پایان عصر پشت نویسی چک ها! ؟

خبری که خیلی زود تکذیب شد پایان عصر پشت نویسی چک ها! ؟ گروه بانک، بیمه، بورس- از صبح دیروز خبری در شبکه‌های اجتماعی و برخی رسانه‌های خبری دست به دست می‌چرخید مبنی بر این که عصر پشت نویسی بانک‌ها به سر آمده و بنا بر دستور بانک مرکزی دیگر خبری از این مسأله نخواهد […]

خبری که خیلی زود تکذیب شد

پایان عصر پشت نویسی چک ها! ؟

گروه بانک، بیمه، بورس- از صبح دیروز خبری در شبکه‌های اجتماعی و برخی رسانه‌های خبری دست به دست می‌چرخید مبنی بر این که عصر پشت نویسی بانک‌ها به سر آمده و بنا بر دستور بانک مرکزی دیگر خبری از این مسأله نخواهد بود. اما ساعاتی از این موضوع نگذشته بود که برخی از خبرگزاری‌ها این ادعا را رد کرده و اعلام کردند، کماکان پشت نویسی چک‌ها مجاز است و این گونه چک‌ها در بازار اعتبار خود را خواهند داشت. برای بررسی این ابهام نگاهی داریم به چگونگی شکل‌گیری این ادعا.

چک‌های پشت نویسی شده بی‌اعتبار شدند

یکی از مشکلات اساسی نظام بانکی و خصوصا بانک مرکزی، چک‌ها هستند. ابزاری که به دلایل مختلف از جمله کسادی بازار و سواستفاده افراد، نه تنها کارایی لازم را ندارند، بلکه مشکلات بسیاری را نیز با خود به همراه دارند. به همین دلیل تاکنون چندین بار شورای عالی اقتصاد به اصلاح این موارد تأکید کرده است. بر همین اساس دیروز صبح نیز چندین سایت خبری و خبرگزاری از پایان عصر پشت چک نویسی خبر دادند. اصل خبر این بود: «طبق تصویب شورای عالی اقتصاد و پول کشور چک‌های پشت نویسی شده از روز شنبه ۱۷ فروردین ۹۸ از درجه اعتبار ساقط است و دیگر هیچ ارزش بانکی ندارد. بر اساس این مصوبه هر گونه چک تنها باید به نام فرد صادر و نقد شود. چک‌های در وجه حامل یا تغییر نام در وجه کاغذ باطله‌ای بیشتر نیست.این بخشنامه شامل تمام چک‌های اشخاص، چک‌های تضمینی و چک‌های بانکی است. از تحویل هرگونه چک در وجه فرد دیگر یا در وجه حامل خودداری کنید. چک‌های معتبر تنها در وجه فرد ذی‌نفع صحیح است.»

چک‌های پشت‌نویسی شده کماکان معتبرند!

اما ساعاتی از این خبر نگذشته بود که برخی خبرگزاری‌ها اعلام کردند چک‌های پشت‌نویسی شده کماکان معتبرند.

آذر ماه پارسال بود که مصوبه شورای عالی اقتصادی سران سه قوه درباره شرایط جدید صدور و استفاده از چک‌های تضمین شده به شبکه بانکی ابلاغ شد که بر اساس آن مقرر شد چک‌های تضمین شده تنها در وجه ذی‌نفع صادر شود و درج مشخصات ذی‌نفع روی برگ چک الزامی باشد. مهلت یک ماهه بانک مرکزی برای پاس کردن چک‌های تضمینی سابق که تا پیش از مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا رایج بود، یازدهم دی ماه پایان یافت که بر اساس آن، چک‌های تضمینی امکان انتقال به غیررا از دست دادند تا به این ترتیب بخشی از نقدینگی مدیریت شود. البته در بند هشتم این بخشنامه اعلام شده بود: «دارندگان چک‌های تضمین‌شده‌ای که قبل از ابلاغ این بخشنامه صادر شده‌اند، حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ این بخشنامه، می‌توانند وجه آن را نقداً دریافت یا به حساب بانکی خود واریز کنند. ظهرنویسی این چک‌‌ها برای دیگری در این مهلت زمانی اعتبار ندارد و پس از این مهلت، دارنده چک فقط تا پایان سال جاری (۹۷) باید به یکی از شعب بانک صادرکننده آن مراجعه و اطلاعات مربوط به مبادله مالی منشأ دریافت چک تضمین‌شده را ارایه کند.» به این ترتیب دارندگان چک‌های تضمینی باید تا پایان سال گذشته به یکی از شعب صادرکننده بانک مراجعه می‌کردند تا با ارایه اطلاعات مربوط به منشأ پول، ظن پولشویی را از خود دور کنند. بر اساس تبصره یک ماده ۲۱ مکرر قانون چک، ظهرنویسی (پشت‌نویسی) چک‌های فیزیکی عادی تا ۲۹ آذر سال ۱۳۹۹ مجاز است و بعد از آن در خصوص چک‌های صادره بر اساس قانون جدید، صرفاً ظهرنویسی فیزیکی ممنوع است.