ارز دیجیتال، راه مطمئن بانک‌ها برای دور زدن تحریم

ارز دیجیتال، راه مطمئن بانک‌ها برای دور زدن تحریم گروه بانک، بیمه، بورس- با روی کار آمدن دونالد ترامپ به عنوان رییس‌جمهور آمریکا مشخص بود که برجام به عنوان مهم‌ترین دستاورد دولت یازدهم در معرض خطری جدی است. خطری که با حمایت کشورهای اروپایی از آمریکا همراه خواهد بود و در نتیجه بانک‌های کشورمان را […]

ارز دیجیتال، راه مطمئن بانک‌ها برای دور زدن تحریم

گروه بانک، بیمه، بورس- با روی کار آمدن دونالد ترامپ به عنوان رییس‌جمهور آمریکا مشخص بود که برجام به عنوان مهم‌ترین دستاورد دولت یازدهم در معرض خطری جدی است. خطری که با حمایت کشورهای اروپایی از آمریکا همراه خواهد بود و در نتیجه بانک‌های کشورمان را نیز در بر خواهد گرفت. بانک مرکزی به عنوان متولی نظام بانکی راهکارهایی را برای مدیریت منابع انجام داد اما شوک‌های اقتصادی به بازارهای هدف همچون سکه و ارز باعث شد تا شرایط به گونه‌ای تأسف

بار درآید.

دور اول تحریم‌ها

۱۸ اردیبهشت ماه امسال بود که دونالد ترامپ رسماً خروج کشورش از برجام را اعلام کرد تا تحریم‌های سابق آمریکا به عنوان یکی از اعضای برجام علیه کشورمان بازگردد. تحریم‌هایی که طی سالیان سال کشورمان را دچار مشکلات متعددی کرده بود دوباره با خروج آمریکا از برجام در معرض تهدید جدی قرار گرفته است زیرا کشورهای اروپایی به رغم حمایت از ایران در برجام توانایی همراه کردن شرکت‌هایشان را به دلیل خصوصی بودن ندارند. از همین رو از ۱۸ اردیبهشت ماه آمریکا تحریم‌های ارزی را به مرحله اجرا گذاشت تا فشار‌ها را علیه نظام جمهوری اسلامی آغاز کند.

دور بعدی تحریم‌ها

دونالد ترامپ اعلام کرده که روز ۴ نوامبر(۱۳‌آبان) و در سالروز گروگانگیری سفارت کشورش در تهران دور دوم تحریم‌هایش را علیه ایران به اجرا می‌گذارد. تحریم‌هایی که این بار مهم‌ترین صنایع کشور یعنی نفت، گاز و پتروشیمی را در بر خواهد گرفت و صدور نفت ایران را به صفر می‌رساند. در واقع با این تحریم‌ها دیگر امید خاصی به ورود ارز به کشور وجود ندارد زیرا این تحریم‌ها مهم‌ترین درآمد کشور را نشانه گرفته است.

امید به همراهی اروپا

همانطور که گفته شد کشورهای اروپایی به دلیل خصوصی بودن شرکت‌هایشان توانایی دستور به آنها را برای همراهی با ایران ندارند و در این شرایط دولت امیدوار است که بتواند بخشی از اروپاییان را راضی به همراهی با کشورمان کند. حال به فرض انجام این امر یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیشِ‌رو، چالش بانکی است. آمریکا تهدید کرده که بانک‌ها و شرکت‌هایی که با ایران همراهی کنند را با شدید‌ترین وضعی مجازات خواهد کرد و سؤال این است که در این شرایط تکلیف نظام بانکی چه می‌شود؟

دور زدن تحریم با ارز دیجیتال

یکی از راه‌هایی که کارشناسان و مقامات کشورمان برای دور زدن تحریم‌های بانکی پیشنهاد می‌کنند، استفاده از ارز دیجیتالی است. در همین ارتباط، کوروش پرویزیان، رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی با تشریح کارکردهای فناوری بلاک‌‌چین در این جلسه ابرازداشت: کار بلاک‌چین دولت‌گریزی و خروج از نظارت دولتی‌‌ها بوده و می‌خواهد گفتمان بین‌المللی را جایگزین نگاه‌های محلی کند.

نظارت‌پذیری در بلاک‌چین متفاوت است

توجه داشته باشید که موضوع نظارت‌پذیری در بلاک‌چین متفاوت است و در شرایطی که حتی برای ایجاد یک صرافی باید اساسنامه و مجوز بانک مرکزی را اخذ کند اما ارزهای دیجیتال مشمول چنین مجوز‌ها و اقداماتی نمی‌شوند. اکنون در بالغ بر ۱۴۰ کشور دنیا ارزهای دیجیتال فعال است و مثلاً برای بیت‌کوین ۳۲۰ میلیارد دلار سرمایه ذکر می‌شود و برای اتریوم این رقم حدود ۷۰ میلیارد دلار است. پس در همین عمر محدود ارزهای دیجیتال صد‌ها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده و این سرمایه‌گذاری در حال گسترش است و اتاق بازرگانی ایران نمی‌تواند به روند تغییرات صورت گرفته در این حوزه بی‌توجه باشد. ارز دیجیتال الزامات خاص خود را دارد و نباید فقط در خصوص آن محدودیت ایجاد کرد و باید با تشکیل جلسات در اتاق بازرگانی روی آن جمع‌بندی صورت گیرد تا نظر بخش خصوصی در این حوزه به اطلاع مسؤولان برسد.

بلاکچین تهدیدی کم‌تر برای سیستم‌ها

مهدی فقیهی، دبیر معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در خصوص الزامات سیاست‌گذاری و مقررات‌گذاری در حوزه بلاک‌چین، می‌گوید: بلاک‌چین یک فناوری بر مبنای تئوری جبر فناورانه است، بنابراین در جوامعی که اعتماد عمومی بالاتر است بلاک‌‌چین تهدید کم‌تری برای سیستم‌ها تلقی می‌شود. بلاک‌چین نیاز به پروسس‌های قوی داشته که با پیشرفت فناوری به آن رسیده‌ایم، همچنین بحث شفافیت و نیاز به شفاف بودن بلاک‌چین باعث شده که این شبکه مورد توجه قرار گیرد. در این سیستم نظارت عمومی برای فعالان در شبکه شفافیت را به وجود می‌آورد. توجه داشته باشید که بلاک‌چین فقط ارز رمز پایه نیست و در مباحثی مثل زنجیره تأمین هم کاربرد دارد و برای مثال با کمک آن قصد خرید هر کالایی را داشته باشید می‌توانید مسیر تولید و عرضه و مشخصات محصول را به شکل کامل مشاهده کنید؛ پس بلاک‌چین می‌تواند باعث ایجاد اعتماد و شفافیت بیش‌تر شود.

بانک مرکزی سیاست مشخصی درباره بلاک‌چین ندارد

می‌توان گفت که دولت‌ باید وارد مبحث بلاک‌‌چین شوند و به چالش‌های آن بیش از حد تکیه نکرده و نگاه نکند. در مقطع کنونی و در شرایطی که انتقال پول با سختی‌هایی در کشور همراه است استفاده از ارزهای رمزپایه می‌تواند کارآمد باشد. با وجود آن‌که از سال ۹۲ بحث بیت‌کوین مطرح شده اما همچنان بانک مرکزی سیاست مشخصی ندارد و فقط به هشدار داده که وارد آن نشوید. این در حالی است که ترکیه اقداماتی را انجام داده و امکان تبدیل بیت‌کوین به لیر ترکیه در فرودگاه خود را فراهم کرده است. برخی از کشور‌ها هم بیت‌کوین را به عنوان کالا در نظر گرفته و از آن مالیات می‌گیرند بنابراین ما نیازمند هشدار صرف در این حوزه نیستیم بلکه باید متناسب با بلاک‌چین در بخش قوانین و مقررات اقدامات لازم را انجام دهیم. در عرصه قوانین فناوری اطلاعات و قانون تجارت الکترونیک و در زمینه قوانین مالکیت فکری و کپی‌رایت نیز باید اقدامات لازم با توجه به فناوری بلاک‌چین انجام شود. همچنین ما قانون حمایت از داده‌ها نداریم که مبتنی بر بلاک‌چین این قوانین باید ایجاد شود و ما نیازمند کار جدی در حوزه سیاست‌گذاری و مقررات‌گذاری هستیم.