آشتی دلالان با صرافی‌ها، برداشتن محدودیت فروش ارز صرافی‌ها

بررسی دلایل ثبات ارز در روزهای اخیر آشتی دلالان با صرافی‌ها، برداشتن محدودیت فروش ارز صرافی‌ها گروه بانک، بیمه، بورس- بازار ارز، بازاری که طی هفته‌های اخیر بیش‌ترین تنش را داشته است و حالا با ورود بانک مرکزی کم‌کم روی ثبات را به خود دیده است. گزارش‌ها از مراکز خرید دلار و یورو حاکیست که […]

بررسی دلایل ثبات ارز در روزهای اخیر

آشتی دلالان با صرافی‌ها، برداشتن محدودیت فروش ارز صرافی‌ها

گروه بانک، بیمه، بورس- بازار ارز، بازاری که طی هفته‌های اخیر بیش‌ترین تنش را داشته است و حالا با ورود بانک مرکزی کم‌کم روی ثبات را به خود دیده است. گزارش‌ها از مراکز خرید دلار و یورو حاکیست که بعد از ماه‌ها دلالان و صرافان با هم آشتی کرده و دلار و یورو را تقریباً به یک قیمت می‌فروشند. اتفاقی که پیش از این نیفتاده بود و باعث شده بود تا قیمت ارز بالا و بالاتر رود.

دخالت بانک مرکزی

بسیاری از کارشناسان دخالت بانک مرکزی در بازار ارز را دلیل آرامش نسبی این بازار در شرایط کنونی می‌دانند. آرامشی که بسیاری از اصناف و بازاریان امیدوارند آرامش قبل از طوفان نباشد و بانک مرکزی با دخالت‌های به موقع خود باعث ثبات این بازار شود.

مداخله ارزی ادامه یابد

در همین ارتباط  یحیی‌آل‌اسحاق گفت: اگر اقدام بانک مرکزی برای کنترل بازار دو ماه و حتی یک هفته قبل صورت می‌گرفت، اوضاع اصلاً به اینجا نمی‌رسید که دشمن شاد شود؛ تا حدی که برای براندازی نظام برنامه‌ریزی کنند و به هم وعده دهند. افزایش چند روزه قیمت ارز تا دو و ۳ برابر و همان‌طور کاهش سریع آن حاکی از آن است که این افزایش نرخ اقتصادی نیست بلکه ناشی از انتظارات، عوامل روانی و تحریکات است و اگر عوامل سوء داخلی و خارجی را هم به آن اضافه کنیم حتماً یک نوع نظارت و دخالت لازم است اما نوع دخالت و شکل دخالت مسأله است. بنابراین در کشوری که بازار دو یا ۵ درصدی ارز در تمام شئون زندگی مردم از جمله مسکن، غذا، معاملات و مایحتاج زندگی روزمره تأثیرگذار است، بی‌تدبیری است که این بازار را به حال خود ر‌ها کنیم و تنظیم آن را به عرضه و تقاضا بسپاریم؛ بنابراین حتماً باید دولت دخالت کند. جدای از مسأله ارز موضوع عرضه و تقاضا به معنای بازار رقابتی، در هر کالا وقتی جوابگو است که شرایط عادی باشد. ما در جنگ اقتصادی قرار داریم و وقتی امارات و اقلیم کردستان به عنوان یک ابزار دخالتی در اقتصاد ایران مداخله می‌کنند و حتی در کشور ترکیه ۴۱۷ نفر به اتهام خرید دلار در ایران و ارسال آن برای یهودیان آمریکایی بازداشت می‌شوند، بنابراین کنترل ارز در چنین شرایطی نیازمند مداخله است.

با ۳۰ میلیون دلار می‌توان بازار را کنترل کرد

تیموررحمانی، یک اقتصاددان نیز یکی از نقاط قوت دوره کنونی بانک مرکزی را عدم ورود تک بعدی به بازار ارز با مداخله مستقیم دانسته و می‌گوید: نرخ واقعی ارز حدود ۷ هزار تومان است و برای اصلاح بازار ارز چند اقدام اساسی ضرورت دارد. در وهله اول باید ثبات‌بخشی ایجاد کرد، در این شرایط برخی مباحثی که مطرح می‌شود از نظر بنده که اقتصاد خوانده‌ام درست نیست. نمی‌توان انتظار داشت از همان روزی که اقدام می‌کنیم مردم وارد بازار نشوند و تولید و همه مسایل حل شود، خیر. کل حاکمیت برای حل مسأله یک دست فکر کنند. گروه‌های مختلف دور یک میز بنشینند و تصمیم بگیرند که این اتفاق اکنون افتاده است زیرا در مدیریت انتظارات وظیفه کل حاکمیت است و نمی‌توان توقع از یک بخش داشت. همچنین مشکل نرخ ارز و قیمت‌ها نهایتاً‌ مشکل بخش پولی و بانکی است بنابراین به‌طور طبیعی مدیریتش در بانک مرکزی باشد حتی اگر دیگر بخش‌ها نیز کمک می‌دهند. نباید به صورت پراکنده و جاهای دیگر تصمیم‌گیری و مدیریت شود تا بتوان پاسخگو بود. بنده مطمئنم جمع فروش ارز در سال ۹۵، ۹۶ و ۹۷ بالای چند ده میلیارد دلار است. مهم نیست که مثلاً بالای ۳۰ میلیارد دلار است؛ بلکه با ۳۰ میلیون دلار مداخله می‌توان بازار را کنترل کرد.

سر و سامان دادن به وضعیت نظام بانکی

در سال‌های اخیر منشأ اصلی رشد پایه پولی که مشکل‌آفرین شده مربوط به اضافه برداشت بانک‌ها بوده که معنای آن بروز مشکل در ترازنامه بانک‌ها است و نیاز به ساماندهی دارد. در واقع کشورهایی که با بحران‌های شدید روبه‌رو شدند کل سیستم بانکی‌شان دچار فروپاشی شد. علاوه بر آن ما چند بانک بزرگ دولتی داریم که تحت هر شرایطی وجود دارند و می‌توانند کمک به حل مشکل کنند که این منوط به سر و سامان دادن به وضعیت نظام بانکی است.

سیاستگذاری پولی

 به‌طور مشخص بانک مرکزی متغیری را رصد و اصطلاحاً لنگری برای انتظارات ایجاد کند. پیشنهاد این است مانند روش مرسوم در دنیا بانک مرکزی باید نرخ سود را کنترل کند، کنترل بدان معنا نیست که آن را دستوری بالا و پایین ببرد، با استفاده از ابزارهای نوین که اکنون از سوی بانک مرکزی در حال طراحی است بتواند نرخ سود را کنترل کند و به جامعه اینگونه القا کند که به تعهدات خود پایبند است و به دنبال مدیریت اقتصاد کلان است.

سقف فروش ارز در صرافی‌‌ها همان۵۰۰۰ یورو

همچنین کارشناسان یکی از مهم‌ترین دلایل ثبات قیمت ارز در روزهای اخیر را مربوط به برداشته شدن محدودیت فروش ارز در صرافی‌ها می‌دانند. در همین حال، کانون صرافان بر دستورالعمل خرید و فروش ارز در صرافی‌‌ها اعلام کرد: ارز به صورت اسکناس تا سقف ۵۰۰۰ یورو و یا معادل آن به سایر ارز‌ها توسط صرافی بر مبنای نرخ بازار و ثبت سامانه سنا بلامانع است. کانون صرافان در ادامه اطلاعیه خود آورده است: احتراماً پیرو نامه عمومی شماره ۹۷٫۱۶۷۵۴۷ مورخ ۱۶ مرداد ۱۳۹۷، موضوع «دستورالعمل خرید و فروش ارز در شبکه صرافی‌های مجاز» در اجرای تصویب نامه شماره ۶۳۷۹۳/ت ۵۵۶۲۳ مورخ ۱۶ مردادماه ۱۳۹۷ هیأت محترم وزیران، فروش ارز به صورت اسکناس تا سقف ۵۰۰۰ یورو و یا معادل آن به سایر ارز‌ها توسط آن صرافی بر مبنای نرخ بازار صرفاً با ثبت در «سامانه نظارت ارز سنا» علاوه بر موارد ۲۳ گانه اعلامی در نامه عمومی فوق‌الذکر با رعایت مقررات ارزی بلامانع است. شایان ذکر است ثبت اطلاعات در «سنا» مؤکداً مورد تأکید است، بازرسین بانک مرکزی عملیات صرافی در این زمینه را بررسی و در صورت عدم ثبت، مطابق با مقررات برخورد خواهد شد. قابل توجه کلیه صرافان، ملاک عمل و معامله در کلیه صرافی‌ها بخشنامه شماره ۱۶۷۵۴۷/۹۷ بانک مرکزی است.