برجام و قصه نافرجام هواپیماهای ATR !

برجام و قصه نافرجام هواپیماهای ATR ! ایران به دنبال اخذ خسارت است گروه راه و شهرسازی- با امضای برجام قرار شد تعدادی فروند هواپیمای ATR وارد ناوگان هوایی کشور شود که ۱۲ فروند آن تا قبل از شروع تحریم‌ها، به ایران رسیدند تا با ورود هواپیماهای مسافربری کوچک ATR، فرودگاه‌های کوچک امیدوار به رونق […]

برجام و قصه نافرجام هواپیماهای ATR !

ایران به دنبال اخذ خسارت است

گروه راه و شهرسازی- با امضای برجام قرار شد تعدادی فروند هواپیمای ATR وارد ناوگان هوایی کشور شود که ۱۲ فروند آن تا قبل از شروع تحریم‌ها، به ایران رسیدند تا با ورود هواپیماهای مسافربری کوچک ATR، فرودگاه‌های کوچک امیدوار به رونق و توسعه خود شوند و از عدم سوددهی نجات پیداکنند، اما همین چند روز پیش بود که شرکت هواپیماسازی «لئوناردو اس‌پی‌ای» ایتالیا اعلام کرد، شرکت ATR که به‌صورت مشترک متعلق به «لئوناردو» و «ایرباس» فرانسه است در حال مذاکره با خریداران جایگزین جهت فروش باقی‌مانده هواپیماهایی است که قرار بود در قالب یک قرارداد یک میلیارد یورویی به ایران تحویل داده شود، اما به دلیل تحریم‌ها دیگر قابل تحویل نیستند. تاکنون ۱۲ تا از ۲۰ فقره هواپیمای نسل جدید ای‌تی‌آر ۷۲-۶۰۰ که در سال ۲۰۱۶ توسط ایران سفارش داده‌شده وارد ایران شده و ۸ هواپیمای باقی‌مانده به مشتریان دیگر کشور‌ها فروخته خواهد شد. این در حالی است که به گفته برخی از متخصصان حوزه هوایی حساسیت برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی به توقف قرارداد ATR سیاسی است، چراکه با ورود این هواپیما‌ها فرودگاه‌های کوچک بیش‌تری فعال می‌شدند که آن‌ هم رضایت مردم در حوزه‌های انتخابیه برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی را فراهم می‌کند لذا به گفته کارشناسان صنعت هوایی این مبحث جدای از هزینه‌های سنگین مالی و دیپلماسی برای ایران تشویش اذعان عمومی را دارد.

حساسیت‌های لغو ورود ATRسیاسی است

در همین راستا یک عضو جامعه متخصصان مراقبت پرواز با بیان این‌که رفتار ایران در خصوص عدم تحویل ATR‌های باقی‌مانده باید براساس بندهای قرارداد خرید باشد،گفت: در حال حاضر مشکل اصلی صنعت هوایی واردات و بهره‌برداری از هواپیماهای کوتاه برد نیست. چون‌که همین تعداد هواپیماهای واردشده قسمت اعظمی از نیاز کشور را برآورده کرده است. از طرف دیگر، این هواپیما‌ها به علت اقلیم خاص کشور محدودیت‌های زیادی برای پرواز دارند. ایوب رضایی با بیان این‌که به نظر می‌رسد اقدام به خرید ‌ای.تی.آر‌ها با توجه به محدودیت‌های این هواپیما و اقلیم کشور تخصصی نبوده است، اضافه کرد: در حال حاضر این هواپیما‌ها به علت بالا بودن حداقل ارتفاع بعضی از مسیرهای پروازی مجبور هستند فاصله طولانی‌تری را طی کنند که باعث افزایش زمان پرواز و مصرف سوخت بیش‌تر می‌شود. البته به گفته این متخصص هوایی این هواپیما‌ها از مزایایی نسبی مانند قدرت مانور بالا در پرواز به فرودگاه‌های کوهستانی مثل سنندج و بجنورد، مصرف سوخت پایین و هزینه نگهداری مقرون‌به‌صرفه برخوردار هستند. وی با بیان این‌که بیش‌ترین نگرانی ما تحریم و لغو قراردادهای ایرباس است، عنوان‌کرد: هم‌اکنون متوسط عمر هواپیماهای ایرلاین امارات ۵ سال، قطر ایرویز ۶ سال و ترکیش ایرلاینز ۶ سال است در حالی که متوسط عمر ناوگان میان‌برد و برد بلند در ایران ایر ۲۲ سال است و نیاز به نوسازی ناوگان هوایی به ‌شدت احساس می‌شود. رضایی گفت: اگر اوضاع تحریم‌ها بهبود پیدا نکند علاوه بر مشکل نوسازی ناوگان در طی سال‌های آتی در خرید قطعات و تعمیر هواپیماهای موجود نیز با مشکل مواجه خواهیم شد. اگرچه به‌صورت مقطعی می‌توانیم قطعات موردنیاز در هواپیماهای موجود را از قطعات سالم هواپیماهای اسقاطی یا دلالی و واسطه‌گری برخی از کشور‌ها تأمین کنیم؛ اما در آینده نزدیک با مشکلات عدیده‌ای در خصوص هواپیماهای میان‌برد و برد بلند روبه‌رو خواهیم شد.

وی در نهایت تأکیدکرد: حساسیت نمایندگان مجلس شورای اسلامی به توقف قرارداد ‌ای.تی.آر سیاسی است چراکه با ورود این هواپیما‌ها فرودگاه‌های کوچک بیش‌تری فعال می‌شدند که آن‌ هم رضایت مردم در حوزه‌های انتخابیه برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی را فراهم می‌کرد. امری که به انتخاب مجدد نمایندگان در دور آتی کمک می‌کرد. این در حالی‌ است که در چند سال آینده ناوگان هوایی کشور بدون واردات قطعات و نوسازی هواپیماهای برد بلند به خطر افتاده و زمین‌گیر خواهد شد.

باید شرکت ATRبه ایران خسارت بدهد

در همین رابطه رییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در واکنش به اقدام شرکت فرانسوی- ایتالیایی ATR مبنی بر عدم تحویل هواپیما به ایران به دلیل اجرای تحریم‌ها، گفت: براساس قرارداد قرار بود که شرکت‌ ای.تی.آر، ۲۰ فروند هواپیمای سبک و متوسط را به ایران تحویل دهد، حال طبق گفته مسؤولان این شرکت، طی مدت طی یک سال اخیر، حدود ۱۲ فروند هواپیما به ایران داده شد. محمدرضا رضایی‌کوچی گفت: حال با اجرای تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه ایران، شرکت ‌ای.تی.آر اعلام کرده که نمی‌تواند به تعهدات خود به‌طور کامل عمل کند، این یعنی آن‌که ۸ فروند از هواپیماهای مذکور به ایران تحویل داده نمی‌شود.

نماینده مردم جهرم در مجلس شورای اسلامی ادامه‌داد: شرکت در هر شرایطی ملزم به اجرای قراردادش است و آن نمی‌توانند به خاطر برخی مسایل، از اجرای تعهداتشان کنار بکشند، زیرا شرکت ‌ای.تی.آر، با توجه به اقدامات آمریکا باید پیش‌بینی این مسأله را می‌کرد. وی در نهایت گفت: این شرکت یا باید به تعهدات باقی‌مانده خود عمل کرده یا این‌که باید به کشور خسارت پرداخت کند.

صنعت هوانوردی ضعیف‌‌ترین سوددهی را دارد

رییس سازمان هواپیمایی کشوری علی عابدزاده گفت: یکی از وظایف سازمان هواپیمایی کشوری بحث توسعه صنعت حمل و نقل هوایی است که در طول سال‌های اخیر به دلایل متعدد، سازمان هواپیمایی نتوانسته بود این وظیفه را اجرا کند، به همین دلیل یک توسعه ناهمگن که سرمایه‌سوز است، در این صنعت شکل گرفته بود.

علی عابدزاده ادامه‌داد: این توسعه ناهمگن سبب شد تا هوانوردی در شهرهای خاص توسعه یابد، ۱۴ فرودگاه ما ۹۰ درصد پرواز‌ها را در اختیار دارند و در ۶۰ تا ۷۰ فرودگاه دیگر ۱۰ درصد پرواز‌ها را داریم؛ این بی‌نظمی در گذشته انجام شده بود و الان ما داریم تقاص آن را پس می‌دهیم.

وی تصریح‌کرد: در تمام دنیا بیش از ۵ تا ۶ نوع هواپیمای کوچک برای پروازهای منطقه‌ای نداریم که شامل دو سری هواپیما می‌شود؛ سری نخست هواپیماهای جِت روسی، برزیلی و ژاپنی هستند و سری دوم هواپیماهای کانادایی و ATRهای ایتالیایی- فرانسوی را شامل می‌شوند. ایران هیچ گزینه‌ای به جز توسعه پروازهای منطقه‌ای با هواپیماهای سری دوم (توربو پراپ) ندارد، چرا که ATR‌ها برای هر ۵۰۰ کیلومتر پرواز، اقتصادی هستند و حتی از هواپیماهای سوپر جت روسی منطقه‌ای هم به صرفه‌ترند، چرا که هواپیماهای جت در هر ۸۰۰ تا ۹۰۰ کیلومتر، اقتصادی هستند.

این مقام مسؤول در وزارت راه و شهرسازی تصریح‌کرد: ما به عنوان سیاست‌گذار صنعت هوانوردی چندان به دنبال سودآور بودن آن نیستیم، اگر ۲۰ صنعت سودده در دنیا وجود داشته باشد، صنعت هوانوردی ضعیف‌‌ترین سوددهی را دارد، ولی از سوی دیگر این صنعت، اثری که بر توسعه مناطق مختلف می‌گذارد، بی‌بدیل است.