تهیه نقشه پراکندگی غارهای ایران در۳ فاز محمدقرهداغلی -طبیعت سرشار از پدیدههای ناشناخته و پر رمزورازی است که هنوز شناسایی نشدهاند، غارها شاید یکی از همین ناشناختهها باشند که به سادگی قابل شناسایی نیستند. تاریخ غارها با حیات انسان در زیست کره پیوند ناگسستنی دارد که هم از لحاظ زمینشناسی، زیستشناسی تاریخی، باستانشناسی، طبیعتگردی و… […]
تهیه نقشه پراکندگی غارهای ایران در۳ فاز
محمدقرهداغلی -طبیعت سرشار از پدیدههای ناشناخته و پر رمزورازی است که هنوز شناسایی نشدهاند، غارها شاید یکی از همین ناشناختهها باشند که به سادگی قابل شناسایی نیستند. تاریخ غارها با حیات انسان در زیست کره پیوند ناگسستنی دارد که هم از لحاظ زمینشناسی، زیستشناسی تاریخی، باستانشناسی، طبیعتگردی و… مورد توجه هستند. جاذبههای زمینشناختی منحصر به فرد غارها، وجود بقایای فسیلی مهرهداران، آثار باستانی و تاریخی ارزشمند و نقوش صخرهای و دیوار نوشته قدیمی متعلق به دهها هزار سال پیش و در نهایت شوق غارنوردان حرفهای برای پیمایش و کشف نادیده غارها را متخصصان این امر را به سمت مطالعه، اکتشاف و بهرهبرداری سوق میدهد
غار اساساً به حفرهای نسبتاً بزرگ رو یا زیرزمین اطلاق میشود که معمولاً بر اثر حل شدن سنگها با آب و ذوب شدن یخها ایجاد میشود؛ بیشتر غارهای مهم جهان و بزرگترین و شگفتانگیزترین آنها در سنگهای آهکی بهوجود آمدهاند.
همچنین غارها به عنوان یک منبع ذخیره آب، یخ و منابع طبیعی، سرمایهای برای آیندگان هستند و با توجه به کمآبی کرهزمین و کشور ما، حفظ این منابع طبیعی و جلوگیری از تخریب آنها بسیار حایز اهمیت است.
غارها تحت فرایندهای زمینشناسی گوناگون مانند ترکیب فرایندهای شیمیایی، فرسایش در اثر آب، نیروهای تکتونیکی، میکروارگانیسمها، فشار و تأثیرات جوی ایجاد میشوند و میتوانند اندازههای مختلفی داشته باشند.
غارها در جنبههای مختلفی استفاده میشود بهطور مثال برای فعالیتهای متنوعی از پژوهش و تحقیقات زمینشناسی، زیستشناسی، باستانشناسی، دیرینشناسی حتی به لحاظ آزمایشگاهی مورد استفاده دانشگاهها قرار میگیرند و… گرفته تا گردشگری معرفی میشوند. غارها حتی به فضانوردان برای آمادهسازی پیش از رفتن به فضا کمک میکنند؛ کاری که فضانوردان آژانس فضایی اروپا انجام دادند.
از آنجا که غارها به دلیل برخورداری از محیط پویای زمینشناختی همیشه مورد توجه زمینشناسان بوده است به همین منظور و با توجه به اهمیت غارها سازمان زمینشناسی و اکتشافاتمعدنی نقشه پراکندگی غارهای ایران در مقیاس یکمیلیونیم تهیه کرد.
این نقشه که به همت کارشناسان پایگاه دادههای علومزمین کشور تهیه شده است، دارای ویژگیهای منحصربهفردی از جمله استفاده از لایههای اطلاعاتی سنگ در برگیرنده غار، سیستم درزههای منطقه، گسلها، فرایندهای تشکیل غار، کدگذاری بر مبنای عوامل تشکیلدهنده غار، نویسهگردانی اسامی فارسی غار براساس استاندارد بینالمللی و لاتیننویسی فارسی و طراحی راهنمای گویا برای کاربر غیرمتخصص است.
شایان ذکر است، در کشور بیش از ۵هزار غار وجود دارد که دوهزارو۵۰۰ غار کشف و ثبتشده و تنها ۲۲۰ غار دارای شناسنامه در سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح جمعآوری شده که برهمین اساس پس از تهیه نقشه پراکندگی غارهای ایران حدود ۱۵۰۰ غارهای شناسنامهدار به همت کارشناسان پایگاه دادههای علومزمین کشور شناسایی و ثبت شده است.
گفتنی است، متولیان تهیه نقشه پراکندگی غارهای ایران ضرورت تهیه این نقشه را حفظ و نگهداری دادهها، بهروزرسانی و در دسترس بودن دادهها، کلید اکتشافی برای دستیابی به ذخایر آب کارستی، گردآوری همه اطلاعات مرتبط با غارهای کشور در یک محل، نگاهی جدید به غار بهجز دیدگاه گردشگری و اقتصادی رایج، درجهبندی غارها براساس چگونگی کاربرد آنها (کاربرد آموزشی، کاربرد گردشگری و…)، درخواست واحد تحقیق و پژوهش غارنوردی برای ایجاد بانک اطلاعات جامع غارهای کشور عنوان کردهاند.
همچنین درجهبندی غار و دستهبندی براساس نوع دسترسی، ارتباط با سایر سازمانهای عضو در کارگروه غارشناسی کشور از جمله فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافاتمعدنی کشور، سازمان جنگلها و مراتع و آبخیزداری، سازمان نقشهبرداری کشور، وزارتنیرو، وزارت ورزشوجوانان، سازمان میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، انجمن غار و غارشناسی ایرانیان، وزارتکشور و وزارت علوم تحقیقات و فناوری به عنوان برنامههای پیشروی تیم تهیهکننده نقشه پراکندگی غارهای ایران عنوان شده است.
گفتنی است که حوزه فعالیت کارشناسان پایگاه دادههای علومزمین کشور جهت تهیه نقشه پراکندگی غارهای ایران در ۳ فاز شناخت، پیادهسازی و ذخیرهسازی و دستاوردها انجام شد و در نهایت منجر به تهیه نقشه یکمیلیونیم غارهای کشور و تهیه نقشههای استانی بنا به درخواست استانها شده و به زودی اطلاعات غارهای کشور در آدرس gis.ngdir.ir قابل دسترسی خواهد بود.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.