اما و اگرهای ورود تجارت به دنیای بلاک چین

اما و اگرهای ورود تجارت به دنیای بلاک چین

گروه تجارت- مجتبی قدیری

صحبت در مورد ارز دیجیتال Cryptocurrency با توجه به گستره روزافزون این نوع ارز‌ها کار دشواری است، سرعت رشد ارز دیجیتالی و افزایش مخاطبان و خواهان این نوع ارز دولت‌‌ها را به ناچار بر آن داشته که ارزهای دیجیتالی را به عنوان یک ارز جدید و معتبر پذیرفته و قوانین جدیدی برای آن وضع کنند، ارزهای دیجیتالی نه تنها باعث ایجاد تغییرات گسترده در بازارهای اقتصادی دنیا شده بلکه بازارهای بورس دنیا و در کل سیستم تجارت جهانی نیز از ورود به مقوله ارزهای دیجیتالی دوری نکرده‌اند.

بانک مرکزی و ممنوعیت به‌ کارگیری پول دیجیتال

بانک مرکزی معتقد است که ارزهای دیجیتال می‌توانند به‌عنوان ابزاری برای پولشویی، تأمین مالی تروریسم و به‌طور کلی، جابه‌جایی منابع پولی مجرمان، مورد استفاده قرار بگیرند؛ از این‌رو حوزه‌‌ نظارت بانک مرکزی برای پیشگیری از وقوع چنین جرایمی به‌ کمک ارزهای دیجیتال، موضوع ممنوعیت به‌ کارگیری پول دیجیتال را به بانک‌ها ابلاغ کرده است.

با توجه به اهمیت این موضوع، بانک مرکزی به تمام شعب و واحد‌های تابعه‌‌ بانک‌ها و مؤسسات اعتباری و صرافی‌‌ها توصیه می‌کند که باید از انجام هر‌گونه خرید و فروش ارزهای دیجیتال یا انجام هرگونه اقدامی که به تسهیل یا ترویج ارزهای یادشده می‌انجامد، به‌صورت جدی پرهیز کنند. در بیانیه‌‌ بانک مرکزی آمده است که با متخلفان، برابر قوانین و مقررات مربوط برخورد خواهد شد.

ضرورت تغییر دیدگاه بانک مرکزی

بلاک‌چین پدیدآورنده یک اقتصاد جدید جهانی است که دیگر واسطه‌ها نقشی در آن نخواهند داشت. اقتصادی که در آن اعتماد نه توسط واسطه‌های مرکزی بلکه از طریق اجماع کدهای کامپیوتری پیچیده ایجاد می‌شوند و عدم وجود واسطه سوم در این فناوری منجر به دسترسی بهتر به سیستم‌های مالی و پرداخت و همچنین جلوگیری از فساد می‌شود و در شرایط تحریم بهره‌گیری از فناوری بلاک‌چین تعاملات بین‌المللی در سطح گسترده‌ای در کشور افزایش می‌دهند ولی این روند باید با نظارت نهادهای ناظر به‌منظور جلوگیری از آسیب‌های احتمالی آن انجام شود ازاین‌رو بانک مرکزی باید سریع‌تر به تعیین خطوط قرمز و قوانین استفاده از این تکنولوژی ورود کند تا فعالیت کسب و کارهای ایرانی بتواند از این طریق توسعه یابد.

ارزهای مجازی و دور زدن تحریم‌ها

تحلیلگران اقتصادی معتقدند استفاده از بیت‌کوین و ارز‌های مجازی رمزپایه دیگر در معاملات بین مرزی فرصت خوبی برای شرکت‌های ایرانی در خصوص دور زدن تحریم‌ها هستند. محسن قادری، کارشناس بانکداری الکترونیک، درباره پیامد‌ها و تبعات ارزهای دیجیتال و بلاک چین گفته بود: اگر سوار موج بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال نشویم، غرق می‌شویم و از دنیا عقب خواهیم افتاد. در حال حاضر موضوع بلاک‌چین در حال تغییر دادن کل پارادایم سیستمی‌ در دنیا است و ما در ایران نیز باید این موضوع را به صورت صحیح و دقیق مورد بررسی قرار دهیم تا با تحولات تأثیرگذار جهان همراه شویم. تمرکز ما در ایران باید روی تغییرات باشد و با نگاه باز به استقبال این‌گونه تغییرات برویم.

خرید و فروش ارزهای مجازی ممنوع است

در قدیمی‌‌ترین منطقه تهران، بهارستان؛ در ساختمان هرمی ‌شکل مجلس، یک نماینده اعلام کرده که خرید و فروش ارزهای مجازی ممنوع است. به هیچ وجه نباید صرافی‌‌ها وارد چنین بحثی شوند. معصومه آقاپور علیشاهی گفته است: مادامی‌که بانک مرکزی بر غیرقانونی بودن خرید و فروش ارز مجازی تأکید دارد، توصیه می‌کنیم مردم به سمت این بازار نروند، در صورتی که در این معامله ایراد و اشکالی ایجاد شود به لحاظ قانونی نمی‌توان آن را دنبال کرد. وی با بیان این‌که برای ارز مجازی قانون نداریم، گفته است: در حال حاضر قانونی برای سازوکار ارزهای مجازی نداریم و تا زمانی که بانک‌های ایران به بانک‌های جهانی مرتبط نشود نمی‌توانیم وارد معاملات مجازی شویم.

واکنش وزیر ارتباطات به ارزهای دیجیتال

در اوایل بهمن ماه سال ۱۳۹۶، وزیر ارتباطات از عدم تصمیم‌گیری مناسب درباره بیت‌کوین و ارزهای مجازی انتقاد کرد. محمد جواد آذری جهرمی، در برج میلاد جایی‌که هفتمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت برگزار شد، با اذعان به ضعف ساختاری در نظام بانکداری الکترونیک به خصوص در بحث امنیتی آن گفته بود: مدل اقتصادی کشورهای مختلف در زمینه اقتصاد دیجیتال باید مدنظر ما نیز قرار بگیرد تا از توسعه دور نمانیم. ۴ ماه طول کشید تا به اظهارنظر وزیر ارتباطات دولت دوازدهم از سوی یک مقام رسمی ‌پاسخ داده شود. جهرمی ‌به موضع مخالفان ارزهای دیجیتالی واکنش نشان داد و تفکری که نوآوری و خلاقیت را در حوزه بانکداری الکترونیک را نفی می‌کند را نادرست توصیف کرد و گفته بود: نباید به توفیقات حاصل شده در شبکه بانکی اکتفا کنیم، وقتی فرمولی را برای حل مسأله یاد می‌گیریم پس از مدتی به اشباع می‌رسیم اما باید بدانیم برای توسعه بستر‌ها و شبکه باید دست به نوآوری زده و از یکنواختی به دور باشیم.

استمرار فعالیت‌های صادراتی و وارداتی با بلاک‌چین

نیما امیر‌شکاری، مدیر گروه بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی و بانکی یادآورشد: دنیا قابلیت ویژه ارزهای دیجیتال پی برده و از آن استفاده می‌کنند درحالی‌که در ایران استفاده از این قابلیت مغفول مانده و با اما و اگرهای زیادی مواجه شده است ازاین‌رو تصمیم‌گیری کند در این بخش می‌تواند به ضرر کشور تمام شود. وی تأکید‌کرد: عدم شناخت مسؤولان دولتی از این فناوری مالی منجر به استفاده نکردن از این تکنولوژی در کشور شده ازاین‌رو جای خالی بهره‌مندی از فناوری بلاک‌چین در کسب‌وکار‌ها و همچنین نقل و انتقالات پولی درسطح بین‌المللی تجار ایرانی از طریق نظام بانکی احساس می‌شود. این کارشناس بانکداری الکترونیک با تأکید بر عدم تعلل در بهره‌گیری از فناوری بلاک چین در کشور، گفت: دولت و بانک مرکزی باید به کسب‌وکار‌ها اجازه استفاده از فناوری بلاک چین را بدهد و با قوانین دست‌وپا گیر جلوی فعالیت آنها در این بخش را نگیرد تا در شرایط تحریم کسب‌وکار‌ها بتوانند فعالیت‌های صادراتی و وارداتی خود را استمرار دهند.

دور زدن تحریم‌ها با بلاک‌چین

امیر‌شکاری با بیان این‌که بهره‌گیری از تکنولوژی بلاک‌چین در حال حاضر با استقبال عمومی مواجه شده است ولی نمونه‌هایی که با استفاده از تکنولوژی بیرون آمده به دلیل این‌که اغلب با کارهای خلاف شروع‌ شده برای این فناوری مالی و نمونه‌های آن مثل بیت‌کوین و اتریوم و وبمانی بدنامی آورده است. وی افزود: در تکنولوژی بلاک‌چین نکته‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد امکان نقل ‌و انتقالات مالی بدون واسطه و شریک سوم برای استفاده‌کنندگان است. این کارشناس حوزه پرداخت اذعان‌داشت: مسأله‌ای که در ایران از سمت مسؤولان دولتی مغفول مانده، بهره‌گیری از فناوری بلاک‌چین در شرایط تحریم است زیرا در حال حاضر بازرگانان ایرانی به‌منظور نقل‌ و انتقالات پولی به روش قانونی و از طریق بانک‌های دنیا با مشکلات فراوانی مواجه هستند. وی با بیان این‌که بلاک‌چین روش انتقال ارزش بدون واسطه سوم است، گفت: با بهره‌گیری از این تکنولوژی انتقال ارزش بین طرفین انجام می‌شود و بقیه مراحل کار با نُود‌‌های شبکه و اجماع بین آنها انجام می‌شود و این مدلی است که وقتی بانک‌های خارجی کشور را تحریم کرده‌اند در ایران کارایی دارد.

نقطه ضعف ارزهای دیجیتالی چیست

آنچه که امروزه برای افراد، تجار و اقتصاد‌دانان در ارتباط با ارزهای دیجیتالی حایز اهمیت هست، تغییرات لحظه‌ای نرخ ارزهای دیجیتالی و نیز میزان اعتماد افراد به این نوع ارز‌ها می‌باشد. تغییرات و نوسانات ارزهای دیجیتالی از آن جهت حایز اهمیت است که این‌گونه تغییرات اصولاً باعث ایجاد هیجان کاذب و تأثیر بر تصمیم‌گیری برای خرید و فروش ارزهای دیجیتالی می‌گردد، از طرفی قدرت تحلیل بازار قیمت نیز در این شرایط کاسته می‌شود، به عبارت دیگر در شرایطی که تصمیم به سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال دارید. با تغییرات گسترده‌ای در مقابل خرید و فروش آن هستید. این میزان نوسانات در زمانی‌که تصمیم به تبدیل ارزهای دیجیتالی به یکدیگر دارید نیز بیش‌تر نمود پیدا می‌کند.

مخالفت بیل گیتس با ارزهای دیجیتال

بیل گیتس به عنوان یکی از مؤسسان شرکت مایکروسافت و از ثروتمند‌ترین افراد جهان بر این باور است که تنها تروریست‌‌ها و قاچاقچیان از تجارت با ارزهای دیجیتالی سود خواهند برد. وی که خود را از مخالفان سرسخت ارزهای دیجیتالی رمزنگاری شده می‌داند معتقد است که گروهک‌های تروریستی، قاچاقچیان مواد مخدر و تاجران اسلحه و دارو منفعت بسیاری از این ارزهای دیجیتالی خواهند داشت چراکه این‌گونه مبادلات تجاری به صورت غیرقابل شناسایی و ردگیری توسط نهادهای اطلاعاتی است و این امر می‌تواند زنگ خطر و هشداری برای دولتمردان کشورهای جهان به شمار بیاید.