به بهانه هشدار همتی به مجلس درباره چاپ پول چاپ پول بدون پشتوانه یعنی افزایش تورم گروه بانک، بیمه، بورس- چاپ پول بدون پشتوانه یا پول دستوری؛ مسأله‌ای که دهه‌ها است در اقتصاد کشور اجرا شده و هر دولتی برای جبران منابع پولی خود با یک دستور، پول را به هر میزان که خواسته چاپ […]
به بهانه هشدار همتی به مجلس درباره چاپ پول
چاپ پول بدون پشتوانه یعنی افزایش تورم
گروه بانک، بیمه، بورس- چاپ پول بدون پشتوانه یا پول دستوری؛ مسأله‌ای که دهه‌ها است در اقتصاد کشور اجرا شده و هر دولتی برای جبران منابع پولی خود با یک دستور، پول را به هر میزان که خواسته چاپ و در اختیار جامعه قرار داده است. حال سؤال این است که آیا تزریق پول‌های بدون پشتوانه یا دستوری برای اقتصاد ما مضر نیست؟ و این‌که آیا برای کمبود پول در اقتصاد در هر زمان و موقعیتی باید پول چاپ کرد؟ و در آخر این‌که آیا چاپ پول‌های این چنینی اصلاً فایده‌ای برای اقتصاد و خصوصاً نظام مالی ما داشته است یا خیر؟ همه می‌دانیم که نقدینگی در کشور بیداد می‌کند و دولت و بانک مرکزی می‌خواهند به هر طریقی که ممکن است جلوی تولید پرشتاب آن را بگیرند. براساس آمارها، نقدینگی در آغاز دولت روحانی ۵۰۰ هزار میلیارد تومان بود و اکنون با بیش از ۳ برابر افزایش عدد آن نزدیک به ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.
تاریخچه چاپ پول بدون پشتوانه
تاریخ را که ورق بزنی می‌بینی که چاپ پول بدون پشتوانه سابقه‌دار است. اولین استفاده از چنین نوع پول در چین در سال ۱۰۰۰ میلادی بوده است و از آن زمان به‌طور متناوب در بعضی نقاط دنیا مورد استفاده قرار گرفته است. استفاده از آن در سلسله‌های مینگ و یوآن رایج بود. سلسله سونگ در چین اولین سلسله‌ای بود که از پول کاغذی استفاده کرد؛ ولیکن این پول کاغذی دارای ارزش ثابتی نسبت به طلا و نقره بود با این‌که در عمل هیچگاه اجازه تبدیل به طلا و نقره داده نمی‌شد. با افزایش چاپ این نوع پول توسط حکومت تورم ایجاد شد. حکومت تلاش زیادی برای کاهش تورم انجام داد، ولیکن این تلاش‌ها موفقیت‌آمیز نبود. در اروپا نیز هنری اول، پادشاه انگلستان به دلیل کمبود طلا مجبور شد از چوب به عنوان پول استفاده کند. در زمان حمله اسپانیا به گرانادا در سال ۱۴۹۲ نیز از نوعی پول کاغذی استفاده شد.
چرا چاپ پول بدون پشتوانه خوب نیست؟
حال بد نیست علت این‌که چاپ این‌گونه پول مضراست را بدانیم. در واقع پشتوانه پول یا طلا است، یا تولید و یا ذخایر بین‌الملل. اما وقتی در کشور رقم اسکناسی که در سال منتشر می‌شود از این ذخایر بالاتر می‌رود، پول هم در سیکل کاهش ارزش واقعی می‌افتد. پول یک وسیله برای ذخیره ارزش است. یکی از مهم‌ترین مأموریت‌ها و مزیت‌های پول ذخیره ارزش برای دارندگان آن است. اما از آنجایی که این پول یک رسید اعتباری است و به نوبه خود تنها یک کاغذ است باید یک شخص، یک نهاد و یا یک کشور اعتبار آن را تأیید کند. در نظام ابتدایی پولی تا قبل از سال ۱۹۷۰ میلادی پشتوانه پول‌ها طلا بود، یعنی این رسید‌ها معادلش طلا در بانک بود و شما هر لحظه که اراده می‌کردید می‌توانستید معادل اسکناس خود طلا طلب کنید.
آمریکا اولین ناقض پیمان پول و طلا
با بیش‌تر شدن اعتبار پول در جهان-خصوصاً پول ابرقدرت‌ها- تلاش این کشور‌ها برای بر هم زدن پیمان پول و طلا آغاز شد. آمریکا پیشقدم شد و اعلام کرد معادل دلار را طلا قرار نمی‌دهد و پولش به خودی خود اعتبار دارد! این اقدام باعث شد بانک‌های مرکزی کشور‌ها به خودشان اجازه دهند فراتر از ذخیره طلای خود پول چاپ کنند. وقتی بانک‌ها پول بدون پشتوانه چاپ کردند ارزش این کاغذ‌ها پایین آمد. به عنوان مثال تعداد اسکناس‌های ۱۰ هزار تومانی در بانک مرکزی بیش‌تر از پشتوانه طلای آن است، لذا به مرور زمان ارزش این ده هزار تومان هم کاهش پیدا می‌کند. شما یک اسکناس ۱۰ هزار تومانی دارید ولی این اسکناس به اندازه ۱۰ هزار تومان دو سال قبل ارزش ندارد و نمی‌توانید با این پول به اندازه دو سال قبل جنس خریداری کنید. اینجاست که اصطلاحاً می‌گویند ارزش و قدرت واقعی پول پایین آمده است.
۲۰ درصد بیش‌تر از رشد تولیدمان رشد نقدینگی داریم
در همین ارتباط، عباس‌علوی‌راد، استاد دانشگاه و اقتصاددان یزدی می‌گوید: اکنون در کشور ما مشکلی که به وجود آمده این است که نقدینگی بعد از جنگ به‌طور متوسط بین ۲۵ تا ۲۶ درصد رشد داشته در حالی که تولید در کشور ما در حد ۵ درصد رشد را تجربه کرده، یعنی ما ۲۰ درصد بیش‌تر از رشد تولیدمان رشد نقدینگی داریم. این خودش یکی از دلایلی است که با کاهش ارزش پول ملی مواجه می‌شویم. طبق آنچه که مسؤولین اخیراً مطرح کرده‌اند رشد نقدینگی در کشور ما دو دلیل عمده دارد. یک بخش عمده آن به دلیل بدهی‌های خود دولت به بانک مرکزی و بخش دیگر هم به دلیل بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی است. طبق آمار بدهی بانک‌های خصوصی به بانک مرکزی در سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵، ۱۱۰ درصد رشد داشته، این یک فاجعه است. شک نکنید اگر جلوی این ماجرا را نگیرند ثامن‌الحجج‌های بعدی هم در راه هستند.
هشدار نسبت به تزریق ۹ هزار میلیارد تومان پول پرقدرت
عبدالناصر‌همتی، رییس کل بانک مرکزی دیروز با هشدار نسبت به تزریق ۹ هزار میلیارد تومان پول پرقدرت به اقتصاد ایران در صورت تصویب پرداخت سود تحقق نیافته خرید و فروش ارز گفت: با چاپ پول مخالف هستیم. اشاره رییس کل بانک مرکزی به تصویب طرح یک فوریتی مجلس بود که باعث حداقل افزایش ۹۰هزار میلیارد ریال پول پرقدرت در اقتصاد ایران می‌شود. وی هشدار داده که اجبار بانک مرکزی در پرداخت سود تحقق نیافته خرید و فروش ارز مندرج در بودجه سال ۹۷ این بانک، صرفاً چاپ پول است و موجب افزایش تورم خواهد شد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.