اثربخشی و همصدایی شاخص ارزیابی مدیریت تشکل‌های اقتصادی است

اثربخشی و همصدایی شاخص ارزیابی مدیریت تشکل‌های اقتصادی است گروه تجارت- مجتبی قدیری درآمدهای نفتی قدرت شنوایی دولت را کاهش داده است کیوان کاشفی، عضو هیأت رییسه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن ‌و کشاورزی ایران‌ گفت: تمرکز درآمدهای نفتی در ایران، قدرت شنوایی بخش دولتی برای شنیدن سخنان بخش خصوصی را کاهش داده است. ادبیات یک […]

اثربخشی و همصدایی شاخص ارزیابی مدیریت تشکل‌های اقتصادی است

گروه تجارت- مجتبی قدیری

درآمدهای نفتی قدرت شنوایی دولت را کاهش داده است

کیوان کاشفی، عضو هیأت رییسه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن ‌و کشاورزی ایران‌ گفت: تمرکز درآمدهای نفتی در ایران، قدرت شنوایی بخش دولتی برای شنیدن سخنان بخش خصوصی را کاهش داده است. ادبیات یک طرفه و سرشار از آمارهای گزینشی و گاه دستکاری شده، موضوعی است که در اکثر دولتمردان، صرفنظر از خاستگاه سیاسی و اجتماعی آنها دیده می‌شود. در چنین شرایطی، تقویت همصدایی بخش خصوصی و ایجاد هارمونی در سمفونی بخش خصوصی اقتصاد کشور، می‌تواند گرد و غبار غفلت را از گوش تصمیم‌سازان بزداید و به بهبود شنوایی و بینایی آنها کمک کند.

بی‌اعتنایی دولت به تجربه‌ها و مشورت‌های بخش خصوصی

وی ادامه می‌دهد: هر چند سیاست‌های کلی نظام، مجموعه قوانین بالادستی و سیاست‌های راهبردی دولت، بر تقویت بخش خصوصی و مشورت‌گیری از آن در تصمیم‌های اقتصادی تأکید دارد؛ ولی در عمل مشاهده می‌کنیم که بی‌اعتنایی به اطلاعات، تجربه‌ها، مطالبات و مشورت‌های بخش خصوصی، هزینه‌های متعدد و متنوعی را به اقتصاد کشور تحمیل می‌کند. از یکسو شاهد غافلگیر شدن دولتمردان در مواجهه با پدیده‌هایی هستیم که بخش خصوصی با آینده‌نگری، نسبت به وقوع آن هشدار داده بود و از سوی دیگر، تصمیم‌های غافلگیرانه‌ای را مشاهده می‌کنیم که بدون اطلاع قبلی فعالان اقتصادی و به صورت یک شبه اتخاذ و ابلاغ می‌شود و تبعات آن، دامن اقتصاد کشور به‌ویژه فعالان اقتصادی را می‌گیرد.

مصلحت اقتصادی، الزام‌های شرایط بحرانی ترفندهای دولتی برای تصمیم‌گیری

کاشفی تأکیدکرد: در متون متعدد قانونی پیش‌بینی شده که همه تصمیم‌ها با مشورت بخش خصوصی باشد. در قانون اتاق بازرگانی، بر نقش اتاق به عنوان مشاور قوای سه‌گانه تأکید شده است. قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار نیز، صدور بخشنامه‌ها را موکول به مشورت با تشکل‌های حرفه‌ای حوزه کاری متأثر از آن بخشنامه می‌داند. وی افزود: با این حال، شاهد آن هستیم که بسیاری از تصمیم‌های دولتی، در فضایی دیگر و تحت عناوینی مانند مصلحت اقتصادی، الزام‌های شرایط بحرانی و‌… اتخاذ می‌شود و دیدگاه‌های بخش خصوصی در این تصمیم‌ها، جایگاه مؤثری ندارد. این در حالی است که هم مصلحت اقتصاد کشور و هم راهبرد پرهیز از بحران یا عبور از آن، مستلزم بهره‌گیری از ظرفیت فکری بخش خصوصی است. با این‌که عملکرد دولت‌‌ها در این زمینه، قابل نقد است؛ اما نمی‌توان نقش خود بخش خصوصی در نادیده گرفتن ظرفیت‌هایش را انکار کرد. همصدایی و مطالبه‌گری، راهکارهایی هستند که اگر با دقت توسط بخش خصوصی اجرا شود، تصمیم‌سازان چاره‌ای جز مشارکت دادن این بخش در فرایندهای تصمیم‌سازی نخواهند داشت.

هم‌افزایی تشکل‌ها و همگرایی آنها

عضو هیأت رییسه اتاق بازرگانی ایران‌ با بیان این‌که همافزایی تشکل‌ها و همگرایی آنها در رسیدن به اهداف کلان بخش خصوصی، اهمیت ویژه‌ای دارد، گفت: البته در زنجیره تولید و تجارت، هر بخش دارای منافع خاص خود است و نمی‌توان انتظار داشت که بخش‌های مختلف اقتصاد، مثل هم فکر کنند. اما همصدایی اقتضا می‌کند که فعالان اقتصادی، دیدگاه‌هایی را در فضای عمومی دنبال کنند که جمع‌بندی تضارب آرای آنهاست و منافع مشترکشان را تأمین می‌کند و حل‌ و فصل اختلاف‌های فیمابین را در فضای داخلی اتاق دنبال کنند. کاشفی یادآور شد: بدین‌ترتیب، دولت و بقیه تصمیم‌سازان نمی‌توانند به دلیل چندصدایی بخش خصوصی، از مشورت و مشارکت این بخش پرهیز کنند. اتاق ایران می‌تواند جلسات منظمی با تشکل‌های مرتبط با هر زنجیره اقتصادی برگزار کند تا از مجموعه این جلسات، نظرات واحدی در بیاید. برای مثال، در مجموعه‌هایی همچون طیور، فولاد، تجارت فرامرزی و…، نوع نگاه به فرایند تولید و تجارت در هر بخش متفاوت است. اتاق ایران باید بتواند نظرات این تشکل‌ها را بشنود و برای انسجام آنها چاره‌ای بیندیشد. مهم‌ترین راهکار در این زمینه، ارتباط مستمر، گفت‌وگو کردن و در نهایت اجماع تشکل‌ها با هم است.

ادغام تشکل‌های موازی و کوچک با همدیگر

وی با بیان این‌که برای انسجام بخش خصوصی، باید اکثریت بنگاه‌دار‌ها در تشکل‌های مختلف بخش خصوصی حضور داشته باشند و تشکل‌های موازی و کوچک با همدیگر ادغام شوند و به ‌صورت سیستمی کار کنند، افزود: اما در خیلی از قسمت‌های بخش خصوصی، زنجیره‌های مختلف تولید، منافع مختلف و متفاوت دارند که این، مانع از همگرایی می‌شود. این در حالی است که باید در مجموعه اتاق ایران شرایطی فراهم شود که بخش خصوصی، مطالبات خود را به‌ صورت واحد عنوان کنند. به عنوان مثال گاهی اتاق بازرگانی برای رایزنی در خصوص مسأله‌ای مهم و حیاتی برای بخش خصوصی، از مسؤولان مرتبط دعوت می‌کند که در نشست مشترک حضور یابند ولی نماینده یکی از تشکل‌ها، با طرح مسایل فرعی، انسجام آن نشست را از بین برده و مطالبه‌ای اصلی را فدای مطالبه‌ای فرعی می‌کند و موجب نشنیدن سخنان مهم دیگر تشکل‌ها می‌شود.

اثربخشی و همصدایی شاخص ارزیابی مدیریت تشکل‌های اقتصادی است

عضو هیأت رییسه اتاق بازرگانی ایران‌ افزود: انتظار می‌رود با اجرای دقیق‌تر و کامل‌تر مسؤولیت‌های اتاق در زمینه نظم تشکلی، از جمله مستندسازی و انتقال تجربه‌کاری تشکل‌های پیشتاز به سایر تشکل‌ها، فراگیر شدن مشارکت فعالان هر قسمت اقتصاد در تشکل مربوطه، ادغام تشکل‌های موازی، ایجاد تشکل برای حوزه‌های فاقد تشکل، ایجاد فدراسیون‌‌ها و کنفدراسیون‌های فرادستی و همچنین فراهم کردن فضای مذاکره مستمر تشکل‌های مرتبط، چنین پدیده‌هایی مدیریت شوند. به بیان دیگر، شاخص ارزیابی مدیریت تشکل‌های اقتصادی، نه افزایش تعداد آنها بلکه فراگیری، اثربخشی و همصدایی آنهاست.

پرهیز از بخشی‌نگری در طرح مطالبات

کاشفی گفت: نمایندگان اتاق و تشکل‌های عضو در نهادهای تصمیم‌ساز به‌ویژه شورای گفت‌وگو، باید توجه داشته باشند که آنها نماینده منافع کلیت بخش خصوصی کشور هستند نه زیرشاخه‌ای که کسب ‌و کار خودشان در آن قرار دارد. به همین دلیل، در طرح مطالبات از بخشی‌نگری پرهیز کرده و نگاه کلان بخش خصوصی را مورد توجه قرار دهند. این نکته به ویژه از این نظر اهمیت دارد که هرگاه بخش دولتی، دریچه‌ای‌های مشارکت و مشورت‌گیری از بخش خصوصی را باز می‌کند، این بخش خصوصی است که می‌توان با ارتقای کیفیت مشورت‌دهی خود، این دریچه‌ها را بازنگهداشته و موقعیت مشاور بودن خود را تثبیت کند. اما اگر شاهد تشتت آرا و ارایه نظرات متناقض باشیم، دولتمردان به این دلیل و شاید هم به این بهانه، بار دیگر فرایند تصمیم‌سازی را به اتاق‌های دربسته و بدون حضور نمایندگان بخش خصوصی هدایت خواهند کرد.

بخش خصوصی دشمن مملکت نیست

لئون آهارونیان، رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران ‌و ارمنستان نیز درباره راه‌های عبور از فضای تحریم گفت: آمریکا با خروج از برجام که قراردادی امضا شده بین همه اعضا بود نشان داد نسبت به تعهدات پایبند نیست و براساس منافع خود اقدام می‌کند؛ در چنین شرایطی ایران باید به دنبال یافتن زبانی مشترک برای تداوم همکاری‌های خود با دیگر طرف‌های برجام باشد.

آهارونیان همچنین با تأکید بر این‌که بخش خصوصی دشمن مملکت نیست، اظهار‌کرد: بخش خصوصی همان‌گونه که پیش از این نشان داده، همچنان راهی برای عبور از تحریم‌ها پیدا می‌کند.

‌بخش خصوصی ‌و دولتی از سیاست متحدی در اقتصاد تبعیت کنند

اسدا… عسگراولادی، رییس اتاق ایران ‌و روسیه نیز بر ضرورت تدوین سیاست‌های جامع اقتصادی و تبعیت بخش‌های دولتی و خصوصی از این سیاست‌ها تأکید کرد و گفت: تا زمانی که سیاست واحدی در بین بخش خصوصی و دولتی وجود نداشته باشد، نمی‌توان بر مشکلات غبله کرد. به گفته وی، تا زمانی که اختلاف وجود دارد، تصمیم‌های یک‌جانبه راه به جایی نمی‌برد و باید از نظرات بخش خصوصی استفاده کرد. وی از دولت خواست از مشورت بخش خصوصی در ارتباط با سیاست‌های اقتصادی استفاده کند و افزود: باید به دنبال اصلاح داخلی باشیم؛ یک حرف زده شود و یک واحد مدیریت کند. عسگراولادی گفت: دولتی‌‌ها تصمیم می‌گیرند و هر تغییری را انجام می‌دهند؛ این رویکرد نتیجه بخش نخواهد بود. به اعتقاد وی، بدون اصلاحات ساختاری ‌و فکری، مدیریت اقتصاد کشور سخت خواهد بود.