نگاهی به فروش و تخریب بناهای تاریخی ایران‌زمین مزایده آثار تاریخی به چه قیمتی؟! مسعود طاهری- نگاهی ساده به لیست پرقدمت‌‌ترین کشورهای تاریخ در سایت ویکی‌پدیا، ایران را در صدر این لیست نشان می‌دهد و کشورمان با قدمتی افزون بر ۵۳۰۰ سال در صدر قرار گرفته است. تاریخی پرافتخار که برآمده از انسان‌های بزرگ و […]
نگاهی به فروش و تخریب بناهای تاریخی ایران‌زمین
مزایده آثار تاریخی به چه قیمتی؟!
مسعود طاهری- نگاهی ساده به لیست پرقدمت‌‌ترین کشورهای تاریخ در سایت ویکی‌پدیا، ایران را در صدر این لیست نشان می‌دهد و کشورمان با قدمتی افزون بر ۵۳۰۰ سال در صدر قرار گرفته است. تاریخی پرافتخار که برآمده از انسان‌های بزرگ و پرافتخاری بوده است، به صورتی که روزگاری ایران صاحب نیمی از خشکی‌های روی زمین بوده است. حال از آن کشور بزرگ و پهناور، کشوری به شکل گربه برایمان به یادگار مانده که در دل آن میراثی تاریخی و غنی قرار دارد. بی‌شک شاخص‌‌ترین میراث تاریخی ایران بزرگ، مجموعه تخت‌جمشید در شیراز است؛ اما جای‌جای این مرزوبوم بناهایی هستند که صدای تاریخ را در گوشمان زمزمه می‌کنند و عظمت ایرانی را به یادمان می‌آورند. بی‌شک کشوری با چنین قدمت تاریخی سرشار از اماکن و بناهای دیدنی و شگرف است که نشان‌دهنده عظمت هر دوره در کشورمان است. اما سال‌هاست که در کشور شاهد مزایده بناهای تاریخی هستیم! سؤال این است که مگر بنایی که تاریخ و هویت یک کشور پشت آن است، فروختنی است؟!
تشکیل صندوق حفظ، احیا و بهره‌برداری از بناهای تاریخی
دولت در ابتدا صندوق حفظ، احیا و بهره‌برداری از بناهای تاریخی را تشکیل داد. احیای بناهای تاریخی و بهره‌برداری از آن به سال‌های ۷۷ و ۷۸ و تصویب طرح پردیسان به‌منظور احیا و بهره‌برداری از اماکن و بناهای تاریخی با کاربری‌های اقامتی و پذیرایی بازمی‌گردد. بعد‌ها در قانون برنامه چهارم توسعه، سازمان میراث فرهنگی مکلف شد صندوق حفظ، احیا و بهره‌برداری بناهای تاریخی را با هدف حمایت از سرمایه‌گذاری و ترویج کاربری و احیای بناهای تاریخی و با سرمایه اولیه۲۰ میلیارد تومان تشکیل بدهد.
چگونگی از بین رفتن یک بنای تاریخی!
خریداری یک شیء فرهنگی از بیم تخریب، اگرچه پذیرفته است ولی آیا می‌توان خانه‌های تاریخی را در تعداد وسیع، کاروانسراها، حمام‌ها، یخدان‌‌ها و آب‌انبار‌ها و اصولاً شهرهای تاریخی را با همان هدف حفاظت خریداری کرد؟ وقتی تعداد خرید‌ها قابل‌توجه باشد آن‌وقت دستگاه خریداری‌کننده نیز با همان مشکل مردمی خانه‌های تاریخی مواجه می‌شود. چون دیگر پولی برای مرمت و نگهداری بنای تاریخی باقی نمی‌ماند. بنابراین ممکن است دستگاه خریداری‌کننده یک بنا برای رهایی از مشکلات خانه تاریخی همان اقدام مالک‌خصوصی را در فروش بنا تکرار کند و بنای تاریخی را واگذار یا برای فروش به مزایده بگذارد و این‌چنین چرخه تخریب تکرار می‌شود.
نمونه‌هایی از مهم‌ترین واگذاری‌ها
سه بنای تاریخی نفیس در تهران، کاشان و کرمان برای تبدیل شدن به مجموعه اقامتی به بخش‌خصوصی واگذار شد. عمارت تاریخی مسعودیه در تهران، خانه تاریخی عامری‌ها در کاشان و کاروانسرای وکیل کرمان در دوران مدیریت حمید بقایی در سازمان میراث فرهنگی به شرکت سرمایه‌گذاری عظام واگذار شدند. حمید بقایی، رییس وقت سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آن‌روز و پیش از امضای اسناد واگذاری سه عمارت تاریخی اعلام کرد که به همه همکارانش در همه استان‌ها گفته است تا می‌توانند بناهای تاریخی را به بخش‌خصوصی واگذار کنند. حال آن که همین دستور باعث شد تا بسیاری از بناهای تاریخی کشور به دست بخش‌خصوصی برای ساختن پاساژ و… از بین بروند!
مزایده خانه تاریخی نصرت‌ا… امیراعظم
حال خبر‌ها حاکی از آن است که ممکن است خانه تاریخی نصرت‌ا… امیراعظم به مزایده گذاشته شود! تاریخ ساخت خانه امیراعظم شاهرود به دوره قاجاریه برمی‌گردد و آرامگاه خاندان نصرت‌ا… امیراعظم، والی ایالت قومس در دوران مظفرالدین شاه قاجار در آن قرار دارد. جالب آن که هانی‌رستگاران، مسؤول ثبت و تعیین حریم آثار فرهنگی و تاریخی استان سمنان در ۲۱ اسفند ماه سال۹۶ اعلام کرد که این خانه در فهرست آثار ملی ثبت شده است!
در آخر همچنان این سؤال مطرح است که آیا کار سازمان میراث فرهنگی و همچنین صندوق احیای حفظ، احیا و بهره‌برداری بناهای تاریخی این است که بنا‌ها را در فهرست آثار ملی قرار دهند و بعد به برکت این موضوع، آن را به اسم واگذاری به بخش‌خصوصی به مزایده بگذارند؟!
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.