله.
۹) عمل مخفی کردن مدنظر است: در این عنوان، جرم اصلی هرچه باشد تأثیری در مجرمانه بودن پولشویی ندارد- هرچند در مبحث تشدید آن مؤثر است- در این فعل آنچه مهم است عمل مخفی کردن منشأ اموال ناشی از جرم است. این مخفی کردن اموال از منشأ عنوان جداگانه‌ای دارد. برای مثال شخصی یک میلیون دلار درآمد از فروش مواد مخدر داشته است. در اینجا آنچه مهم است مخفی کردن پول‌های ناشی از منشأ غیرقانونی و سعی در مشروع جلوه دادن آنهاست. حال این که او یک مجرم مواد مخدر نیز است، به صورت جداگانه بررسی خواهد شد.
۱۰) پیدا کردن مصداق برای پولشویی: برای این که یک عمل بتواند با عنوان تطهیر مال قابل تطبیق باشد، لازم است که اولاً اصل آن مال مشکل داشته باشد و بتوان آن را غیرقانونی خواند، ولی تنها غیرقانونی بودن کافی نیست و لازم است آن سازمان که می‌خواهد دست به عمل پولشویی بزند، حالتی سازمان یافته داشته باشد. عکس این معنی چنین است که به‌طور اتفاقی یا به‌طور انفرادی دست به عمل پولشویی نزده باشد. مسأله سوم استفاده از وسایل مدرن امروزی- حاصل فناوری‌های نوین – در عمل پولشویی است. یعنی مجرمان از عواملی همچون بانکداری یا تجارت الکترونیک و … برای مشروع جلوه دادن اموال خود بهره‌مند می‌شوند.
۱۱) این عمل در چند مرحله باید محقق شود: ابتدا منتقل شدن درآمدهای حاصله به شبکه مالی و پول رسمی است. این انتقال می‌تواند به صورت سپرده‌گذاری باشد، ولی این تنها راه نیست. خریدهای کلان و امثال آن نیز روش‌هایی هستند که می‌توان به آنها توسل جست تا نفوذ و سرمایه‌های حاصله را مشروع جلوه داده یا به اصطلاح آنها را شست. مرحله دوم تلاش در راستای مخفی کردن منشأ واقعی مال است. اینجا با استفاده از روش‌های مختلف مثل جعل، کلاهبرداری و … مال را قانونی و مشروع جلوه می‌دهند. مطلب دیگر در اینجا وجود جرم‌های مؤخر است. چنانچه دیدیم برای وقوع پولشویی وجود یکسری جرم‌های مقدم ضروری و وجود یکسری عناوین مؤخر نیز لازم است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.