رشد و شکوفایی صنعت زغال‌سنگ با واقعی شدن قیمت آن

رشد و شکوفایی صنعت زغال‌سنگ با واقعی شدن قیمت آن گروه زمین و معدن  زغال‌سنگ پس از نفت دومین ماده در تولید انرژی محسوب شده و در حال‌حاضر ٣۰درصد از انرژى جهان از معادن زغال‌سنگ تأمین و همچنین ٤۰درصد از برق جهان در نیروگاه‌ها و حدود ٧۰ درصد تولید فولاد جهان با استفاده از این […]

رشد و شکوفایی صنعت زغال‌سنگ با واقعی شدن قیمت آن

گروه زمین و معدن

 زغال‌سنگ پس از نفت دومین ماده در تولید انرژی محسوب شده و در حال‌حاضر ٣۰درصد از انرژى جهان از معادن زغال‌سنگ تأمین و همچنین ٤۰درصد از برق جهان در نیروگاه‌ها و حدود ٧۰ درصد تولید فولاد جهان با استفاده از این ماده انجام مى‌شود. آمریکا، روسیه و چین بیش‌ترین ذخایر زغال‌سنگ را در اختیار دارند و براساس آخرین گزارش آژانس انرژى میزان زغال‌سنگ جهانى ١۰٣٥ میلیارد تن است. میزان ذخایر قطعى ایران یک‌میلیاردو٢۰۰ میلیون تن و میزان ذخایر احتمالى یک‌میلیاردو٧۰۰ میلیون تن است.

تولید سالیانه زغال‌سنگ در کشور یک‌میلیون و۵۰۰ تا یکمیلیونو۷۰۰ هزار تن است که مفهوم این عدد استخراج از معادن زغال‌سنگ به میزان ۳میلیون تن در سال است. این در حالی است که مصرف زغال‌سنگ در کشور بیش از دو‌میلیون تن در سال است یعنی حدود ۵۰۰ هزار تن آن را وارد می‌کنیم و در آینده نزدیک با راه‌اندازی برخی طرح‌های فولاد‌سازی کوره‌بلند این مصرف به ۳٫۵میلیون تن می‌رسد و اگر قرار است از بخش معدن ارزش‌افزوده ایجاد شود باید به سمت ایجاد ظرفیت‌های جدید تولید زغال‌سنگ برویم. اما متأسفانه با وجود اختلاف قیمت فاحشی که بین زغال‌سنگ تولیدی و وارداتی وجود دارد، کسی دنبال توسعه معدن زغال‌سنگ و تجهیز و سرمایه‌گذاری در حوزه زغال‌سنگ نمی‌رود، ولی اگر این قیمت را با توجه به قیمت‌های جهانی واقعی شود علاوه بر این که پاسخگوی صفرتاصد نیازهای زغال‌سنگ کشور خواهد بود، حتی می‌توانیم به یک صادرکننده جدی نیز تبدیل شویم.

چنانچه در حوزه زغال‌سنگ سرمایه‌گذاری مناسبی صورت گیرد در نهایت کم‌تر از ۵ سال طول می‌کشد تا این سرمایه‌گذاری‌ها به نتیجه مطلوب برسند. بنابراین با توجه به برخورداری ایران از منابع مناسب زغال‌سنگ، افزایش تولید، کار دشواری نیست و تنها به سرمایه‌گذاری نیاز دارد.

با وجود این‌که در حال‌حاضر نیز برخی سرمایه‌گذاری‌ها در این صنعت صورت گرفته است، اما به دلیل بلاتکلیف بودن وضعیت زغال در ایران این سرمایه‌گذاری‌ها پیشرفت کندی دارند.

 گفتنی است که چندی پیش اردشیرسعدمحمدی، معاون طرح‌های توسعه معدن و صنایع‌معدنی ایمیدرو از برنامه افزایش ۲٫۰۷ میلیون تن ظرفیت تولید زغال‌سنگ در راستای طرح جامع فولاد خبر داده است که طی آن، اجرای دو طرح با ظرفیت‌های ۴۰۰هزار تن و ۷۵۰هزار تنی به بخش‌خصوصی واگذارشده است؛ این در حالی است که به گفته فعالان بخش‌خصوصی این پروژه‌ها که از سال‌ها قبل در دستور کار بوده به دلیل اقتصادی نبودن در شرایط بلاتکلیفی به‌ سر می‌برند.

تمام طرح‌های واگذارشده به بخش‌خصوصی از برنامه عقب‌ مانده‌اند

در این باره سعیدصمدی، دبیر انجمن زغال‌سنگ ایران درخصوص آخرین وضعیت پیشرفت این پروژه‌ها در کشور گفت: حداقل حدود ۴سال از آغاز برنامه افزایش ظرفیت تولید زغال‌سنگ می‌گذرد و تمام طرح‌های واگذارشده به بخش‌خصوصی به‌نوعی از برنامه عقب ‌مانده‌اند.

وی تشریح کرد: میزان عقب‌ماندگی برخی پروژه‌ها از برنامه به حدود ۸۰درصد رسیده و بعضاً فعالانی در این بخش هستند که به‌واقع در نقطه زیان قرارگرفته و نیاز به کمک دارند؛ بنابراین این‌که بخش‌خصوصی را در روند پیشرفت برنامه‌های توسعه‌ای کشور دخیل کنیم یک بحث است ولی در نظر گرفتن مؤلفه‌های اجرایی شدن واقعی این برنامه‌ها توسط بخش‌خصوصی موضوعی بسیار مهم است که نباید از آن غافل شد.

دبیر انجمن زغال‌سنگ ایران با اشاره به واقعی نبودن قیمت زغال‌سنگ نسبت به نرخ جهانی تصریح کرد: در شرایطی که نرخ فولاد کشور جهانی است و حتی در برخی مواقع به بخشی از تولیدات کشور سوبسیت تعلق می‌گیرد، در حوزه تولید زغال‌سنگ عملاً هیچیک از این مؤلفه‌های تسهیل‌کننده اتفاق نمی‌افتد، از این‌رو نمی‌توان به پیشرفت واقعی این‌گونه برنامه‌ها امیدی داشت.

جذب سرمایه‌های سرگردان با واقعی شدن قیمت زغال‌سنگ

صمدی گفت: واقعی شدن قیمت زغال‌سنگ می‌تواند سرمایه‌های سرگردان و نقدینگی بخش‌خصوصی را به سمت این صنعت سوق دهد و دیگر صنعت زغال‌سنگ نیازمند دریافت یارانه‌های دولتی در این حوزه نخواهد بود.

صمدی تصریح کرد: مهم‌ترین راهکار برای خارج شدن از بحران کمبود زغال‌سنگ با توجه به ذخایر موجود، افزایش سرمایه‌گذاری‌ در این حوزه است.

دبیر انجمن زغال‌سنگ ایران افزود: دولت در شرایطی نیست که بتواند در حوزه زغال‌سنگ سرمایه‌گذاری کند و بهتر است با برنامه‌ریزی‌های درست در صنعت معدن به‌ویژه زغال‌سنگ، مسیر را برای بخش‌خصوصی هموار کند.

صمدی افزود: بهترین جذابیت در بخش زغال‌سنگ این است که قیمت زغال مطابق قیمت‌های جهانی، یک نرخ واقعی شود.

دبیر انجمن زغال‌سنگ ایران با اشاره به تولید سالیانه یکمیلیونو٧۰۰ هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ در کشور گفت: با توجه به میزان ذخایر قطعی زغال‌سنگ در کشور و قابلیت ذخیره‌سازی خوبی که وجود دارد، توجه را به این حوزه بیش‌تر کنیم، چرا که با افزایش معادن و تولید، به تبع آن اشتغالزایی در مناطق محروم هم افزایش می‌یابد.

امید می‌رود با آزادسازی نرخ زغال در کشور شاهد شکوفایی صنعت زغال‌سنگ کشور و رسیدن آن به جایگاه واقعی آن شود و زمینه اشتغال قابل‌توجهی را برای کشور در مناطق توسعه نیافته کشور ایجاد کند.