مراقب ضریب جینی باشید! گروه اقتصاد کلان- این روز‌ها که قیمت دلار افزایش بی‌سابقه‌ای یافته است، می‌توان نگران افزایش فاصله‌های طبقاتی میان دهک‌های ثروتمند و فقیر جامعه بود. موضوعی که قطعاً می‌تواند موجبات از هم پاشیدگی اجتماعی را فراهم کند که خود موجب ایجاد تبعات منفی برای کشور و افزایش بزهکاری‌های اجتماعی و حتی تشدید […]
مراقب ضریب جینی باشید!
گروه اقتصاد کلان- این روز‌ها که قیمت دلار افزایش بی‌سابقه‌ای یافته است، می‌توان نگران افزایش فاصله‌های طبقاتی میان دهک‌های ثروتمند و فقیر جامعه بود. موضوعی که قطعاً می‌تواند موجبات از هم پاشیدگی اجتماعی را فراهم کند که خود موجب ایجاد تبعات منفی برای کشور و افزایش بزهکاری‌های اجتماعی و حتی تشدید خطرات امنیتی در کشور شود لذا باید با اجرای سیاست‌های مناسب از جمله مبارزه با مفاسد اقتصادی و نیز افزایش مالیات از ثروت‌اندوزان ارز و سکه از بروز فاجعه افزایش ضریب جینی جلوگیری کرد.
مفهوم ضریب جینی
ضریب جینی یک واحد اندازه‌گیری پراکندگی آماری است که معمولاً برای سنجش میزان نابرابری در توزیع درآمد یا ثروت در یک جامعه آماری استفاده می‌شود. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، ضریب جینی یک واحد اندازه‌گیری پراکندگی آماری است که معمولاً برای سنجش میزان نابرابری در توزیع درآمد یا ثروت در یک جامعه آماری استفاده می‌شود. این ضریب با نسبتی تعریف می‌شود که ارزشی بین صفر و یک دارد. هر چقدر ضریب جینی نزدیک به عدد صفر باشد، برابری بیش‌تر در توزیع درآمد را نشان می‌دهد و بالعکس هر چقدر ضریب جینی نزدیک به عدد یک باشد، توزیع نابرابر درآمد را مشخص می‌کند. اگر ضریب جینی مساوی با عدد صفر باشد یعنی همه درآمد و ثروت یکسان دارند (برابری مطلق) و اگر مساوی با عدد یک باشد یعنی نابرابری مطلق به گونه‌ای که ثروت تنها در دست یک نفر است و مابقی هیچ درآمدی ندارد.
مزایای ضریب جینی
ضریب جینی را می‌توان برای مقایسه توزیع درآمدی در بخش‌های مختلف جامعه و همچنین در کشور‌ها مورد استفاده قرارداد. برای مثال ضریب جینی برای مناطق شهری با مناطق روستایی در بسیاری از کشور‌ها متفاوت است. ضریب جینی را به راحتی می‌توان با سراسر کشور مقایسه کرد و تفسیر آن نیز آسان است. از ضریب جینی می‌توان برای نشان دادن چگونگی توزیع درآمد در داخل کشور در طی یک دوره از زمان استفاده کرد. در نتیجه این امکان وجود دارد تا ببینید که آیا نابرابری در حال افزایش است یا کاهش؟
معایب ضریب جینی
ضریب جینی نابرابری درآمد را اندازه‌گیری می‌کند اما نابرابری‌های فرصت را اندازه‌گیری نمی‌کند.
اگر دو کشور ضریب جینی یکسان داشته باشند، ممکن است یک کشور ثروتمند باشد و دیگری فقیر، می‌توان نتیجه گرفت اندازه‌گیری ضریب جینی در دو کشور متفاوت است. ضریب جینی نقطه برآورد در یک زمان خاص است. از این رو تغییرات درآمدی را در طول زمان نادیده می‌گیرند. ضریب جینی یک واحد اندازه‌گیری پراکندگی آماری است که معمولاً برای سنجش میزان نابرابری در توزیع درآمد یا ثروت در یک جامعه آماری استفاده می‌شود. این ضریب با نسبتی تعریف می‌شود که ارزشی بین صفر و یک دارد: یک ضریب جینی پایین برابری بیش‌تر در توزیع درآمد یا ثروت را نشان می‌دهد در حالی‌که ضریب جینی بالاتر توزیع نابرابر را مشخص می‌کند. صفر یعنی همه درآمد و ثروت یکسان دارند (برابری مطلق) و عدد یک یعنی نابرابری مطلق به گونه‌ای که ثروت تنها در دست یک نفر است و مابقی هیچ درآمدی ندارد. درآمد جینی مشروط بر این است که هیچ کس دارای درآمد و ثروت خالص منفی نباشد. در دنیای حاضر، ضریب جینی بین ۰٫۲۳۰ در سوئد تا ۰٫۷۰۷در نامیبیا متغیر است البته تمامی کشور‌ها در این ارزیابی وارد نشده‌اند. شاخص جینی همان ضریب جینی است که به‌صورت درصد بیان شده و مسلماً قابل فهم‌تر است. برای مثال شاخص جینی سوئد ۲۳ درصد خواهد بود.
ضریب جینی توسط متخصص آمار ایتالیایی به نام کورادو جینی توسعه یافت و در سال ۱۹۱۲ اعلام شد. این مفهوم همچین برای مطالعه بر مفهوم تراکم زیستی قابل استفاده است به‌طوری‌که در نموداری نسبت تراکم انواع گونه‌ها در برابر نسبت تراکم هر فرد یا هرگونه قرار می‌گیرد. در حالی‌که بیش‌تر ملت‌های توسعه‌یافته اروپایی و کانادا دارای شاخص جینی بین ۲۴ و ۳۶ هستند، ایالات متحده‌ـ آمریکا و مکزیک شاخص جینی بالای ۴۰ درصد دارند که نشان می‌دهد این کشور دارای نابرابری بیش‌تری در ثروت و درآمد هستند (در حالی‌که شاخص جینی در کشور ما طبق آمار ویکی پدیا ۴۲ درصد می‌باشد). با استفاده از جینی می‌توان تفاوت در کمیت خدمات رفاه اجتماعی و سیاست‌های حقوق و دستمزد را بهتر درک کرد. البته باید دانست که جینی گاهی اوقات ممکن است گمراه‌کننده باشد به‌خصوص زمانی که می‌خواهیم مقایسه‌های سیاسی بین کشورهای بزرگ و کشورهای کوچک انجام دهیم.
یکی از مزایای نمودار جینی این است که برای استان‌های مختلف یک کشور نیز قابل استفاده است یا برای مقایسه بین شهرنشینان و روستانشینان. جینی اصول مخصوص به خود را دارد مثلاً در آن نامی از اشخاص پردرآمد یا کم درآمد برده نمی‌شود. بستگی به میزان جمعیت یک کشور نیز ندارد.
ضریب جینی و اختلاف طبقاتی را تغییر دهیم
محمود صادقی، عضو فراکسیون امید
در جلسه‌ای به این پرسش پاسخ دادیم که آیا مشکلات امروز ما به دلیل وجود ایراد در قانون اساسی است یا به دلیل عدول از سیاست‌ها به چنین وضعیتی رسیده‌ایم. جمع‌بندی ما این بود که عدول از سیاست‌ها ما را به نتایج امروز رسانده است. البته من فکر نمی‌کنم فقط در قالب شعار برای انتخابات ١٤٠٠ باید به عدالت‌طلبی برگردیم، بلکه باید به تغییر و بازنگری در سیاست‌هایمان به عنوان یک ضرورت نگاه کنیم. لازم نیست امروز به همان روش‌های دهه ٦٠ برگردیم. بخشی از انتخاب شعار در آن زمان به خاطر شرایط جنگ و مقتضیات اول انقلاب بود؛ به هر حال زمانه تغییر کرده است اما جوهره عدالت اجتماعی هنوز موضوعیت دارد. باید آن شعار‌ها به صورت به روز شده مطرح شود و مردم نیز طبق تجربه فهمیده‌اند که اصلاح‌طلبان باید برنامه داشته باشند. ما باید با سیاست‌های معطوف به عدالت اجتماعی، ضریب جینی و اختلاف طبقاتی را تغییر دهیم. مبارزه با فساد و عدالت اجتماعی باید شعار آینده اصلاح‌طلبان باشد و برای آن برنامه ارایه کنند؛ برنامه‌ای که بتواند در عمل موفقیت‌آمیز باشد. من به شدت با شعارهای پوپولیستی مخالف هستم.
ضریب جینی نامناسب مانند بیکاری خطرناک است
غدیر مهدوی- اقتصاددان
یکی از مشکلات موجود آمار شاخص ضریب جینی است که برای آمار بیکاری خطرناک است .مثلاً ضریب جینی ۳۷ درصد (ضریب جینی یک واحد اندازه‌گیری پراکندگی آماری است که معمولاً برای سنجش میزان نابرابری در توزیع درآمد یا ثروت در یک جامعه آماری استفاده می‌شود.) محاسبه می‌شود در حالی که بسیاری از درآمدهای کسب شده توسط بخشی از جامعه در ایران در هیچ جایی عنوان نمی‌شود و خیلی از کسانی که درآمدهای بالا دارند برای فرار از مالیات درآمد واقعی خود را اعلام نمی‌کنند یا بسیاری از رانت‌هایی که درآمد ایجاد می‌کند مخفی می‌شود، بنابراین در آمارهای اقتصادی باید درصدی از خطا را در نظر گرفت.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.