بانک‌سرمایه؛ از پول معلمان تا اختلاس هزاران میلیارد تومانی

نگاهی به فساد گسترده در بانک منسوب به قشرفرهنگی بانک‌سرمایه؛ از پول معلمان تا اختلاس هزاران میلیارد تومانی پاسخ همتی به ادعای متهم اختلاس از بانک‌سرمایه گروه بانک، بیمه، بورس- اختلاس؛ واژه‌ای آشنا برای ما ایرانیان است. در کشوری که سرشار از پول و ذخایر است اگر نظارت درستی نباشد -که نیست- باید از این […]

نگاهی به فساد گسترده در بانک منسوب به قشرفرهنگی

بانک‌سرمایه؛ از پول معلمان تا اختلاس هزاران میلیارد تومانی

پاسخ همتی به ادعای متهم اختلاس از بانک‌سرمایه

گروه بانک، بیمه، بورس- اختلاس؛ واژه‌ای آشنا برای ما ایرانیان است. در کشوری که سرشار از پول و ذخایر است اگر نظارت درستی نباشد -که نیست- باید از این واژه‌ها شنید. اختلاس بانکی نیز یکی از انواع اختلاس‌هایی است که در کشورمان صورت می‌گیرد و صدای همه را درآورده است. بدتر آن که این روز‌ها دیگر تنها این واژه متعلق به کاسبان نیست و حتی کسانی که روزی تهیهکننده سریال نیز بوده‌اند دست به اختلاس می‌زنند! یکی از بزرگ‌ترین اختلاس‌های بانکی تاریخ ایران‌زمین متعلق به اختلاس از بانک‌سرمایه بود. بانکی که پیشتر به دلیل اینکه قشر فرهنگی در آن سپرده‌گذاری کرده بودند، به نوعی بانک معلم بود و حالا با اختلاس عجین شده است و پول هزاران فرهنگی زحمتکش را نیست و نابود کرده است. بانکی که با انواع و اقسام فساد‌ها نامش را عجیب کرده است و این روز‌ها دادگاه متهمینش را پشت سر می‌گذارد.

افشای فساد در بانک‌سرمایه

«بانک‌سرمایه»، بانکی است که بخش عمده‌ای از سهام آن متعلق به آموزش‌وپرورش بود و این تعلق، به دلیل سهامداری صندوق ذخیره فرهنگیان در بانک‌سرمایه است. صندوق ذخیره فرهنگیان مالک ۴۵درصد از سهام بانک‌سرمایه بود. عموم تخلفات صورت‌گرفته در صندوق ذخیره فرهنگیان به اتفاقات رخ داده در بانک‌سرمایه ارتباط دارد. بسیاری از فرهنگیان از سراسر کشور، سهامدار و سپرده‌گذار صندوق ذخیره فرهنگیان هستند و این صندوق با سرمایه‌گذاری و تأسیس بانک‌سرمایه، کوشیده بود سپرده فرهنگیان را سودآور کند، ولی این بانک در نیمهاول سال۹۴ معادل بیش از نیمی از سرمایه اسمی‌اش را زیان کرد و در نهایت با افشای جوانب مختلف این فساد، هیأت‌امنای صندوق ذخیره فرهنگیان تلاش کرد با ایجاد تغییرات در اعضای هیأت‌مدیره و مدیرعامل صندوق از بازتاب مشکلات بکاهد.

اولین بازداشتی‌های اختلاس از بانک

۲۸ مهرماه سال ۹۵ شهاب‌الدین غندالی، مدیرعامل وقت صندوق ذخیره فرهنگیان، پس از احضار توسط شعبه اول بازپرسی دادسرای پولی بانکی (ناحیه۳۶) و پس از تفهیم اتهام درخصوص پرونده صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک‌سرمایه با قرار بازداشت موقت روانه زندان شد. پیش از آن همسر وی و فرزند همسرش و قائم‌مقام سابق بانک‌سرمایه که بخش عمده‌ای از سهام آن متعلق به شرکت سرمایه‌گذاری فرهنگیان است، بازداشت شده بودند.

حیرت قوه‌قضاییه از ابعاد فساد

حجتالاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای، سخنگوی وقت قوه‌قضاییه نیز ۱۹دی سال ۹۵ در نشست خبری در پاسخ به سؤالی درباره آخرین وضعیت صندوق ذخیره فرهنگیان، گفت: از آنجایی که این صندوق با بانک‌سرمایه ارتباط دارد باید بگویم که حدود هفت‌ الی‌ هشت نفر بازداشت شده‌اند و چند نفر هم با قرار آزادند و پرونده در مرحله تحقیقات است. سه نفر از کسانی که اتهام سنگینی متوجه‌شان بوده و ارتباطی با دخل‌وخرج در این رابطه داشته‌اند بازداشت شده‌اند و تحقیقات در این زمینه ادامه دارد. هنوز این پرونده در مرحله دادسرا و در حال تحقیق است و مراحل کارشناسی و حسابرسی در حال بررسی است و هنوز منجر به صدور کیفرخواست و قرار مجرمیت نشده است. ما هر چقدر که جلوتر می‌رویم با تخلفات بسیار گسترده و زیادی که در این دو مورد (صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک‌سرمایه) است، روبه‌رو می‌شویم؛ زیرا این دو موضوع با هم هستند. این پرونده بسیار جای عبرت دارد و باید ببینیم که چه اتفاقی افتاده است. تاکنون این مقدار تخلف را به صورت یکجا در مورد یک بانک ندیده‌ام!»

مجلس ورود کرد

با توجه به ابعاد فساد در این بانک، نمایندگان مجلس نیز تیمی برای تحقیق و تفحص از بانک‌سرمایه تشکیل دادند. فاطمه سعیدی که عضو کمیته تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان است ۱۷ مهر سال۹۶ درباره گزارش تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان گفت: بنای کمیته تحقیق و تفحص از ابتدا این بود که کار را از بدو تأسیس این صندوق شروع کند به این معنا که تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان منحصر به یک دوره زمانی خاص نباشد تا شائبه سیاسی‌کاری پیش نیاید. آنچه امروز به عنوان گزارش تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان مطرح می‌شود تنها مربوط به سال‌های ۹۲ تا ۹۵ است که این مغایر با هدف اولیه ماست. بخش عمده‌ای از تخلفات صورت گرفته در زیرمجموعه‌های صندوق مربوط به دوره قبل از سال ۹۲ است، اما اراده‌ای برای پرداختن به آن نمی‌بینیم که این موضوع جای سؤال دارد! جبار کوچکی‌زاده، رییس کمیته تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان نیز ۱۸ مهر سال ۹۷ با اشاره به پایان یافتن قرائت گزارش تخلفات صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک‌سرمایه گفت: ۱۳هزار و ۲۵۰ میلیارد تومان تخلف بانک‌سرمایه نهایی شد و تخلفات صندوق ذخیره فرهنگیان و شرکت‌های اقماری آن در حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان است که مجموعاً حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان می‌شود.

در آخرین دادگاه بانک‌سرمایه چه گذشت

روز سه‌شنبه هفته‌جاری آخرین دادگاه بانک‌سرمایه تشکیل شد. محمدهادی رضوی از متهمان این پرونده که اتفاقاً داماد یکی از وزرا نیز هست در این دادگاه، گفت: از سعه‌صدر دادگاه برای شنیدن مطالب تشکر می‌کنم اما گله‌ای هم نسبت به موضوعی دارم. تمامی تیترهای رسانه‌ها در دادگاه علنی من حرف‌های قهرمانی نماینده دادستان است. به رسانه‌ها بگویید حرف‌های مرا هم پخش کنند. نمی‌گویم حرف‌های من را تیتر بزنند اما دادگاه علنی یعنی من دفاع کنم و دفاعیات من منعکس شود.

پای مدیران بانک‌مرکزی به پرونده رضوی باز شد

رضوی که حتی لباسش نیز با لباس دیگر متهمان فرق داشت، در ادامه صحبت‌هایش پای مدیران بانک‌مرکزی را به پرونده خود باز کرد و گفت: در مورد جعل برای من در دادگاهی قرار منع تعقیب صادر شده است. در جلد ۱۹ کیفرخواست بنده در گزارشی از جرایم پولی و بانکی برای من قرار منع تعقیب صادر شده است و پس از اعتراض به این حکم صراحتاً قید عدم اعتراض آمده است. مدیرحقوقی فعلی بانک‌سرمایه به قرار منع تعقیب صادره اعتراض می‌کند و پس از آن صراحتاً اعلام شده است که نسبت به جعل نامه سند رضوی اعتراض پذیرفته نیست. قاضی مسعودی، مقام ریاست دادگاه در این قسمت از متهم پرسید، این نامه که می‌گویید به امضای چه کسی است؟ متهم پاسخ داد: حنیفی، معاون بازرگانی بانک‌مرکزی است. در ادامه وکیل مدافع رضوی دفاعیات خود بیان کرد: می‌گویند که موکل بنده صلاحیت دریافت تسهیلات را نداشته است. سؤال من این است که چه کسی صلاحیت را تعیین می‌کند؟ موکل من به بانک‌مرکزی نامه زده و بانک‌مرکزی اعلام کرده که وی صلاحیت دریافت تسهیلات داشته است. موکل من مستقیماً ۱۰۰ نفر را به‌کار مشغول کرده به‌طوری که همه حقوق می‌گرفتند و بیمه بودند که نشان می‌دهد صلاحیت دریافت تسهیلات داشته است.

پاسخ همتی به ادعای رضوی

دیروز عبدالناصر همتی، رییس کل بانک‌مرکزی درخصوص مطالب اعلام شده در دادگاه متهمان بانک‌سرمایه مبنی بر پاسخ مثبت استعلام متهم از بانک‌مرکزی درخصوص عدم تخلف، بیان داشت: هیچ اطلاعی از مکاتبات حوزه نظارت با دادستانی ندارم. وی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی، نوشت: «در جریان دادگاه روز گذشته متهمان بانک‌سرمایه، در مورد مکاتبات معاونت نظارت بانک‌مرکزی با دادسرای جرایم پولی و مالی مطالبی مطرح شد. اینجانب هیچ اطلاعی از مکاتبات حوزه نظارت با دادستانی محترم نداشتم. دلایل معاونت نظارت در مورد پاسخ‌های ارسالی و پروسه استعلام و پاسخگویی را به دقت بررسی و نظر بانک‌مرکزی اعلام خواهد شد. این اطمینان را به مردم عزیز می‌دهم که بانک‌مرکزی درخصوص برخورد با متخلفان و سوءاستفاده‌کنندگان از منابع و امکانات بانک‌ها، در هر سطح و موقعیتی جدی و مصمم است.