اختلاس چگونه شکل می‌گیرد؟

خلأ قانون، نبود نظارت و وسوسه یک زندگی مرفه اختلاس چگونه شکل می‌گیرد؟ زیر تیتر: مناقصه و مزایده شفاف؛ راهی برای جلوگیری از اختلاس مسعود طاهری- چند نفر آشنا می‌خواهد و وجدانی که بیدار نیست! تلفن را بر می‌دارد و صحبت از بستن بار یک زندگی می‌کند؛ باری که مخاطب پشت خطش را تحریک کند […]

خلأ قانون، نبود نظارت و وسوسه یک زندگی مرفه

اختلاس چگونه شکل می‌گیرد؟

زیر تیتر: مناقصه و مزایده شفاف؛ راهی برای جلوگیری از اختلاس

مسعود طاهری- چند نفر آشنا می‌خواهد و وجدانی که بیدار نیست! تلفن را بر می‌دارد و صحبت از بستن بار یک زندگی می‌کند؛ باری که مخاطب پشت خطش را تحریک کند و اینگونه است که بازی طمع آغاز می‌شود. یک بازی که در آن یا همچون خاوری، مدیرعامل سابق یکی از بانک‌های کشور موفق می‌شوید و می‌روید یا همچون منصورامیرآریا به پای چوبه دار می‌رسید! همه ماجرا از طمع پولدار شدن نشأت می‌گیرد. آن جایی که هستند افرادی آشنا با خلأهای قانونی و کسانی که می‌توانند با استفاده از همین خلأ‌ها بار خود و چندین نفر دیگر را با هم ببندند!

اختلاس؛ واژه‌ای آشنا در فرهنگ ماست. آنقدر آشنا که اگر روزی حرفی درباره‌‌ آن نشنویم، شب ما شب نمی‌شود! حال سؤال این است که آیا در شرایط فعلی کسی توانایی ایستادگی در برابر ثروتمند شدن را دارد؟ اگر به شما بگویند که با انجام چند عمل ساده و در نهایت اختلاس می‌توانید تا آخر عمر بدون دغدغه مالی زندگی کنید، چقدر توانایی مقاومت دارید؟ به عنوان مثال اگر پای میلیارد‌ها تومان پول در میان باشد، چه می‌گویید؟ داستان از پاسخ به همین سؤال ساده شروع می‌شود.

مقاومت در برابر خوشبختی امکان‌پذیر است؟

اگر خوب به جهان هستی بنگرید، می‌بینید که کم‌تر کسی یارای مقاومت در برابر اختلاس را دارد. در واقع بشر با علم به این‌که تنها یک بار آفریده شده، خواهان برترین‌ها است و این مسأله‌ای انکارناپذیر است. هیچکس را – البته به شرط سالم بودن عقل- نمی‌توانی پیدا کنی که از خوشبختی بیزار باشد و این مسأله در همه کشورهای جهان وجود دارد. حال سؤال این است که چگونه می‌توان در برابر پیشنهاداتی که می‌تواند خوشبختی مالی یک عمر را با خود به همراه داشته باشد، مقاومت کرد؟ بی‌تردید تنها جوابی که می‌توان به این سؤال داد، نظارت است؛ نظارتی که از دل قانون بر‌آید. آیا شما فکر می‌کنید که اختلاس مسأله‌ای است که تنها در کشور ما وجود دارد؟ بی‌تردید جواب این پرسش نیز منفی است. اختلاس در همه کشورهای جهان وجود دارد، اما درصد انجام آن دقیقاً بستگی به قانون مناسب و نظارت‌های شدید دارد. در واقع تنها راهی که می‌توان با اختلاس مبارزه کرد؛ همین است، والا مقاومت در برابر امضایی که می‌تواند سند یک عمر خوشبختی مالی شما را فراهم کند، کاری بسیار سخت است!

سوء‌استفاده از خلأهای قانونی

نگاهی به اختلاس‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که اکثر قریب به اتفاق این اختلاس‌ها به دلیل آگاهی فرد اختلاس‌گر با خلأهای قانونی دارد. نمونه بارز این گونه اختلاس‌ها را می‌توان در اعدام امیرمنصورآریا دید. فردی که در دادگاه به صراحت اقرار کرد که از خلأهای قانونی استفاده کرده و مدعی شد که بیگناه است. اخیراً نیز در بحث برخی واگذاری‌های دولتی شاهد این موضوع هستیم؛ شایعاتی مبنی بر غیرقانونی واگذار شدن املاک دولتی وجود دارد. از واگذاری نیشکر هفت‌تپه گرفته تا واگذاری آلومینیم المهدی و… مواردی بوده که پس از واگذاری آنها جنجال‌های عظیمی به راه افتاده است. اصلاً کاری به چند و چون انجام مزایدات صورت گرفته نداریم، تنها بحث بر سر این است که اگر خلأهای قانونی نباشد؛ راه سوءاستفاده مسدود خواهد شد، اما اگر قانون دچار خلأ باشد، افراد نیز از این خلأ‌ها با خبر باشند و نظارتی نیز وجود نداشته باشد، می‌شود آنچه که اختلاس نام گرفته است.

نبود نظارت شدید

با توجه به مباحث مطروحه، نتیجه می‌گیریم که داشتن جامعه‌ای عاری از اختلاس، دارای ملزوماتی است که مهم‌ترین آن نبود خلأ قانونی است؛ همچنین با نظارت شدید می‌توان جلوی اختلاس‌ها را گرفت، والا اگر تنها امیدمان داشتن وجدانی پاک باشد، به بیراهه رفته‌ایم. اختلاس این روز‌ها مثل خوره در جای‌جای اقتصاد افتاده و یکی از اساسی‌‌ترین علل بی‌اعتمادی مردم به وضعیت اقتصادی کشور همین موضوع است. وقتی مردم می‌بینند طرف با یک زد و بند پشت پرده، سوار بر اسب خوشبختی شده و تنها چند صباحی پس از ترک کشور، عکس‌هایی از زندگی مجللش را به رخ می‌کشد، دیگر توانی برای داشتن وجدانی پاک باقی نمی‌ماند و می‌شود آنچه اکنون در بستر برخی دستگاه‌ها وجود دارد.

ابزاری به نام مناقصه و مزایده

در این شرایط مناقصه و مزایده یکی از مهم‌ترین ابزار‌ها است، ابزاری که اگر در بستری شفاف برگزار شود، می‌تواند یک تنه جلوی خلأهای قانونی را بگیرد و خریدار و فروشنده را به حق واقعی خود برساند. جالب است بدانیم که قانون مناقصات در کشور ما عمری ۱۰۸ ساله دارد و این نشانگر اهمیت آن است. قانون مناقصات و مزایدات کشور، قوانینی جامع هستند که می‌توانند خلأهای قانونی را به خوبی پوشش داده و مر قانون را به خوبی اجرا کنند.